- budynku i lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową.
METODOLOGIA OBLICZANIA CHARAKTERYSTYKI ENERGETYCZNEJ BUDYNKU I LOKALU MIESZKALNEGO LUB CZĘŚCI BUDYNKU STANOWIĄCEJ SAMODZIELNĄ CAŁOŚĆ TECHNICZNO-UŻYTKOWĄ OPARTA NA STANDARDOWYM SPOSOBIE UŻYTKOWANIA ORAZ NA DANYCH KLIMATYCZNYCH PRZYJĘTYCH Z BAZY DANYCH KLIMATYCZNYCH NAJBLIŻSZEJ STACJI METEOROLOGICZNEJ
Sposób obliczania charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową
Przestrzeń ogrzewana jest to pomieszczenie lub zespół pomieszczeń w budynku, w tym lokal mieszkalny, w których działanie systemu ogrzewczego umożliwia utrzymanie temperatury wewnętrznej, której wartość została określona w przepisach wydanych na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2013 r. poz. 1409, z późn. zm.), zwanych dalej "przepisami techniczno-budowlanymi".
Jeżeli w przyległych pomieszczeniach w przestrzeni ogrzewanej temperatura wewnętrzna różni się o więcej niż 4 K, dokonuje się podziału tej przestrzeni na strefy ogrzewane.
Przestrzeń nieogrzewana jest to pomieszczenie lub zespół pomieszczeń w budynku, dla których nie określono wartości temperatury wewnętrznej.
Przestrzeń okresowo ogrzewana jest to pomieszczenie lub zespół pomieszczeń w budynku, w których utrzymanie temperatury wewnętrznej, w zależności od temperatury powietrza zewnętrznego, jest zapewnione przez działanie systemu ogrzewczego lub zyski ciepła.
Przestrzeń chłodzona jest to pomieszczenie lub zespół pomieszczeń w budynku, w których w okresie działania systemu chłodzenia jest utrzymywana temperatura wewnętrzna określona w budowlanej dokumentacji technicznej.
Jeżeli w przyległych pomieszczeniach w przestrzeni chłodzonej temperatura wewnętrzna różni się o więcej niż 4 K, dokonuje się podziału tej przestrzeni na strefy chłodzone.
1.2. Jeżeli w budynku lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową występują procesy technologiczne, to w obliczeniach charakterystyki energetycznej nie uwzględnia się zapotrzebowania na energię w tych procesach, a także zapotrzebowania na energię przez instalacje obsługujące te procesy. Zyski ciepła od tych procesów dolicza się do wewnętrznych zysków ciepła pomieszczeń.
Wyznaczanie wskaźników rocznego zapotrzebowania na energię EP, EK i EU
1) nieodnawialną energię pierwotną:
EP = kWh/(m2·rok)(1)
2) energię końcową:
EK= kWh/(m2·rok)(2)
3) energię użytkową:
EU= kWh/(m2·rok)(3)
gdzie:
roczne zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną dla systemów technicznych | kWh/rok | |
roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemów technicznych | kWh/rok | |
roczne zapotrzebowanie na energię użytkową | kWh/rok | |
powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona) *) | m2 | |
*) Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle: 1) równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%; 2) równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%; 3) mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie. |
Wyznaczanie rocznego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną dla systemów technicznych Qp
3.1.1. Roczne zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną dla systemów technicznych Qp wyznacza się według wzoru:
kWh/rok(4)
gdzie:
roczne zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną dla systemu ogrzewczego | kWh/rok | |
roczne zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną dla systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej | kWh/rok | |
roczne zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną dla systemu chłodzenia | kWh/rok | |
roczne zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną dla systemu wbudowanej instalacji oświetlenia *) | kWh/rok | |
*) Nie wyznacza się dla budynków mieszkalnych i lokali mieszkalnych. |
3.1.2. Zależności podstawowe:
Qp,H = Qk,H.wH + Eel,pom,H.wel kWh/rok(5)
Qp,W = Qk,w.wW + Eel,pom,W.wel kWh/rok(6)
Qp,C = Qk,C wC + Eel,pom,C.wel kWh/rok(7)
Qp,L = Qk,L.wel kWh/rok(8)
gdzie:
Qk,H | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu ogrzewczego | kWh/rok |
Qk,W | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej | kWh/rok |
Qk,C | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu chłodzenia | kWh/rok |
Qk,L | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu wbudowanej instalacji oświetlenia *) | kWh/rok |
wi |
współczynnik nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej na wytworzenie i dostarczenie: a) nośnika energii lub energii dla systemu ogrzewczego (współczynnik wH), b) nośnika energii lub energii dla systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej (współczynnik wW), c) nośnika energii lub energii dla systemu chłodzenia (współczynnik wC), d) energii elektrycznej (współczynnik wel) |
- |
Eel,pom,H | roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla systemu ogrzewczego | kWh/rok |
Eel,pom,W | roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej | kWh/rok |
Eel,pom,C | roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla systemu chłodzenia | kWh/rok |
*) Nie wyznacza się dla budynków mieszkalnych i lokali mieszkalnych. |
3.1.3. Wyznaczanie współczynnika nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej na wytworzenie i dostarczenie nośnika energii lub energii dla systemów technicznych wi
Wartość współczynnika nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej na wytworzenie i dostarczenie nośnika energii lub energii dla systemów technicznych wi przyjmuje się w oparciu o dane udostępnione przez dostawcę tego nośnika energii lub energii. W przypadku braku takich danych przyjmuje się wartości współczynnika wi określone w tabeli 1.
Tabela 1. Wartości współczynnika nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej na wytworzenie i dostarczenie nośnika energii lub energii dla systemów technicznych wi
Lp. | Sposób zasilania budynku w energię | Rodzaj nośnika energii lub energii | wi |
1 | Miejscowe wytwarzanie energii w budynku | Olej opałowy | 1,10 |
2 | Gaz ziemny | ||
3 | Gaz płynny | ||
4 | Węgiel kamienny | ||
5 | Węgiel brunatny | ||
6 | Ciepło sieciowe z kogeneracji | Węgiel kamienny lub gaz*) | 0,80 |
7 | Biomasa, biogaz | 0,15 | |
8 | Ciepło sieciowe z ciepłowni lokalnej | Węgiel kamienny | 1,30 |
9 | Gaz lub olej opałowy | 1,20 | |
10 | Sieć elektroenergetyczna systemowa | Energia elektryczna | 3,00 |
11 | Lokalne odnawialne źródła energii | Energia słoneczna | 0,00 |
12 | Energia wiatrowa | ||
13 | Energia geotermalna | ||
14 | Biomasa | 0,20 | |
15 | Biogaz | 0,50 | |
*) W przypadku braku danych o wytwarzaniu ciepła w kogeneracji przyjmuje się wi=1,2. |
3.2. Wyznaczanie rocznego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną dla systemów technicznych Qp w budynku i lokalu mieszkalnym lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową wyposażonych w złożone systemy techniczne
3.2.1. Roczne zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną dla systemów technicznych Qp wyznacza się według wzoru:
Qp = Qp,H + Qp,W + Qp,C + Qp,L kWh/rok(9)
gdzie:
Qp,H | roczne zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną dla systemu ogrzewczego | kWh/rok |
Qp,W | roczne zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną dla systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej | kWh/rok |
Qp,C | roczne zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną dla systemu chłodzenia | kWh/rok |
Qp,L | roczne zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną dla systemu wbudowanej instalacji oświetlenia *) | kWh/rok |
*) Nie wyznacza się dla budynków mieszkalnych i lokali mieszkalnych. |
3.2.2. Zależności podstawowe:
Qp,H = kWh/rok(10)
Qp,W = kWh/rok(11)
Qp,C = kWh/rok(12)
Qp,L= kWh/rok(13)
gdzie
i | liczba podsystemów w systemie ogrzewczym zasilanych różnymi rodzajami nośnika energii lub energii | - |
j | liczba podsystemów w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej zasilanych różnymi rodzajami nośnika energii lub energii | - |
k | liczba podsystemów w systemie chłodzenia zasilanych różnymi rodzajami nośnika energii lub energii | - |
l | liczba podsystemów w systemie wbudowanej instalacji oświetlenia zasilanych różnymi rodzajami nośnika energii lub energii | - |
Qk,H,i | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla i-tego podsystemu w systemie ogrzewczym | kWh/rok |
Qk,W,j | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla j-tego podsystemu w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej | kWh/rok |
Ok,C,k | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla k-tego podsystemu w systemie chłodzenia | kWh/rok |
Ok,L,l | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla l-tego podsystemu w systemie wbudowanej instalacji oświetlenia *) | kWh/rok |
WH,i | współczynnik nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej na wytworzenie i dostarczenie nośnika energii lub energii dla i-tego podsystemu w systemie ogrzewczym | - |
wW,j | współczynnik nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej na wytworzenie i dostarczenie nośnika energii lub energii dla j-tego podsystemu w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej | - |
wC,k | współczynnik nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej na wytworzenie i dostarczenie nośnika energii lub energii dla k-tego podsystemu w systemie chłodzenia | - |
wel,i | współczynnik nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej na wytworzenie i dostarczenie energii elektrycznej, właściwy dla rocznego zapotrzebowania na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla i-tego podsystemu w systemie ogrzewczym | - |
wel,j | współczynnik nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej na wytworzenie i dostarczenie energii elektrycznej, właściwy dla rocznego zapotrzebowania na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla j-tego podsystemu w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej | - |
wel,k | współczynnik nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej na wytworzenie i dostarczenie energii elektrycznej, właściwy dla rocznego zapotrzebowania na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla k-tego podsystemu w systemie chłodzenia | - |
wel,l | współczynnik nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej na wytworzenie i dostarczenie energii elektrycznej, właściwy dla rocznego zapotrzebowania na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla l-tego podsystemu w systemie wbudowanej instalacji oświetlenia | - |
Eel,pom,H,i | roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla i-tego podsystemu w systemie ogrzewczym | kWh/rok |
Eel,pom,W,j | roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla j-tego podsystemu w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej | kWh/rok |
Eel,pom,C,k | roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla k-tego podsystemu w systemie chłodzenia | kWh/rok |
*) Nie wyznacza się dla budynków mieszkalnych i lokali mieszkalnych. |
Wyznaczanie rocznego zapotrzebowania na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemów technicznych Qk
4.1.1. Roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemów technicznych Qk wyznacza się według wzoru:
Qk =Qk,H+Qk,w+Qk,C+Qk,L+Eel,pom kWh/rok(14)
gdzie:
Qk,H | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu ogrzewczego | kWh/rok |
Qk,W | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej | kWh/rok |
Qk,c | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu chłodzenia | kWh/rok |
Qk,L | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu wbudowanej instalacji oświetlenia *) | kWh/rok |
Eel,pom | roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla systemów technicznych | kWh/rok |
*) Nie wyznacza się dla budynków mieszkalnych i lokali mieszkalnych. |
4.1.2. System ogrzewczy
4.1.2.1. Roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu ogrzewczego Qk,H wyznacza się według wzoru:
kWh/rok(15)
gdzie:
(16)
gdzie:
QH,nd | roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do ogrzewania i wentylacji | kWh/rok |
średnia sezonowa sprawność całkowita systemu ogrzewczego | - | |
średnia sezonowa sprawność wytwarzania ciepła z nośnika energii lub energii dostarczanych do źródła ciepła | - | |
średnia sezonowa sprawność regulacji i wykorzystania ciepła w przestrzeni ogrzewanej | - | |
średnia sezonowa sprawność przesyłu ciepła ze źródła ciepła do przestrzeni ogrzewanej | - | |
średnia sezonowa sprawność akumulacji ciepła w elementach pojemnościowych systemu ogrzewczego | - |
4.1.2.2. Wyznaczanie średniej sezonowej sprawności wytwarzania ciepła z nośnika energii lub energii dostarczanych do źródła ciepła
Wartość średniej sezonowej sprawności wytwarzania ciepła z nośnika energii lub energii dostarczanych do źródła ciepła przyjmuje się w oparciu o dane udostępnione przez producenta lub dostawcę źródła ciepła.
W budynkach, w których zostały przeprowadzone kontrole okresowe, polegające na sprawdzeniu stanu technicznego kotłów, wartość powinna zostać określona na podstawie wyników tych kontroli.
W przypadku braku takich danych przyjmuje się wartości określone w tabeli 2.
Tabela 2. Wartości średniej sezonowej sprawności wytwarzania ciepła z nośnika energii lub energii dostarczanych do źródła ciepła
Lp | Rodzaj źródła ciepła | |
1 | Kotły węglowe wyprodukowane: | |
a) przed 1980 r., | 0,60 | |
b) w latach 1980-2000, | 0,65 | |
c) po 2000 r. | 0,82 | |
2 | Kotły na biomasę (słoma), wrzutowe, z obsługą ręczną, o mocy: | |
a) do 100 kW, | 0,63 | |
b) powyżej 100 kW | 0,70 | |
3 | Kotły na biomasę (drewno: polana, brykiety, pelety, zrębki), wrzutowe, | 0,65 |
z obsługą ręczną, o mocy do 100 kW | ||
4 | Kotły na biomasę (słoma) automatyczne o mocy: | |
a) do 100 kW, | 0,70 | |
b) powyżej 100 kW do 600 kW | 0,75 | |
5 | Kotły na biomasę (drewno: polana, brykiety, pelety, zrębki), | |
automatyczne, o mocy: | ||
a) do 100kW, | 0,70 | |
b) powyżej 100 kW do 600 kW | 0,85 | |
6 | Kotły na biomasę (słoma, drewno: polana, brykiety, pelety, zrębki), | 0,85 |
automatyczne, z mechanicznym podawaniem paliwa, o mocy powyżej | ||
600 kW | ||
7 | Kominki z zamkniętą komorą spalania | 0,70 |
8 | Piece kaflowe | 0,80 |
9 | Podgrzewacze elektryczne przepływowe | 0,94 |
10 | Podgrzewacze elektrotermiczne | 1,00 |
11 | Elektryczne grzejniki bezpośrednie: konwektorowe, płaszczyznowe, promiennikowe i podłogowe kablowe | 0,99 |
12 | Piece olejowe lub gazowe pomieszczeniowe | 0,84 |
13 | Kotły na paliwo gazowe lub ciekłe z otwartą komorą spalania (palnikami atmosferycznymi) i dwustawną regulacją procesu spalania | 0,86 |
14 | Kotły niskotemperaturowe na paliwo gazowe lub ciekłe, z zamkniętą komorą spalania i palnikiem modulowanym, o mocy nominalnej: | |
a) do 50 kW, | 0,87 | |
b) powyżej 50 do 120 kW, | 0,91 | |
c) powyżej 120 do 1200 kW | 0,94 | |
15 | Kotły gazowe kondensacyjne (70/55°C) o mocy nominalnej: | |
a) do 50 kW, | 0,91 | |
b) powyżej 50 do 120 kW, | 0,92 | |
c) powyżej 120 do 1200 kW | 0,95 | |
16 | Kotły gazowe kondensacyjne niskotemperaturowe (55/45°C) o mocy nominalnej: | |
a) do 50 kW, | 0,94 | |
b) powyżej 50 do 120 kW, | 0,95 | |
c) powyżej 120 do 1200 kW | 0,98 | |
17 | Pompy ciepła typu woda/woda, sprężarkowe, napędzane elektrycznie: | |
a) 55/45°C, | 3,60 | |
b) 35/28°C | 4,00 | |
18 | Pompy ciepła typu glikol/woda, sprężarkowe, napędzane elektrycznie: | |
a) 55/45°C, | 3,50 | |
b) 35/28°C | 4,00 | |
19 | Pompy ciepła typu bezpośrednie odparowanie w gruncie/woda, sprężarkowe, napędzane elektrycznie: | |
a) 55/45°C, | 3,50 | |
b) 35/28°C | 4,00 | |
20 | Pompy ciepła typu bezpośrednie odparowanie w gruncie/bezpośrednie skraplanie w instalacji płaszczyznowego ogrzewania, sprężarkowe, napędzane elektrycznie | 4,00 |
21 | Pompy ciepła typu powietrze/woda, sprężarkowe, napędzane elektrycznie: | |
a) 55/45°C, | 2,60 | |
b) 35/28°C | 3,00 | |
22 | Pompy ciepła typu powietrze/woda, sprężarkowe, napędzane gazem: | |
a) 55/45°C, | 1,30 | |
b) 35/28°C | 1,40 | |
23 | Pompy ciepła typu powietrze/woda, absorpcyjne, napędzane gazem: | |
a) 55/45°C, | 1,30 | |
b) 35/28°C | 1,40 | |
24 | Pompy ciepła typu glikol/woda, sprężarkowe, napędzane gazem: | |
a) 55/45°C, | 1,40 | |
b) 35/28°C | 1,60 | |
25 | Pompy ciepła typu glikol/woda, absorpcyjne, napędzane gazem: | 1,40 |
a) 55/45°C, | ||
b) 35/28°C | 1,60 | |
26 | Pompy ciepła typu powietrze/powietrze, sprężarkowe, napędzane elektrycznie | 3,00 |
27 | Pompy ciepła typu powietrze/powietrze, sprężarkowe, napędzane gazem | 1,30 |
28 | Pompy ciepła typu powietrze/powietrze, absorpcyjne, napędzane gazem | 1,30 |
29 | Węzeł ciepłowniczy kompaktowy z obudową, o mocy nominalnej: | |
a) do 100 kW, | 0,98 | |
b) powyżej 100 kW | 0,99 | |
30 | Węzeł ciepłowniczy kompaktowy bez obudowy, o mocy nominalnej: | |
a) do 100 kW, | 0,91 | |
b) powyżej 100 do 300 kW, | 0,93 | |
c) powyżej 300 kW | 0,95 | |
W przypadku pomp ciepła podano wartości współczynnika wydajności sezonowej. W przypadku innych źródeł ciepła, za wyjątkiem zasilanych energią elektryczną, podano sprawność odniesioną do wartości opałowej paliwa. |
4.1.2.3. Średnią sezonową sprawność regulacji i wykorzystania ciepła w przestrzeni ogrzewanej wyznacza się według wzoru:
(17)
gdzie:
X | stosunek sumy mocy cieplnej grzejników usytuowanych przy ścianach zewnętrznych do sumy mocy cieplnej wszystkich grzejników w systemie ogrzewczym, ustalany na podstawie budowlanej dokumentacji technicznej (stosunek liczony dla grzejników płytowych oraz członowych; w pozostałych przypadkach przyjmuje się, że X równe jest 1,00) | - |
obliczeniowa średnia sezonowa sprawność regulacji i wykorzystania ciepła w przestrzeni ogrzewanej określona w tabeli 3 | - |
Tabela 3. Wartości obliczeniowej średniej sezonowej sprawności regulacji i wykorzystania ciepła w przestrzeni ogrzewanej
Lp. | Rodzaj instalacji, grzejników i regulacji | |
1 | Elektryczne grzejniki bezpośrednie: konwektorowe, płaszczyznowe i promiennikowe z regulatorem: | |
a) proporcjonalnym P, | 0,91 | |
b) proporcjonalno-całkującym PI | 0,94 | |
2 | Elektryczne grzejniki akumulacyjne z regulatorem: | |
a) proporcjonalnym P, | 0,88 | |
b) proporcjonalno-całkująco-różniczkującym PID z optymalizacją | 0,91 | |
3 | Elektryczne ogrzewanie podłogowe z regulatorem: | |
a) dwustawnym, | 0,88 | |
b) proporcjonalno-całkującym PI | 0,90 | |
4 | Ogrzewanie piecowe lub z kominka | 0,70 |
5 | Ogrzewanie wodne z grzejnikami członowymi lub płytowymi w przypadku regulacji: | |
a) centralnej bez automatycznej regulacji miejscowej, | 0,77 | |
b) automatycznej miejscowej, | 0,82 | |
c) centralnej i miejscowej z zaworem termostatycznym o działaniu proporcjonalnym z zakresem proporcjonalności P - 2K, | 0,88 | |
d) centralnej i miejscowej z zaworem termostatycznym o działaniu proporcjonalnym z zakresem proporcjonalności P - 1K, | 0,89 | |
e) centralnej i miejscowej z zaworem termostatycznym o działaniu proporcjonalno-całkującym PI z funkcjami adaptacyjną i optymalizującą | 0,93 | |
6 | Ogrzewanie wodne podłogowe w przypadku regulacji: | |
a) centralnej bez regulacji miejscowej, | 0,76 | |
b) centralnej i miejscowej z regulatorem dwustawnym lub proporcjonalnym P | 0,89 | |
7 | Ogrzewanie wodne płaszczyznowe w przypadku regulacji centralnej bez regulacji miejscowej, dla temperatury zasilania poniżej 30°C | 0,85 |
4.1.2.4. Średnią sezonową sprawność przesyłu ciepła ze źródła ciepła do przestrzeni ogrzewanej wyznacza się według wzoru:
=
(18)
gdzie:
ΔQH,e = QH,nd.(1/ -1)kWh/rok(19)
ΔQH,d =kWh/rok(20)
gdzie
1zi = 1i + Δ1 m(21)
QH,nd | roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do ogrzewania i wentylacji | kWh/rok |
ΔQH,e | sezonowe straty ciepła w systemie ogrzewczym w wyniku niedoskonałej regulacji i przekazywania ciepła | kWh/rok |
ΔQH,d | sezonowe straty ciepła w instalacji przesyłu ciepła | kWh/rok |
średnia sezonowa sprawność regulacji i wykorzystania ciepła w przestrzeni ogrzewanej | - | |
1zi | zastępcza długość i-tego odcinka instalacji przesyłu ciepła | m |
qli | jednostkowa strata ciepła i-tego odcinka instalacji przesyłu ciepła określona w tabeli 5 | W/m |
tsG | czas trwania sezonu ogrzewczego | h |
li | rzeczywista długość i-tego odcinka instalacji przesyłu ciepła | m |
Δl | dodatek do długości li ze względu na straty ciepła zainstalowanej armatury określony w tabeli 4 | m |
Tabela 4. Wartości dodatku do długości li ze względu na straty ciepła zainstalowanej armatury Δl[m]
Zawory z kołnierzami |
Δl [m] |
|
Średnica zewnętrzna przewodu D |
Średnica zewnętrzna przewodu D >100 mm | |
Niezaizolowane cieplnie | 4,0 | 6,0 |
Zaizolowane cieplnie | 1,5 | 2,5 |
Tabela 5. Wartości jednostkowej straty ciepła i-tego odcinka instalacji przesyłu ciepła qli [W/m]
Parametry systemu ogrzewczego | Grubość izolacji termicznej przewodów |
qli [W/m] |
||||||||
W przestrzeni nieogrzewanej | W przestrzeni ogrzewanej | |||||||||
DN**) 10-15 |
DN**) 20-32 |
DN**) 40-65 |
DN**) 80-100 |
DN**) 10-15 |
DN**) 20-32 |
DN**) 40-65 |
DN**) 80-100 |
|||
90/70°C stałe | niezaizolowane | 39,3 | 65,0 | 106,8 | 163,2 | 34,7 | 57,3 | 94,2 | 144,0 | |
1/2 wymaganej grubości izolacji *) | 20,1 | 27,7 | 38,8 | 52,4 | 17,8 | 24,4 | 34,2 | 46,2 | ||
Wymagana grubość izolacji *) | 10,1 | 12,6 | 12,1 | 12,1 | 8,9 | 11,1 | 10,7 | 10,7 | ||
2-krotność wymaganej grubości izolacji *) | 7,6 | 8,1 | 8,1 | 8,1 | 6,7 | 7,1 | 7,1 | 7,1 | ||
90/70°C regulowane | niezaizolowane | 24,3 | 40,1 | 66,0 | 100,8 | 19,6 | 32,5 | 53,4 | 81,6 | |
1/2 wymaganej grubości izolacji *) | 12,4 | 17,1 | 24,0 | 32,4 | 10,1 | 13,9 | 19,4 | 26,2 | ||
Wymagana grubość izolacji *) | 6,2 | 7,8 | 7,5 | 7,5 | 5,0 | 6,3 | 6,0 | 6,0 | ||
2-krotność wymaganej grubości izolacji *) | 4,7 | 5,0 | 5,0 | 5,0 | 3,8 | 4,0 | 4,0 | 4,0 | ||
70/55°C regulowane | niezaizolowane | 18,5 | 30,6 | 50,3 | 76,8 | 13,9 | 22,9 | 37,7 | 57,6 | |
1/2 wymaganej grubości izolacji *) | 9,5 | 13,0 | 18,3 | 24,7 | 7,1 | 9,8 | 13,7 | 18,5 | ||
Wymagana grubość izolacji *) | 4,7 | 5,9 | 5,7 | 5,7 | 3,6 | 4,4 | 4,3 | 4,3 | ||
2-krotność wymaganej grubości izolacji *) | 3,6 | 3,8 | 3,8 | 3,8 | 2,7 | 2,8 | 2,8 | 2,8 | ||
55/45°C regulowane | niezaizolowane | 14,4 | 23,9 | 39,3 | 60,0 | 9,8 | 16,2 | 26,7 | 40,8 | |
1/2 wymaganej grubości izolacji *) | 7,4 | 10,2 | 14,3 | 19,3 | 5,0 | 6,9 | 9,7 | 13,1 | ||
Wymagana grubość izolacji *) | 3,7 | 4,6 | 4,4 | 4,4 | 2,5 | 3,1 | 3,0 | 3,0 | ||
2-krotność wymaganej grubości izolacji *) | 2,8 | 3,0 | 3,0 | 3,0 | 1,9 | 2,0 | 2,0 | 2,0 | ||
35/28°C regulowane | niezaizolowane | 8,1 | 13,4 | 22,0 | 33,6 | 3,5 | 5,7 | 9,4 | 14,4 | |
1/2 wymaganej grubości izolacji *) | 4,1 | 5,7 | 8,0 | 10,8 | 1,8 | 2,4 | 3,4 | 4,6 | ||
Wymagana grubość izolacji *) | 2,1 | 2,6 | 2,5 | 2,5 | 0,9 | 1,1 | 1,1 | 1,1 | ||
2-krotność wymaganej grubości izolacji *) | 1,6 | 1,7 | 1,7 | 1,7 | 0,7 | 0,7 | 0,7 | 0,7 | ||
*) Grubość izolacji odniesiona do wymagań określonych w przepisach techniczno-budowlanych. **) DN - średnica nominalna przewodu [mm]. |
W przypadku braku danych do obliczeń według wzoru (18), przyjmuje się wartości średniej sezonowej sprawności przesyłu ciepła ze źródła ciepła do przestrzeni ogrzewanej budynku określone w tabeli 6.
Tabela 6. Wartości średniej sezonowej sprawności przesyłu ciepła ze źródła ciepła do przestrzeni ogrzewanej
Lp. | Rodzaj systemu ogrzewczego | |
1 | Źródło ciepła w pomieszczeniu (ogrzewanie elektryczne, piec kaflowy, kominek) | 1,00 |
2 | Ogrzewanie mieszkaniowe (wytwarzanie ciepła w przestrzeni lokalu mieszkalnego) | 1,00 |
3 | Ogrzewanie centralne wodne z lokalnego źródła ciepła usytuowanego w ogrzewanym budynku: | |
a) z zaizolowanymi przewodami, armaturą i urządzeniami, które są zainstalowane w przestrzeni ogrzewanej, | 0,96 | |
b) z zaizolowanymi przewodami, armaturą i urządzeniami, które są zainstalowane w przestrzeni nieogrzewanej, | 0,90 | |
c) z niezaizolowanymi przewodami, armaturą i urządzeniami, które są zainstalowane w przestrzeni nieogrzewanej | 0,80 | |
4 | Ogrzewanie powietrzne | 0,95 |
4.1.2.5. Średnią sezonową sprawność akumulacji ciepła w elementach pojemnościowych systemu ogrzewczego wyznacza się według wzoru:
=
(22)
gdzie:
ΔQH,s =kWh/rok(23)
gdzie
roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do ogrzewania i wentylacji | kWh/rok | |
sezonowe straty ciepła w systemie ogrzewczym w wyniku niedoskonałej regulacji i przekazywania ciepła | kWh/rok | |
ΔQH,s | sezonowe straty ciepła w elementach pojemnościowych systemu ogrzewczego | kWh/rok |
sezonowe straty ciepła w instalacji przesyłu ciepła | kWh/rok | |
Vs | pojemność zbiornika buforowego | dm3 |
qs | jednostkowa strata ciepła zbiornika buforowego określona w tabeli 7 | W/dm3 |
tsG | czas trwania sezonu ogrzewczego | h |
Tabela 7. Wartości jednostkowej straty ciepła zbiornika buforowego qs [W/dm3]
Lokalizacja zbiornika buforowego | Pojemność [dm3] |
qs [W/dm3] |
|||||
Parametry systemu ogrzewczego 70/55 °C lub wyższe | Parametry systemu ogrzewczego 55/45 °C lub niższe | ||||||
Grubość izolacji termicznej | |||||||
100 mm | 50 mm | 20 mm | 100 mm | 50 mm | 20 mm | ||
W przestrzeni nieogrzewanej | 100 | 0,89 | 1,4 | 2,7 | 0,5 | 0,8 | 1,6 |
200 | 0,7 | 1,1 | 2,1 | 0,4 | 0,7 | 1,3 | |
500 | 0,5 | 0,8 | 1,6 | 0,3 | 0,5 | 1,0 | |
1000 | 0,4 | 0,6 | 1,3 | 0,2 | 0,4 | 0,8 | |
2000 | 0,3 | 0,5 | 1,0 | 0,2 | 0,3 | 0,6 | |
W przestrzeni ogrzewanej | 100 | 0,7 | 1,1 | 2,2 | 0,4 | 0,6 | 1,1 |
200 | 0,6 | 0,9 | 1,7 | 0,3 | 0,4 | 0,9 | |
500 | 0,4 | 0,7 | 1,3 | 0,2 | 0,3 | 0,6 | |
1000 | 0,3 | 0,5 | 1,0 | 0,2 | 0,3 | 0,5 | |
2000 | 0,2 | 0,4 | 0,8 | 0,1 | 0,2 | 0,4 |
W przypadku braku danych do obliczeń według wzoru (22), przyjmuje się wartości średniej sezonowej sprawności akumulacji ciepła w elementach pojemnościowych systemu ogrzewczego określone w tabeli 8.
Tabela 8. Wartości średniej sezonowej sprawności akumulacji ciepła w elementach pojemnościowych systemu ogrzewczego
Lp. | Parametry systemu ogrzewczego | |
1 | Zbiornik buforowy w systemie ogrzewczym o parametrach 70/55°C w | |
przestrzeni: | ||
a) ogrzewanej, | 0,93 | |
b) nieogrzewanej | 0,90 | |
2 | Zbiornik buforowy w systemie ogrzewczym o parametrach 55/45°C w | |
przestrzeni: | ||
a) ogrzewanej, | 0,95 | |
b) nieogrzewanej | 0,93 | |
3 | System ogrzewczy bez zbiornika buforowego | 1,00 |
4.1.3. System przygotowania ciepłej wody użytkowej
4.1.3.1. Roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej Qk,W wyznacza się według wzoru:
kWh/rok(24)
gdzie:
(25)
gdzie:
QW,nd | roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do przygotowania ciepłej wody użytkowej | kWh/rok |
średnia roczna sprawność całkowita systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej | - | |
średnia roczna sprawność wytwarzania ciepła z nośnika energii lub energii dostarczanych do źródła ciepła | - | |
średnia roczna sprawność akumulacji ciepła w elementach pojemnościowych systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej | - | |
średnia roczna sprawność przesyłu ciepła ze źródła ciepła do zaworów czerpalnych | - | |
średnia roczna sprawność wykorzystania ciepła (przyjmuje się 1,0) | - |
4.1.3.2. Wyznaczanie średniej rocznej sprawności wytwarzania ciepła z nośnika energii lub energii dostarczanych do źródła ciepła
Wartość średniej rocznej sprawności wytwarzania ciepła z nośnika energii lub energii dostarczonej do źródła ciepła przyjmuje się w oparciu o dane udostępnione przez producenta lub dostawcę źródła ciepła.
W budynkach, w których zostały przeprowadzone kontrole okresowe, polegające na sprawdzeniu stanu technicznego kotłów, wartość powinna zostać określona na podstawie wyników tych kontroli.
W przypadku braku takich danych przyjmuje się wartości określone w tabeli 9.
Tabela 9. Wartości średniej rocznej sprawności wytwarzania ciepła z nośnika energii lub energii dostarczanych do źródła ciepła
Lp. | Rodzaj źródła ciepła | ηW,g |
1 | Przepływowy podgrzewacz gazowy z zapłonem: | |
a) elektrycznym, | 0,85 | |
b) płomieniem dyżurnym | 0,50 | |
2 | Kotły stałotemperaturowe wyprodukowane przed 1980 r. (tylko przygotowanie ciepłej wody użytkowej) | 0,40 |
3 | Kotły stałotemperaturowe dwufunkcyjne (ogrzewanie i przygotowanie ciepłej wody użytkowej) | 0,65 |
4 | Kotły niskotemperaturowe o mocy: | |
a) do 50 kW, | 0,83 | |
b) powyżej 50 kW | 0,88 | |
5 | Kotły kondensacyjne, opalane gazem ziemnym lub olejem opałowym lekkim, o mocy: | |
a) do 50 kW, | 0,85 | |
b) powyżej 50 kW | 0,88 | |
6 | Elektryczny podgrzewacz akumulacyjny (z zasobnikiem ciepłej wody użytkowej bez strat) | 0,96 |
7 | Elektryczny podgrzewacz przepływowy | 0,99 |
8 | Pompa ciepła typu woda/woda, sprężarkowa, napędzana elektrycznie | 3,00 |
9 | Pompa ciepła typu glikol/woda, sprężarkowa, napędzana elektrycznie | 3,00 |
10 | Pompa ciepła typu bezpośrednie odparowanie w gruncie/woda, sprężarkowa, napędzana elektrycznie | 3,00 |
11 | Pompa ciepła typu powietrze/woda, sprężarkowa, napędzana elektrycznie | 2,60 |
12 | Pompa ciepła typu powietrze/woda, sprężarkowa, napędzana gazem | 1,20 |
13 | Pompa ciepła typu powietrze/woda, absorpcyjna, napędzana gazem | 1,20 |
14 | Pompa ciepła typu glikol/woda, sprężarkowa, napędzana gazem | 1,30 |
15 | Pompa ciepła typu glikol/woda, absorpcyjna, napędzana gazem | 1,30 |
16 | Węzeł cieplny kompaktowy z obudową, o mocy nominalnej: | |
a) do 100 kW, | 0,98 | |
b) powyżej 100 kW | 0,99 | |
17 | Węzeł cieplny kompaktowy bez obudowy, o mocy nominalnej: | |
a) do 100 kW, | 0,91 | |
b) powyżej 100 kW | 0,93 | |
18 | Węzeł cieplny kompaktowy z obudową (ogrzewanie i przygotowanie ciepłej wody użytkowej), o mocy nominalnej: | |
a) do 100 kW, | 0,97 | |
b) powyżej 100 kW | 0,98 | |
19 | Węzeł cieplny kompaktowy bez obudowy (ogrzewanie i przygotowanie ciepłej wody użytkowej), o mocy nominalnej: | |
a) do 100 kW, | 0,90 | |
b) powyżej 100 kW | 0,91 | |
W przypadku pomp ciepła podano wartości współczynnika wydajności sezonowej. W przypadku innych źródeł ciepła, za wyjątkiem zasilanych energią elektryczną, podano sprawność odniesioną do wartości opałowej paliwa. |
4.1.3.3. Średnią roczną sprawność przesyłu ciepła ze źródła ciepła do zaworów czerpalnych wyznacza się według wzoru:
(26)
gdzie
ΔQW,d =kWh/rok(27)
gdzie:
lzi = li + Δl m(28)
gdzie:
roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do przygotowania ciepłej wody użytkowej | kWh/rok | |
Δ |
roczne straty ciepła w instalacji przesyłu ciepłej wody użytkowej | kWh/rok |
lzi | zastępcza długość i-tego odcinka instalacji przesyłu ciepłej wody użytkowej | m |
qli | jednostkowa strata ciepła i-tego odcinka instalacji przesyłu ciepłej wody użytkowej określona w tabeli 10 | W/m |
liczba godzin w roku | h | |
li | rzeczywista długość i-tego odcinka instalacji przesyłu ciepłej wody użytkowej | m |
Δl | dodatek do długości li ze względu na straty ciepła zainstalowanej armatury określony w tabeli 11 | m |
Tabela 10. Wartości jednostkowej straty ciepła i-tego odcinka instalacji przesyłu ciepłej wody użytkowej qli [W/m]
Temperatura ciepłej wody użytkowej i rodzaj przepływu | Grubość izolacji termicznej przewodów |
ql [W/m] |
|||||||
W przestrzeni nieogrzewanej | W przestrzeni ogrzewanej | ||||||||
DN**) 10-15 |
DN**) 20-32 |
DN**) 40-65 |
DN **) 80-100 |
DN**) 10-15 |
DN**) 20-32 |
DN**) 40-65 |
DN **) 80-100 |
||
Przewody ciepłej wody użytkowej - przepływ zmienny 55°C | niezaizolowane | 24,9 | 33,2 | 47,7 | 68,4 | 14,9 | 19,9 | 28,6 | 41,0 |
5,7 | 8,8 | 13,5 | 20,7 | 3,4 | 5,3 | 8,1 | 12,4 | ||
Wymagana grubość izolacji *) | 4,1 | 4,6 | 4,6 | 4,6 | 2,5 | 2,7 | 2,7 | 2,7 | |
2-krotność wymaganej grubości izolacji *) | 3,0 | 3,4 | 3,2 | 3,2 | 1,8 | 2,0 | 1,9 | 1,9 | |
Przewody cyrkulacyjne -przepływ stały 55°C |
niezaizolowane | 53,5 | 71,3 | 102,5 | 147,1 | 37,3 | 49,8 | 71,5 | 102,6 |
12,3 | 18,9 | 29,0 | 44,6 | 8,6 | 13,2 | 20,2 | 31,1 | ||
Wymagana grubość izolacji *) | 8,8 | 9,8 | 9,8 | 9,8 | 6,1 | 6,8 | 6,8 | 6,8 | |
2-krotność wymaganej grubości izolacji *) | 6,5 | 7,2 | 6,9 | 6,9 | 4,5 | 5,1 | 4,8 | 4,8 | |
*) Grubość izolacji odniesiona do wymagań określonych w przepisach techniczno-budowlanych. **) DN - średnica nominalna przewodu [mm]. |
Tabela 11. Wartości dodatku do długości li ze względu na straty ciepła zainstalowanej armatury Δl [m]
Zawory z kołnierzami |
Δl [m] |
|
Średnica zewnętrzna przewodu D ≤ 100 mm | Średnica zewnętrzna przewodu D >100 mm | |
Niezaizolowane cieplnie | 4,0 | 6,0 |
Zaizolowane cieplnie | 1,5 | 2,5 |
W przypadku braku danych do obliczeń według wzoru (26), przyjmuje się wartości średniej rocznej sprawności przesyłu ciepła ze źródła ciepła do zaworów czerpalnych określone w tabeli 12.
Tabela 12. Wartości średniej rocznej sprawności przesyłu ciepła ze źródła ciepła do zaworów czerpalnych
Lp. | Rodzaj systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej | |
1 | Miejscowe podgrzewanie wody - systemy bez obiegów cyrkulacyjnych | |
1.1 | Podgrzewanie wody bezpośrednio przy punktach poboru | 1,00 |
1.2 | Podgrzewanie wody dla grupy punktów poboru w jednym lokalu mieszkalnym | 0,80 |
2 | Mieszkaniowe węzły cieplne | |
2.1 | Kompaktowy węzeł cieplny dla pojedynczego lokalu mieszkalnego bez obiegu cyrkulacyjnego | 0,85 |
3 | Centralne podgrzewanie wody - systemy bez obiegów cyrkulacyjnych | |
3.1 | Systemy przygotowania ciepłej wody użytkowej w budynkach jednorodzinnych | 0,60 |
4 | Centralne podgrzewanie wody - systemy z obiegami cyrkulacyjnymi, z niezaizolowanymi pionami instalacyjnymi i zaizolowanymi przewodami rozprowadzającymi | |
4.1 | Liczba punktów poboru ciepłej wody: | |
a) do 30, | 0,60 | |
b) powyżej 30 do 100, | 0,50 | |
c) powyżej 100 | 0,40 | |
5 | Centralne podgrzewanie wody - systemy z obiegami cyrkulacyjnymi, z pionami instalacyjnymi i zaizolowanymi przewodami rozprowadzającymi | |
5.1 | Liczba punktów poboru ciepłej wody: | |
a) do 30, | 0,70 | |
b) powyżej 30 do 100, | 0,60 | |
c) powyżej 100 | 0,50 | |
6 | Centralne podgrzewanie wody - systemy z obiegami cyrkulacyjnymi z ograniczeniem czasu pracy, z pionami instalacyjnymi i zaizolowanymi przewodami rozprowadzającymi | |
6.1 | Liczba punktów poboru ciepłej wody: | |
a) do 30, | 0,80 | |
b) powyżej 30 do 100, | 0,70 | |
c) powyżej 100 | 0,60 |
4.1.3.4. Średnią roczną sprawność akumulacji ciepła w elementach pojemnościowych systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej wyznacza się według wzoru:
=
(29)
gdzie
ΔQW,s = kWh/rok(30)
gdzie:
roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do przygotowania ciepłej wody użytkowej | kWh/rok | |
Δ |
roczne straty ciepła w instalacji przesyłu ciepłej wody użytkowej | kWh/rok |
Δ |
roczne straty ciepła w zasobnikach ciepłej wody użytkowej | kWh/rok |
VS | pojemność zasobnika ciepłej wody użytkowej | dm3 |
qS | jednostkowa strata ciepła zasobnika ciepłej wody użytkowej określona w tabeli 13 | W/dm3 |
tsW | liczba godzin w roku | h |
Tabela 13. Wartości jednostkowej straty ciepła zasobnika ciepłej wody użytkowej qs [W/dm3]
Lokalizacja zasobnika ciepłej wody użytkowej | Pojemność zasobnika ciepłej wody użytkowej [dm3] |
qs [W/dm3] |
||||
Rodzaj zasobnika ciepłej wody użytkowej | ||||||
Pośrednio podgrzewane, biwalentne zasobniki solarne, zasobniki elektryczne całodobowe | Zasobniki elektryczne usytuowane w miejscu poboru ciepłej wody użytkowej | Zasobniki gazowe | ||||
Grubość izolacji termicznej | ||||||
100 mm | 50 mm | 20 mm | ||||
W przestrzeni nieogrzewanej | 25 | 0,68 | 1,13 | 2,04 | 2,80 | 3,13 |
50 | 0,54 | 0,86 | 1,58 | 2,80 | 3,07 | |
100 | 0,43 | 0,65 | 1,23 | 2,80 | 3,02 | |
200 | 0,34 | 0,49 | 0,95 | - | 2,96 | |
500 | 0,25 | 0,34 | 0,68 | - | 2,89 | |
1000 | 0,20 | 0,26 | 0,53 | - | 2,84 | |
1500 | 0,18 | 0,22 | 0,46 | - | 2,81 | |
2000 | 0,16 | 0,20 | 0,41 | - | 2,78 | |
W przestrzeni ogrzewanej | 25 | 0,55 | 0,92 | 1,66 | 2,28 | 2,55 |
50 | 0,44 | 0,70 | 1,29 | 2,28 | 2,50 | |
100 | 0,35 | 0,53 | 1,00 | 2,28 | 2,46 | |
200 | 0,28 | 0,40 | 0,78 | - | 2,41 | |
500 | 0,21 | 0,28 | 0,56 | - | 2,35 | |
1000 | 0,17 | 0,21 | 0,43 | - | 2,31 | |
1500 | 0,14 | 0,18 | 0,37 | - | 2,28 | |
2000 | 0,13 | 0,16 | 0,33 | - | 2,27 |
W przypadku braku danych do obliczeń według wzoru (29), przyjmuje się wartości średniej rocznej sprawności akumulacji ciepła w elementach pojemnościowych systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej określone w tabeli 14.
Tabela 14. Wartości średniej rocznej sprawności akumulacji ciepła w elementach pojemnościowych systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej
Lp. | Zasobnik ciepłej wody użytkowej w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej | |
1 | Zasobnik ciepłej wody użytkowej w systemie przygotowania ciepłej | |
wody użytkowej, wyprodukowany: | ||
a) przed 1995 r., | 0,60 | |
b) w latach 1995-2000, | 0,65 | |
c) w latach 2001-2005, | 0,80 | |
d) po 2005 r. | 0,85 | |
2 | System przygotowania ciepłej wody użytkowej bez zasobnika ciepłej | 1,00 |
wody użytkowej |
4.1.4. System chłodzenia
4.1.4.1. Roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu chłodzenia Qk,C wyznacza się według wzoru:
Qk,C = QC,nd/ kWh/rok(31)
gdzie:
(32)
gdzie
QC,nd | roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do chłodzenia | kWh/rok |
średnia sezonowa sprawność całkowita systemu chłodzenia | - | |
SEER | średni sezonowy współczynnik efektywności energetycznej wytwarzania chłodu z nośnika energii lub energii dostarczanych do źródła chłodu | - |
średnia sezonowa sprawność akumulacji chłodu w elementach pojemnościowych systemu chłodzenia | - | |
średnia sezonowa sprawność przesyłu chłodu ze źródła chłodu do przestrzeni chłodzonej | - | |
średnia sezonowa sprawność regulacji i wykorzystania chłodu w przestrzeni chłodzonej | - |
4.1.4.2. Średni sezonowy współczynnik efektywności energetycznej wytwarzania chłodu z nośnika energii lub energii dostarczanych do źródła chłodu SEER wyznacza się według wzoru:
SEER = SEERref . (1 + )(33)
gdzie:
SEERref | referencyjny średni współczynnik efektywności energetycznej wytwarzania chłodu z nośnika energii lub energii dostarczanych do źródła chłodu | - |
ci | współczynnik korekcyjny w zależności od systemu chłodzenia określony w tabeli 16 | - |
Jako wartość SEERref dla agregatów do schładzania cieczy przyjmuje się wartość średniego europejskiego współczynnika efektywności chłodzenia (ESEER) na podstawie specyfikacji technicznej wyrobu, a w przypadku braku takich danych - zgodnie z wytycznymi Eurovent.
Wartość SEERref dla systemów chłodzenia z bezpośrednim schładzaniem powietrza wyznacza się według wzoru:
SEERref = 1,25.EERref(34)
gdzie:
EERref |
wskaźnik efektywności EER w warunkach referencyjnych parametrów powietrza: a) powietrze wlotowe do chłodnicy: 27/19°C WB (WB - temperatura powietrza według wskazań termometru mokrego), b) powietrze wlotowe do skraplacza: 35°C - określany na podstawie specyfikacji technicznej wyrobu, a w przypadku braku takich danych - zgodnie z wytycznymi Eurovent |
- |
W przypadku braku możliwości wyznaczenia wartości SEERref w sposób wskazany powyżej, przyjmuje się wartości SEERref określone w tabeli 15.
Tabela 15. Wartości referencyjnego średniego współczynnika efektywności energetycznej wytwarzania chłodu z nośnika energii lub energii dostarczanych do źródła chłodu SEERref
Lp. | Rodzaj systemu chłodzenia | SEERref |
1 | Agregaty do schładzania cieczy ze skraplaczem chłodzonym powietrzem *) | |
1.1 | Sprężarki spiralne typu scroll z czynnikiem: | |
a) R407C, | 3,8 | |
b) R410A, | 4,0 | |
c) innym niż wymienione w lit. a i b | 3,6 | |
1.2 | Sprężarki śrubowe z czynnikiem: | |
a) R407C, | 3,1 | |
b) R134A, | 3,5 | |
c) innym niż wymienione w lit. a i b | 3,0 | |
1.3 | Sprężarki inne niż wymienione w lp. 1.1 i 1.2 | 2,8 |
2 | Agregaty do schładzania cieczy ze skraplaczem chłodzonym cieczą **) | |
2.1 | Sprężarki spiralne typu scroll z czynnikiem: | |
a) R407C, | 5,0 | |
b) R410A, | 5,6 | |
c) innym niż wymienione w lit. a i b | 4,7 | |
2.2 | Sprężarki śrubowe z czynnikiem: | |
a) R407C, | 4,5 | |
b) R134A, | 5,4 | |
c) innym niż wymienione w lit. a i b | 4,2 | |
2.3 | Sprężarki inne niż wymienione w lp. 2.1 i 2.2 | 3,9 |
3 | Systemy chłodzenia z bezpośrednim schładzaniem powietrza | |
3.1 | Klimatyzator (split lub monoblok o wydajności chłodniczej < 12 kW) z czynnikiem: | |
a) R407C, | 3,3 | |
b) R410A, | 3,9 | |
c) innym niż wymienione w lit. a i b | 3,0 | |
3.2 | System multisplit ze zmiennym przepływem czynnika (VRV, VRF) | 4,1 |
3.3 | Agregat skraplający z chłodnicą w centrali o wydajności chłodniczej ≥ 12 kW z czynnikiem: | |
a) R407C, | 3,0 | |
b) R410A, | 3,4 | |
c) innym niż wymienione w lit. a i b | 2,8 | |
3.4 | Centrala klimatyzacyjna dachowa ("roof top") z czynnikiem: | |
a) R407C, | 3,2 | |
b) R410A | 3,7 | |
4 | Rewersyjna pompa ciepła typu solanka/woda z wymiennikiem gruntowym jako dolnym źródłem ciepła, wyposażona w funkcję chłodzenia pasywnego (tylko dla trybu chłodzenia) ***) | 10,0 |
5 | Agregaty absorpcyjne (tylko dla trybu chłodzenia) ****) | 0,8 |
*) Warunki referencyjne: - po stronie parowacza: woda o temperaturze 12/7°C (wlot/wylot), - po stronie skraplacza: temperatura powietrza otaczającego 35°C. **) Warunki referencyjne: - po stronie parowacza: woda o temperaturze 12/7°C (wlot/wylot), - po stronie skraplacza: woda o temperaturze 30/35°C (wlot/wylot). ***) Podaną wartość należy stosować tylko w przypadku, gdy urządzenie to jest jedynym źródłem chłodu w przestrzeni chłodzonej. ****) Wartość SEERref odniesiona do ciepła jako nośnika energii napędowej. |
W przypadkach innych niż określone w tabeli 15, wartość SEERref wyznacza się jako stosunek efektu chłodniczego pracy urządzenia (kWh lub MJ) do części energii napędowej zużytej na ten cel (kWh lub MJ), która nie służy w tym samym czasie do produkcji ciepła lub energii elektrycznej.
Tabela 16. Wartości współczynnika korekcyjnego w zależności od systemu chłodzenia ci
Lp. | Rodzaj systemu chłodzenia | ci |
1 | Agregaty do schładzania cieczy | |
1.1 | Schładzanie cieczy do temperatury powyżej +10°C (belki chłodzące, klimakonwektory bez osuszania powietrza) | + 0,10 |
1.2 | Schładzanie roztworu glikolu zamiast wody | - 0,03 |
1.3 | Elektroniczny zawór rozprężny *) | + 0,04 |
1.4 | Chłodzenie naturalne (free-cooling) z czynnikiem pośredniczącym z chłodnicą wentylatorową, współpracujące z agregatem chłodniczym - tylko w przypadku schładzania cieczy do temperatury powyżej +10 °C | + 0,15 |
1.5 | Chłodzenie naturalne (free-cooling) z czynnikiem pośredniczącym z chłodzeniem pasywnym (wymiennik gruntowy), współpracujące z agregatem chłodniczym | + 0,30 |
1.6 | Nadążna regulacja wartości zadanej temperatury cieczy schładzanej w agregacie | + 0,07 |
1.7 | Skraplacz chłodzony cieczą z chłodnicą wentylatorową "suchą" | - 0,20 |
1.8 | Skraplacz chłodzony cieczą z chłodnicą wentylatorową wyparną (wymiennik zraszany, obieg zamknięty) | - 0,05 |
1.9 | Skraplacz chłodzony wodą schładzaną w chłodnicy wyparnej (obieg otwarty) | 0,00 |
2 | Agregaty do bezpośredniego schładzania powietrza z uwzględnieniem ich specyficznego wyposażenia technicznego | |
2.1 | Klimatyzatory ze skraplaczem chłodzonym wodą o temperaturze poniżej 35°C | + 0,15 |
2.2 | Elektroniczny zawór rozprężny *) | + 0,04 |
2.3 | Chłodzenie naturalne (free-cooling) bezpośrednie (powietrzem zewnętrznym, przez centralę wentylacyjno-klimatyzacyjną) | + 0,50 |
2.4 | Klimatyzacja precyzyjna (close control) | + 0,03 |
*) Podaną wartość ci należy przyjmować tylko w przypadku, gdy wartości SEERref są określane na podstawie tabeli 15. |
4.1.4.3. Wyznaczanie średniej sezonowej sprawności akumulacji chłodu w elementach pojemnościowych systemu chłodzenia
Ilości ciepła przenoszonego z przestrzeni chłodzonej do elementów pojemnościowych systemu chłodzenia zlokalizowanych wewnątrz przestrzeni chłodzonej należy wliczać do wewnętrznych strat ciepła.
Zyski ciepła elementów pojemnościowych w systemie chłodzenia należy obliczać w taki sam sposób jak straty ciepła elementów pojemnościowych w systemie ogrzewczym (pkt 4.1.2.5.) i w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej (pkt 4.1.3.4.).
W przypadku braku takich danych, przyjmuje się wartości określone w tabeli 17.
Tabela 17. Wartości średniej sezonowej sprawności akumulacji chłodu w elementach pojemnościowych systemu chłodzenia
Lp. | Parametry zbiornika buforowego i jego usytuowanie | |
1 | Zbiornik buforowy w systemie chłodzenia o temperaturach zasilania cieczy chłodzącej w przedziale od 6 do 8°C: | |
a) wewnątrz przestrzeni chłodzonej, | 0,94 | |
b) poza przestrzenią chłodzoną | 0,92 | |
2 | Zbiornik buforowy w systemie chłodzenia o temperaturach zasilania cieczy chłodzącej w przedziale od 12 do 16°C: | |
a) wewnątrz przestrzeni chłodzonej, | 0,96 | |
b) poza przestrzenią chłodzoną | 0,94 | |
3 | System chłodzenia bez zbiornika buforowego | 1,00 |
4.1.4.4. Wyznaczanie średniej sezonowej sprawności przesyłu chłodu ze źródła chłodu do przestrzeni chłodzonej
Ilości ciepła przenoszonego z przestrzeni chłodzonej do instalacji przesyłania chłodu w systemie chłodzenia zlokalizowanej wewnątrz przestrzeni chłodzonej należy wliczać do wewnętrznych strat ciepła.
Zyski ciepła instalacji przesyłania chłodu w systemie chłodzenia należy obliczać w taki sam sposób jak straty ciepła elementów pojemnościowych w systemie ogrzewczym (pkt 4.1.2.4.) i w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej (pkt 4.1.3.3.).
W przypadku braku takich danych, przyjmuje się wartości określone w tabeli 18.
Tabela 18. Wartości średniej sezonowej sprawności przesyłu chłodu ze źródła chłodu do przestrzeni chłodzonej
Lp. | Rodzaj systemu chłodzenia | |
1 | Chłodzenie bezpośrednie zdecentralizowane | |
1.1 | Klimatyzator monoblokowy ze skraplaczem chłodzonym: | |
a) powietrzem, | 1,00 | |
b) wodą | 1,00 | |
1.2 | Klimatyzator rozdzielczy (split) ze skraplaczem chłodzonym: | |
a) powietrzem, | 1,00 | |
b) wodą | 1,00 | |
1.3 | Klimatyzator rozdzielczy (duo-split) ze skraplaczem chłodzonym: | |
a) powietrzem, | 0,98 | |
b) wodą | 0,98 | |
1.4 | System VRV i VRF | 0,95 |
2 | Chłodzenie bezpośrednie scentralizowane - jednoprzewodowa instalacja powietrzna | 0,90 |
3 | System chłodzenia z cieczą pośredniczącą: | |
a) układ prosty (bez podziału na obiegi), temperatury zasilania cieczy chłodzącej w przedziale od 6 do 8°C, | 0,92 | |
b) układ z podziałem na obiegi pierwotny i wtórny, temperatury zasilania cieczy chłodzącej w przedziale od 6 do 8°C, | 0,96 | |
c) układ zasilający klimakonwektory bez osuszania powietrza, w tym belki chłodzące, temperatury zasilania cieczy chłodzącej w przedziale od 12 do 16°C | 0,98 |
4.1.4.5. Średnią sezonową sprawność regulacji i wykorzystania chłodu w przestrzeni chłodzonej przyjmuje się w oparciu o dane określone w tabeli 19.
Tabela 19. Wartości średniej sezonowej sprawności regulacji i wykorzystania chłodu w przestrzeni chłodzonej
Lp. | Rodzaj instalacji i jej wyposażenie | |
1 | Instalacje hydrauliczne systemu chłodzenia wyposażone w zawory regulacyjne dwudrogowe zainstalowane przy chłodnicach powietrza: | |
a) regulacja skokowa, | 0,92 | |
b) regulacja ciągła | 0,94 | |
2 | Instalacje hydrauliczne systemu chłodzenia wyposażone w zawory regulacyjne trójdrogowe zainstalowane przy chłodnicach powietrza: | |
a) regulacja skokowa, | 0,94 | |
b) regulacja ciągła | 0,96 | |
3 | Instalacje hydrauliczne systemu chłodzenia wyposażone w zawory regulacyjne dwudrogowe z automatycznym równoważeniem ciśnień (typu PIBCV) zainstalowane przy chłodnicach powietrza oraz w elektronicznie sterowaną pompę: | |
a) regulacja skokowa, | 0,96 | |
b) regulacja ciągła | 0,98 |
4.1.5. System wbudowanej instalacji oświetlenia
4.1.5.1. Zakres stosowania metody
Metody nie stosuje się do budynków mieszkalnych i lokali mieszkalnych.
4.1.5.2. Roczne zapotrzebowania na energię końcową dostarczaną do budynku dla wbudowanej instalacji oświetlenia Qk,L wyznacza się według wzoru:
Qk,L = LENI.AL kWh/rok(35)
gdzie:
LENI | liczbowy wskaźnik energii oświetlenia wyznaczony według Polskiej Normy dotyczącej charakterystyki energetycznej budynków - wymagania energetyczne dotyczące oświetlenia | kWh/(m2.rok) |
AL | powierzchnia pomieszczeń wyposażonych w system wbudowanej instalacji oświetlenia równa powierzchni przyjętej do obliczenia wskaźnika LENI | m2 |
4.1.6. Roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla systemów technicznych Eel,pom
4.1.6.1. Roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla systemów technicznych Eel,pom wyznacza się według wzoru:
Eel,pom = Eel,pom,H + Eel,pom,W + Eel,pom,C kWh/rok(36)
gdzie:
Eel,pom,H | roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla systemu ogrzewczego | kWh/rok |
Eel,pom,W | roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej | kWh/rok |
Eel,pom,C | roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla systemu chłodzenia | kWh/rok |
4.1.6.2. System ogrzewczy
Roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla systemu ogrzewczego Eel,pom,H wyznacza się według wzoru:
Eel,pom,H = kWh/rok(37)
gdzie:
zapotrzebowanie na moc elektryczną do napędu i-tego urządzenia pomocniczego w systemie ogrzewczym określone w tabeli 20 | W/m2 | ||
czas działania i-tego urządzenia pomocniczego w systemie ogrzewczym w ciągu roku określony w tabeli 20 | h/rok | ||
powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana) * |
m2 | ||
*) Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle: 1) równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%; 2) równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%; 3) mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie. |
4.1.6.3. System przygotowania ciepłej wody użytkowej
Roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej Eel,pom,W wyznacza się według wzoru:
Eel,pom,W = kWh/rok(38)
gdzie:
qel,W,j | zapotrzebowanie na moc elektryczną do napędu j-tego urządzenia pomocniczego w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej określone w tabeli 20 | W/m2 |
tel,j | czas działania j-tego urządzenia pomocniczego w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej w ciągu roku określony w tabeli 20 | h/rok |
Af | powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana) *) | m2 |
*) Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle: 1) równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%; 2) równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%; 3) mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie. |
4.1.6.4. System chłodzenia
Roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla systemu chłodzenia Eel,pom,C wyznacza się według wzoru:
Eel,pom,C = kWh/rok(39)
gdzie
qel,C,k | zapotrzebowanie na moc elektryczną do napędu k-tego urządzenia pomocniczego w systemie chłodzenia określone w tabeli 20 | W/m2 |
tel,k | czas działania k-tego urządzenia pomocniczego w systemie chłodzenia w ciągu roku określony w tabeli 20 | h/rok |
Af | powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia chłodzona) *) | m2 |
*) Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle: 1) równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%; 2) równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%; 3) mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie. |
4.1.6.5. Wyznaczanie zapotrzebowania na moc elektryczną do napędu urządzeń pomocniczych w systemach technicznych qel oraz czasu działania urządzeń pomocniczych w systemach technicznych w ciągu roku tel
Czas działania urządzeń pomocniczych w systemie ogrzewczym i w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej o ciągłym działaniu, w tym wentylatorów wyciągowych w przypadku wentylacji mechanicznej wywiewnej lub pomp cyrkulacyjnych w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej, należy przyjmować: tel,i(j) = 8760 h.
Czas działania urządzeń pomocniczych w systemie ogrzewczym i w systemie chłodzenia o działaniu ciągłym, w tym pomp obiegowych, należy przyjmować jako czas trwania okresu ogrzewczego lub chłodniczego wyznaczony według Polskiej Normy dotyczącej energetycznych właściwości użytkowych budynków - obliczanie zużycia energii na potrzeby ogrzewania i chłodzenia.
Czas działania urządzeń pomocniczych w systemie ogrzewczym, w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej lub w systemie chłodzenia o działaniu okresowym należy przyjmować na podstawie przyjętego sposobu działania tych urządzeń.
W przypadku braku takich danych przyjmuje się wartości czasu działania urządzeń pomocniczych w systemach technicznych tel określone w tabeli 20.
Wartości: qel,H,i,, qel,W,j, qel,C,k należy obliczać na podstawie mocy zainstalowanych urządzeń pomocniczych, biorąc pod uwagę współczynniki korekcyjne uwzględniające strukturę sieci przewodów, jej zrównoważenie hydrauliczne i sposób sterowania.
W przypadku braku takich danych przyjmuje się wartości zapotrzebowania na moc elektryczną do napędu urządzeń pomocniczych w systemach technicznych qel określone w tabeli 20.
Tabela 20. Wartości zapotrzebowania na moc elektryczną do napędu urządzeń pomocniczych w systemie ogrzewczym, systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej i w systemie chłodzenia qel [W/m2] oraz wartości czasu działania urządzeń pomocniczych w systemie ogrzewczym, w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej i w systemie chłodzenia tel [h/rok]
Lp. | Rodzaj urządzenia pomocniczego |
qel [W/m2] |
tel [h/rok] |
1 | Pompy obiegowe w systemie ogrzewczym z grzejnikami członowymi lub płytowymi przy granicznej temperaturze ogrzewania: | ||
a) 12°C w budynku o powierzchni Af do 250 m2, | 0,30 | 5700 | |
b) 10°C w budynku o powierzchni Af powyżej 250 m2 | 0,15 | 4700 | |
2 | Pompy obiegowe w systemie ogrzewczym z grzejnikami podłogowymi przy granicznej temperaturze ogrzewania 15°C w budynku o powierzchni Af do 250 m2 | 0,50 | 6700 |
3 |
Pompy cyrkulacyjne w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej: a) o działaniu ciągłym w budynku o powierzchni Af do 250 m2, |
0,15 | 8760 |
b) o pracy przerywanej do 4 godzin na dobę w budynku o powierzchni Af powyżej 250 m2, | 0,04 | 7300 | |
c) o pracy przerywanej do 8 godzin na dobę w budynku o powierzchni Af powyżej 250 m2 | 0,04 | 5840 | |
4 | Pompa ładująca zasobnik ciepłej wody użytkowej w budynku o powierzchni Af: | ||
a) do 250 m2, | 0,25 | 270 | |
b) powyżej 250 m2 | 0,20 | 580 | |
5 | Pompa ładująca zasobnik buforowy w systemie ogrzewczym w budynku o powierzchni Af: | ||
a) do 250 m2, | 0,20 | 1500 | |
b) powyżej 250 m2 | 0,04 | 1500 | |
6 | Napęd pomocniczy i regulacja kotła do przygotowania ciepłej wody użytkowej w budynku o powierzchni Af: | ||
a) do 250 m2, | 1,40 | 310 | |
b) powyżej 250 m2 | 0,50 | 410 | |
7 | Napęd pomocniczy i regulacja kotła do ogrzewania w budynku o powierzchni Af: | ||
a) do 250 m2, | 0,50 | 2520 | |
b) powyżej 250 m2 | 0,15 | 3900 | |
8 | Napęd pomocniczy pompy ciepła woda/woda w systemie: | ||
a) ogrzewczym, | 0,70 | 1600 | |
b) przygotowania ciepłej wody użytkowej | 0,70 | 400 | |
9 | Napęd pomocniczy pompy ciepła glikol/woda w systemie: | ||
a) ogrzewczym, | 0,45 | 1600 | |
b) przygotowania ciepłej wody użytkowej | 0,45 | 400 | |
10 | Regulacja węzła cieplnego obsługującego system ogrzewczy i system przygotowania ciepłej wody użytkowej | 0,09 | 8760 |
11 | Pompy i regulacja instalacji solarnej w budynku o powierzchni Af: | ||
a) do 500 m2, | 0,40 | 1530 | |
b) powyżej 500 m2 | 0,30 | 1530 | |
12 | Wentylator w centrali nawiewno-wywiewnej, krotność wymiany powietrza: | ||
a) do 0,6 h-1, | 0,50 | 8760.β*) | |
b) powyżej 0,6 h-1 | 1,30 | 8760.β*) | |
13 | Wentylator w centrali wywiewnej, krotność wymiany powietrza: | ||
a) do 0,6 h-1, | 0,40 | 8760.β*) | |
b) powyżej 0,6 h-1 | 0,90 | 8760.β*) | |
14 | Wentylator miejscowy systemu wentylacyjnego | 2,40 | 8760.β*) |
*) β - udział czasu działania wentylatorów wentylacji mechanicznej w miesiącu równy wykorzystaniu budynku w miesiącu, wyznaczony zgodnie z pkt 5.5.2. |
4.2. Wyznaczanie rocznego zapotrzebowania na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemów technicznych Qk w budynku i lokalu mieszkalnym lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową wyposażonych w złożone systemy techniczne
4.2.1. Roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczoną do budynku dla systemów technicznych Qk wyznacza się według wzoru:
Qk = Qk,H + Qk,W + Qk,L + Qk,C + Eel,pom kWh/rok(40)
gdzie:
Qk,H | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu ogrzewczego | kWh/rok |
Qk,W | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej | kWh/rok |
Qk,C | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu chłodzenia | kWh/rok |
Qk,L | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu wbudowanej instalacji oświetlenia *) | kWh/rok |
Eel,pom | roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla systemów technicznych | kWh/rok |
*) Nie wyznacza się dla budynków mieszkalnych i lokali mieszkalnych. |
4.2.2. System ogrzewczy
4.2.2.1. Roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu ogrzewczego Qk,H wyznacza się według wzoru:
=
kWh/rok(41)
gdzie:
kWh/rok(42)
gdzie:
roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla i-tego podsystemu w systemie ogrzewczym | kWh/rok | |
udział w rocznym zapotrzebowaniu na energię użytkową do ogrzewania i wentylacji zapewniany przez i-ty podsystem w systemie ogrzewczym (suma udziałów równa jest 1) | - | |
roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do ogrzewania i wentylacji *) | kWh/rok | |
średnia sezonowa sprawność całkowita i-tego podsystemu w systemie ogrzewczym **) | - | |
*) Wyznacza się zgodnie z pkt 5.2. **) Wyznacza się zgodnie z pkt 4.1.2. |
4.2.3. System przygotowania ciepłej wody użytkowej
4.2.3.1. Roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej Qk,W wyznacza się według wzoru:
=
kWh/rok(43)
gdzie:
kWh/rok(44)
gdzie:
roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla j-tego podsystemu w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej | kWh/rok | |
udział w rocznym zapotrzebowaniu na energię użytkową do przygotowania ciepłej wody użytkowej zapewniany przez j-ty podsystem w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej (suma udziałów równa jest 1) | - | |
roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do przygotowania ciepłej wody użytkowej *) | kWh/rok | |
średnia sezonowa sprawność całkowita j-tego podsystemu w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej **) | - | |
*) Wyznacza się zgodnie z pkt 5.3. **) Wyznacza się zgodnie z pkt 4.1.3.1. |
4.2.4. System chłodzenia
4.2.4.1. Roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu chłodzenia Qkc wyznacza się według wzoru:
=
kWh/rok(45)
gdzie:
kWh/rok(46)
gdzie:
roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla k-tego podsystemu w systemie chłodzenia | kWh/rok | |
udział w rocznym zapotrzebowaniu na energię użytkową do chłodzenia zapewniany przez k-ty podsystem w systemie chłodzenia (suma udziałów równa jest 1) | - | |
roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do chłodzenia *) | kWh/rok | |
średnia sezonowa sprawność całkowita k-tego podsystemu w systemie chłodzenia **) | - | |
*) Wyznacza się zgodnie z pkt 5.4. **) Wyznacza się zgodnie z pkt 4.1.4.1. |
4.2.5. System wbudowanej instalacji oświetlenia
4.2.5.1. Zakres stosowania metody
Metody nie stosuje się do budynków mieszkalnych i lokali mieszkalnych.
4.2.5.2. Roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu wbudowanej instalacji oświetlenia Qk,L wyznacza się według wzoru:
Qk,L = kWh/rok(47)
gdzie:
Qk,L,l = Xl . Qk,L kWh/rok(48)
gdzie:
Qk,L,l | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla l-tego podsystemu w systemie wbudowanej instalacji oświetlenia | kWh/rok |
Xl | udział w rocznym zapotrzebowaniu na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu wbudowanej instalacji oświetlenia zapewniany przez l-ty podsystem w systemie wbudowanej instalacji oświetlenia (suma udziałów równa jest 1) | - |
Qk,L | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu wbudowanej instalacji oświetlenia *) | kWh/rok |
*) Wyznacza się zgodnie z pkt 4.1.5. |
4.2.6. Roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla systemów technicznych Eel,pom wyznacza się zgodnie z pkt 4.1.6.
Wyznaczanie rocznego zapotrzebowania na energię użytkową Qu w budynku i lokalu mieszkalnym lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową
Qu = QH,nd + QW,nd + QC,ndkWh/rok(49)
gdzie:
QH,nd | roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do ogrzewania i wentylacji | kWh/rok |
QW,nd | roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do przygotowania ciepłej wody użytkowej | kWh/rok |
QC,nd | roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do chłodzenia | kWh/rok |
5.2. Wyznaczanie rocznego zapotrzebowania na energię użytkową do ogrzewania i wentylacji QH,nd
5.2.1. Roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do ogrzewania i wentylacji QH,nd wyznacza się według wzoru:
QH,nd =kWh/rok(50)
gdzie
QH,nd,s | roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do ogrzewania i wentylacji w strefie ogrzewanej | kWh/rok |
s | liczba stref ogrzewanych | - |
5.2.2. Roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do ogrzewania i wentylacji w strefie ogrzewanej wyznacza się według wzoru:
=
kWh/rok(51)
gdzie
kWh/m-c(52)
gdzie:
zapotrzebowanie na ciepło do ogrzewania i wentylacji w strefie ogrzewanej w n-tym miesiącu roku (uwzględnia się wartości większe od 0) | kWh/m-c | |
całkowita ilość ciepła przenoszonego ze strefy ogrzewanej w n-tym miesiącu roku | kWh/m-c | |
współczynnik wykorzystania zysków ciepła w strefie ogrzewanej w n-tym miesiącu roku wyznaczony według Polskiej Normy dotyczącej energetycznych właściwości użytkowych budynków - obliczanie zużycia energii na potrzeby ogrzewania i chłodzenia | - | |
całkowite zyski ciepła w strefie ogrzewanej w n-tym miesiącu roku | kWh/m-c |
5.2.3. Całkowitą ilość ciepła przenoszonego ze strefy ogrzewanej w n-tym miesiącu roku QH,ht,s,n wyznacza się według wzoru:
QH,ht,s,n = Qtr,s,n + Qve,s,nkWh/rok(53)
gdzie:
Qtr,s,n | całkowita ilość ciepła przenoszonego ze strefy ogrzewanej przez przenikanie w n-tym miesiącu roku | kWh/m-c |
Qve,s,n | całkowita ilość ciepła przenoszonego ze strefy ogrzewanej przez wentylację w n-tym miesiącu roku | kWh/m-c |
5.2.3.1. Wyznaczanie całkowitej ilości ciepła przenoszonego ze strefy ogrzewanej przez przenikanie w n-tym miesiącu roku Qtrsn
5.2.3.1.1. Całkowitą ilość ciepła przenoszonego ze strefy ogrzewanej przez przenikanie w n-tym miesiącu roku Qtrsn wyznacza się według wzoru:
kWh/m-c(54)
gdzie:
Htr,s = Htr,ie + Htr,iue + Htr,ij + Htr,ig W/K(55)
gdzie:
Htr,s | całkowity współczynnik przenoszenia ciepła przez przenikanie dla strefy ogrzewanej | W/K |
średnia temperatura wewnętrzna w strefie ogrzewanej wyznaczona według Polskiej Normy dotyczącej energetycznych właściwości użytkowych budynków - obliczanie zużycia energii na potrzeby ogrzewania i chłodzenia *) | °C | |
średnia miesięczna temperatura powietrza zewnętrznego według danych klimatycznych z najbliższej względem lokalizacji budynku stacji meteorologicznej podawanych w Biuletynie Informacji Publicznej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw budownictwa, lokalnego planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa | °C | |
tM | liczba godzin w miesiącu | h |
Htr,ie | współczynnik przenoszenia ciepła ze strefy ogrzewanej (i) bezpośrednio do środowiska zewnętrznego (e) wyznaczony zgodnie z podstawową metodą według Polskiej Normy dotyczącej instalacji ogrzewczych w budynkach - metoda obliczania projektowego obciążenia cieplnego | W/K |
Htr,iue | współczynnik przenoszenia ciepła ze strefy ogrzewanej (i) przez przyległe przestrzenie nieogrzewane w budynku lub przyległym budynku (u) do otoczenia (e) wyznaczony zgodnie z podstawową metodą według Polskiej Normy dotyczącej instalacji ogrzewczych w budynkach - metoda obliczania projektowego obciążenia cieplnego | W/K |
Htr,ig | współczynnik przenoszenia ciepła ze strefy ogrzewanej (i) do gruntu (g) wyznaczony zgodnie z podstawową metodą według Polskiej Normy dotyczącej instalacji ogrzewczych w budynkach - metoda obliczania projektowego obciążenia cieplnego | W/K |
Htr,ij | współczynnik przenoszenia ciepła ze strefy ogrzewanej (i) do przyległej strefy ogrzewanej w budynku lub w przyległym budynku (j) wyznaczony zgodnie z podstawową metodą według Polskiej Normy dotyczącej instalacji ogrzewczych w budynkach - metoda obliczania projektowego obciążenia cieplnego | W/K |
*) Wartości temperatury wewnętrznej w pomieszczeniach strefy ogrzewanej przyjmuje się zgodnie z przepisami techniczno-budowlanymi. |
5.2.3.1.2. Wyznaczanie współczynnika przenoszenia ciepła ze strefy ogrzewanej (i) bezpośrednio do środowiska zewnętrznego (e) Htr,ie
W przypadku zastosowania w budynku elementów specjalnych, takich jak: przestrzenie słoneczne nieklimatyzowane, elementy z izolacją transparentną, wentylowane ściany słoneczne oraz wentylowane elementy obudowy, wpływ takich elementów na wartość współczynnika Htr,ie należy wyznaczać według Polskiej Normy dotyczącej energetycznych właściwości użytkowych budynków - obliczanie zużycia energii na potrzeby ogrzewania i chłodzenia.
5.2.3.1.3. Wyznaczanie średniej miesięcznej temperatury wewnętrznej w przestrzeni nieogrzewanej z zyskami ciepła
Wartość średniej miesięcznej temperatury wewnętrznej w przestrzeni nieogrzewanej z zyskami ciepła należy obliczać z bilansu strat i zysków ciepła, przy założeniu, że współczynnik wykorzystania zysków ciepła jest równy 1.
W celu określenia, czy przestrzeń okresowo ogrzewana, w tym klatka schodowa, w n-tym miesiącu roku jest przestrzenią ogrzewaną albo przestrzenią nieogrzewaną, należy obliczyć w podany wyżej sposób średnią miesięczną temperaturę wewnętrzną w tej przestrzeni, przy czym:
1) jeżeli obliczona średnia miesięczna temperatura wewnętrzna jest niższa od temperatury określonej w przepisach techniczno-budowlanych, przestrzeń ta jest w n-tym miesiącu roku przestrzenią ogrzewaną;
2) jeżeli obliczona średnia miesięczna temperatura wewnętrzna jest równa albo wyższa od temperatury określonej w przepisach techniczno-budowlanych, przestrzeń ta jest w n-tym miesiącu roku przestrzenią nieogrzewaną.
5.2.3.2. Wyznaczanie całkowitej ilości ciepła przenoszonego ze strefy ogrzewanej przez wentylację w n-tym miesiącu roku Qve,s,n
Całkowitą ilość ciepła przenoszonego ze strefy ogrzewanej przez wentylację w n-tym miesiącu roku Qve,s,n wyznacza się według wzoru:
kWh/m-c(56)
gdzie:
Hve,s = ρa.ca. W/K(57)
gdzie:
Hve,s | współczynnik przenoszenia ciepła przez wentylację ze strefy ogrzewanej | W/K | ||
średnia temperatura wewnętrzna w strefie ogrzewanej wyznaczona według Polskiej Normy dotyczącej energetycznych właściwości użytkowych budynków - obliczanie zużycia energii na potrzeby ogrzewania i chłodzenia *) | °C | |||
średnia miesięczna temperatura powietrza zewnętrznego według danych klimatycznych z najbliższej względem lokalizacji budynku stacji meteorologicznej podawanych w Biuletynie Informacji Publicznej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw budownictwa, lokalnego planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa | °C | |||
tM | liczba godzin w miesiącu | h | ||
ρa.ca | pojemność cieplna powietrza (równa jest 1200) | J/(m3.K) | ||
bve,k | czynnik korekty temperatury dla strumienia powietrza zewnętrznego k **) | - | ||
Vve,k,n | uśredniony w czasie strumień powietrza zewnętrznego k w strefie ogrzewanej **) | m3/s | ||
k |
identyfikator strumienia powietrza zewnętrznego: k = 1 - w przypadku podstawowego strumienia powietrza zewnętrznego w okresie użytkowania budynku k = 2 - w przypadku dodatkowego strumienia powietrza zewnętrznego w okresie użytkowania budynku, zależnego od rodzaju wentylacji i szczelności budynku k = 3 - w przypadku podstawowego strumienia powietrza zewnętrznego w okresie, kiedy budynek nie jest użytkowany k = 4 - w przypadku dodatkowego strumienia powietrza zewnętrznego w okresie, kiedy budynek nie jest użytkowany, zależnego od rodzaju wentylacji i szczelności budynku |
- | ||
*) Wartości temperatury wewnętrznej w pomieszczeniach strefy ogrzewanej przyjmuje się zgodnie z przepisami techniczno-budowlanymi. **) Wyznaczony zgodnie z pkt 5.5.1. albo według Polskiej Normy dotyczącej energetycznych właściwości użytkowych budynków - obliczanie zużycia energii na potrzeby ogrzewania i chłodzenia. |
5.2.4. Całkowite zyski ciepła w strefie ogrzewanej w n-tym miesiącu roku QH,gn,s,n wyznacza się według wzoru:
QH,gn,s,n = Qsol,H + Qint,H kWh/m-c(58)
gdzie:
Qsol,H | miesięczne zyski ciepła od promieniowania słonecznego przez okna, drzwi balkonowe lub powierzchnie oszklone | kWh/m-c |
Qint,H | miesięczne wewnętrzne zyski ciepła | kWh/m-c |
5.2.4.1. Miesięczne zyski ciepła od promieniowania słonecznego przez okna, drzwi balkonowe lub powierzchnie oszklone Qsol,H wyznacza się według wzoru:
Qsol,H = kWh/mc(59)
gdzie:
Ci | udział pola powierzchni oszklenia do całkowitego pola powierzchni okna (wartość średnia równa jest 0,7) | - |
Ai | pole powierzchni okna, drzwi balkonowych lub powierzchni oszklonej w świetle otworu w przegrodzie | m2 |
Ii | energia promieniowania słonecznego padająca w danym miesiącu na płaszczyznę, w której usytuowane jest okno, drzwi balkonowe lub powierzchnia oszklona, według danych klimatycznych z najbliższej względem lokalizacji budynku stacji meteorologicznej podawanych w Biuletynie Informacji Publicznej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw budownictwa, lokalnego planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa | kWh/(m2 m-c) |
Fsh,gl | czynnik redukcyjny ze względu na zacienienie dla ruchomych urządzeń zacieniających wyznaczony według Polskiej Normy dotyczącej energetycznych właściwości użytkowych budynków - obliczanie zużycia energii na potrzeby ogrzewania i chłodzenia | - |
Fsh | czynnik redukcyjny ze względu na zacienienie od przegród zewnętrznych wyznaczony według Polskiej Normy dotyczącej energetycznych właściwości użytkowych budynków - obliczanie zużycia energii na potrzeby ogrzewania i chłodzenia | - |
ggl | całkowita przepuszczalność energii promieniowania słonecznego dla przezroczystej części okna, drzwi balkonowych lub powierzchni oszklonej wyznaczona według Polskiej Normy dotyczącej energetycznych właściwości użytkowych budynków - obliczanie zużycia energii na potrzeby ogrzewania i chłodzenia | - |
Miesięczne zyski ciepła od promieniowania słonecznego przez specjalne elementy obudowy budynku, takie jak elementy z izolacją transparentną, wentylowane ściany słoneczne, wentylowane elementy obudowy i przyległe przestrzenie słoneczne wyznacza się według Polskiej Normy dotyczącej energetycznych właściwości użytkowych budynków - obliczanie zużycia energii na potrzeby ogrzewania i chłodzenia.
5.2.4.2. Miesięczne wewnętrzne zyski ciepła Qint,H wyznacza się według wzoru:
Qint,H = qint . Af . tM . 10-3 kWh/m-c(60)
gdzie:
qint | obciążenie cieplne pomieszczeń wewnętrznymi zyskami ciepła określone w tabeli 26 | W/m2 |
Af | powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana) *) | m2 |
tM | liczba godzin w miesiącu | h |
*) Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle: 1) równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%; 2) równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%; 3) mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie. |
5.3. Wyznaczanie rocznego zapotrzebowania na energię użytkową do przygotowania ciepłej wody użytkowej QW,nd
Roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do przygotowania ciepłej wody użytkowej QW,nd wyznacza się według wzoru:
kWh/rok(61)
gdzie:
jednostkowe dobowe zapotrzebowanie na ciepłą wodę użytkową *) | dm3/(m2.dzień) | |
powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana) **) | m2 | |
ciepło właściwe wody (równe jest 4,19) | kJ/(kg.K) | |
gęstość wody (równa jest 1) | kg/dm3 | |
obliczeniowa temperatura ciepłej wody użytkowej w zaworze czerpalnym (równa jest 55) | °C | |
obliczeniowa temperatura wody przed podgrzaniem (równa jest 10) | °C | |
współczynnik korekcyjny ze względu na przerwy w użytkowaniu ciepłej wody użytkowej ***) | - | |
liczba dni w roku (równa jest 365) | dzień | |
*) Należy przyjąć wartości określone w tabeli 27, a w przypadku ich braku - dane określone na podstawie budowlanej dokumentacji technicznej. **) Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle: 1) równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%; 2) równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%; 3) mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie. ***) Należy przyjąć wartości określone w tabeli 27, a w przypadku braku takich danych kR wyznacza się jako stosunek liczby dni użytkowania ciepłej wody użytkowej do liczby dni w roku tR. |
5.4. Wyznaczanie rocznego zapotrzebowania na energię użytkową do chłodzenia QC,nd
5.4.1. Roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do chłodzenia QC,nd wyznacza się według wzoru:
QC,nd = kWh/rok(62)
gdzie:
QC,nd,z | zapotrzebowanie na energię użytkową do chłodzenia w strefie chłodzonej *) | kWh/rok |
z | liczba stref chłodzonych | - |
*) W przypadku chłodzenia z przerwami lub z osłabieniem należy wyznaczać według Polskiej Normy dotyczącej energetycznych właściwości użytkowych budynków - obliczanie zużycia energii na potrzeby ogrzewania i chłodzenia, a w przypadku chłodzenia ciągłego zgodnie z pkt 5.4.2. |
5.4.2. Zapotrzebowanie na energię użytkową do chłodzenia w strefie chłodzonej QC,nd,z w przypadku chłodzenia ciągłego wyznacza się według wzoru:
QC,nd,z = kWh/rok(63)
gdzie:
kWh/m-c(64)
gdzie:
zapotrzebowanie na ciepło do chłodzenia w strefie chłodzonej w n-tym miesiącu roku (uwzględnia się wartości większe od 0) | kWh/m-c | |
całkowite zyski ciepła w strefie chłodzonej w n-tym miesiącu roku | kWh/m-c | |
bezwymiarowy czynnik wykorzystania strat ciepła w strefie chłodzonej w n-tym miesiącu roku wyznaczony według Polskiej Normy dotyczącej energetycznych właściwości użytkowych budynków - obliczanie zużycia energii na potrzeby ogrzewania i chłodzenia | - | |
całkowita ilość ciepła przenoszona przez przenikanie i wentylację w strefie chłodzonej w n-tym miesiącu roku*) | kWh/m-c | |
*) Wyznacza się zgodnie z pkt 5.2.3. |
5.4.3. Obliczenia całkowitych miesięcznych zysków ciepła QC,gn,z,n
QC,gn,z,n=Qsol,C+Qint,C kWh/m-c(65)
gdzie:
Qsol,C | miesięczne zyski ciepła od promieniowania słonecznego przez okna, drzwi balkonowe i powierzchnie oszklone *) | kWh/m-c |
Qint,C | miesięczne wewnętrzne zyski ciepła w strefie chłodzonej | kWh/m-c |
*) Wyznacza się zgodnie z pkt 5.2.4.1. |
5.4.3.1. Miesięczne wewnętrzne zyski ciepła w strefie chłodzonej Qint,C
Qint,C=qint.Af..tM.10-3 kWh/m-c(66)
gdzie:
qint | obciążenie cieplne pomieszczeń strefy chłodzonej wewnętrznymi zyskami ciepła *) | W/m2 |
Af | powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia chłodzona) **) | m2 |
tM | liczba godzin w miesiącu | h |
*) Określone w tabeli 26, a w przypadku braku tych danych wyznaczone według Polskiej Normy dotyczącej energetycznych właściwości użytkowych budynków - obliczanie zużycia energii na potrzeby ogrzewania i chłodzenia. **) Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle: 1) równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%; 2) równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%; 3) mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie. |
5.5. Dane specyficzne w zależności od rodzaju budynku
5.5.1. Wyznaczanie uśrednionego w czasie strumienia powietrza zewnętrznego k w strefie ogrzewanej budynku Vve,k,n oraz czynnika korekty temperatury dla strumienia powietrza zewnętrznego k bve,k
Tabela 21. Wartości uśrednionego w czasie strumienia powietrza zewnętrznego k w strefie ogrzewanej budynku Vve,k,n [m3/s] oraz wartości czynnika korekty temperatury dla strumienia powietrza zewnętrznego k bve,k dla wentylacji w budynkach mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego oraz w użytkowanych całodobowo budynkach użyteczności publicznej przeznaczonych na potrzeby opieki zdrowotnej
Lp. | Wentylacja | k | bve,k |
Vve,k,n [m3/s] |
1 | Wentylacja grawitacyjna | 1 | 1 | V0 |
2 | 1 | Vinf | ||
2 | Wentylacja mechaniczna wywiewna | 1 | 1 | Vex |
2 | 1 | Vx,ex | ||
3 | Wentylacja mechaniczna nawiewno-wywiewna | 1 | 1-ηoc | Vsu |
2 | 1 | Vx,su |
Tabela 22. Wartości uśrednionego w czasie strumienia powietrza zewnętrznego k w strefie ogrzewanej budynku Vve,k,n [m3/s] oraz czynnika korekty temperatury dla strumienia powietrza zewnętrznego k bve,k dla wentylacji w budynkach użyteczności publicznej, z wyłączeniem użytkowanych całodobowo budynków przeznaczonych na potrzeby opieki zdrowotnej, w budynkach magazynowych, produkcyjnych użytkowanych z przerwami oraz gospodarczych nieprzeznacznych do hodowli zwierząt
Lp. | Wentylacja | k | bve,k |
Vve,k,n [m3/s] |
1 | Wentylacja grawitacyjna | 1 | β | V0 |
2 | β | Vinf | ||
3 | (1-β) | 0,2.V0 | ||
4 | (1-β) | Vinf | ||
2 |
Wentylacja mechaniczna wywiewna działająca okresowo |
1 | β | Vex |
2 | β | Vx,ex | ||
3 | (1-β) | 0,1.Vex | ||
4 | (1-β) | Vinf | ||
3 | Wentylacja mechaniczna nawiewno-wywiewna działająca okresowo | 1 | (β).(1-ηoc,n) | Vsu |
2 | β | Vx,su | ||
3 | (1-β) | 0 | ||
4 | (1-β) | Vinf |
gdzie:
V0,Vex,Vsu | średni podstawowy strumień powietrza zewnętrznego w strefie ogrzewanej | m3/s |
Vinf | średni dodatkowy strumień powietrza zewnętrznego infiltrującego przez nieszczelności, spowodowany działaniem wiatru i wyporu termicznego w pomieszczeniach w przypadku wentylacji grawitacyjnej i w przypadku wyłączonej wentylacji mechanicznej | m3/s |
Vx,ex *) | średni dodatkowy strumień powietrza zewnętrznego infiltrującego przez nieszczelności przy pracy wentylatorów w przypadku wentylacji mechanicznej wywiewnej spowodowany działaniem wiatru i wyporu termicznego w pomieszczeniach, wyznaczony według Polskiej Normy dotyczącej cieplnych właściwości użytkowych budynków - współczynniki przenoszenia ciepła przez przenikanie i wentylację - metoda obliczania | m3/s |
Vx,su*) | średni dodatkowy strumień powietrza infiltrującego przez nieszczelności przy pracy wentylatorów w przypadku wentylacji mechanicznej nawiewno-wywiewnej, wyznaczony według Polskiej Normy dotyczącej cieplnych właściwości użytkowych budynków -współczynniki przenoszenia ciepła przez przenikanie i wentylację -metoda obliczania | m3/s |
łączna miesięczna skuteczność zastosowania urządzenia do odzysku ciepła z powietrza wywiewanego przy wstępnym podgrzaniu powietrza nawiewanego w gruntowym wymienniku ciepła określana według wzoru (67) | - | |
β | udział czasu działania wentylatorów wentylacji mechanicznej w miesiącu równy wykorzystaniu budynku w miesiącu, wyznaczony zgodnie z pkt 5.5.2. | - |
*) Jeżeli w budynku nie została przeprowadzona próba szczelności to w obliczeniach należy przyjmować krotność wymiany powietrza w budynku równą 4 h-1. |
(67)
gdzie:
skuteczność odzysku ciepła z powietrza wywiewanego wyznaczona według Polskiej Normy dotyczącej energetycznych właściwości użytkowych budynków - obliczanie zużycia energii na potrzeby ogrzewania i chłodzenia | - | |
skuteczność gruntowego wymiennika ciepła określona w oparciu o dane udostępnione przez producenta lub dostawcę albo na podstawie budowlanej dokumentacji technicznej (w przypadku braku gruntowego wymiennika ciepła równa jest 0) | - |
Uśredniony w czasie strumień powietrza zewnętrznego k w strefie ogrzewanej Vve,1,n dla wentylacji grawitacyjnej lub mechanicznej wywiewnej wyznacza się według wzoru: Vve,1,n=Vve,1,s.Af,s m3/s(68)
gdzie:
Vve,1,s | podstawowy strumień powietrza zewnętrznego w okresie użytkowania budynku odniesiony do powierzchni strefy ogrzewanej określony w tabelach 23-25 | m3/(s.m2) |
Af,s | powierzchnia strefy ogrzewanej | m2 |
Średni dodatkowy strumień powietrza zewnętrznego infiltrującego przez nieszczelności, spowodowany działaniem wiatru i wyporu termicznego w pomieszczeniach w przypadku wentylacji grawitacyjnej i w przypadku wyłączonej wentylacji mechanicznej Vinf wyznacza się w następujący sposób:
1) na podstawie wyników próby szczelności budynku:
Vinf = 0,05.n50.V/3600 m3/s(69)
2) przy braku próby szczelności budynku:
Vinf=n.V/3600 m3/s(70)
gdzie:
n50 | krotność wymiany powietrza w budynku zmierzona przy różnicy ciśnienia 50 Pa | h-1 |
V | kubatura strefy ogrzewanej | m3 |
n | krotność wymiany powietrza w budynku spowodowana infiltracją powietrza przez nieszczelności obudowy budynku w warunkach eksploatacyjnych *) | h-1 |
*) Należy przyjmować: 1) n = 0,2 - w budynkach wzniesionych po 1995 r. oraz w budynkach wzniesionych wcześniej, w których po roku 1995 wymienione zostały okna i drzwi balkonowe; 2) n = 0,3 - w budynkach innych niż wymienione w pkt 1. |
Tabela 23. Wartości podstawowego strumienia powietrza zewnętrznego w okresie użytkowania budynku odniesione do powierzchni strefy ogrzewanej Vve,l,s [m3/(s.m2)] w budynku mieszkalnym wielorodzinnym wyposażonym w wentylację grawitacyjną lub wentylację mechaniczną wywiewną lub w lokalu mieszkalnym w takim budynku
Lp. | Strefa ogrzewana lub okresowo ogrzewana |
Vve,1,s [m3/(s.m2)] |
|
1 | Lokale mieszkalne w przypadku wentylacji: | ||
a) ciągłej, | 0,32 10-3 | ||
b) mechanicznej z osłabieniem w nocy | 0,28.10-3 | ||
2 | Klatki schodowe w budynkach wybudowanych przed 1990 r., w których nie przeprowadzono termomodernizacji: | ||
a) bez wiatrołapu, | 0,43.10-3 | ||
b) z wiatrołapem | 0,22.10-3 | ||
3 | Klatki schodowe w budynkach innych niż wymienione w lp. 2: | ||
a) bez wiatrołapu, | 0,22.10-3 | ||
b) z wiatrołapem | 0,07.10-3 |
Tabela 24. Wartości podstawowego strumienia powietrza zewnętrznego w okresie użytkowania budynku odniesione do powierzchni strefy ogrzewanej Vve,1,s [m3/(s.m2)] w budynku mieszkalnym jednorodzinnym wyposażonym w wentylację grawitacyjna lub wentylację mechaniczną wywiewną
Lp. | Strefa ogrzewana |
Vve,1,s [m3/(s.m2)] |
1 | Pomieszczenia mieszkalne i pomocnicze, w tym wewnętrzna klatka schodowa, w przypadku wentylacji: | |
a) ciągłej, | 0,31.10-3 | |
b) mechanicznej z osłabieniem w nocy | 0,27.10-3 |
Tabela 25. Wartości podstawowego strumienia powietrza zewnętrznego w okresie użytkowania budynku odniesione do powierzchni strefy ogrzewanej Vve,1,n,s [m3/(s.m2)] w budynkach użyteczności publicznej, zamieszkania zbiorowego, magazynowych i produkcyjnych wyposażonych w wentylację grawitacyjną lub wentylację mechaniczną wywiewną
Lp. | Rodzaj budynku |
Vve,1,s [m3/(s.m2)] |
|
1 | Użyteczności publicznej |
a) biurowy, b) przeznaczony na potrzeby: oświaty, szkolnictwa wyższego i nauki |
0,56.10-3 |
2 | przeznaczony na potrzeby: opieki zdrowotnej, gastronomii | 0,42.10-3 | |
3 | przeznaczony na potrzeby: handlu, usług | 0,33.10-3 | |
4 | przeznaczony na potrzeby sportu | 0,42.10-3 | |
5 | Zamieszkania zbiorowego | 0,42.10-3 | |
6 | Magazynowy | 0,08.10-3 | |
7 | Produkcyjny | indywidualnie w zależności od rodzaju produkcji i sposobu użytkowania |
Podstawowy strumień powietrza zewnętrznego w okresie użytkowania budynku odniesiony do powierzchni strefy ogrzewanej Vve,1,s w budynkach wyposażonych w wentylację nawiewno-wywiewną wyznacza się według wzoru:
Vve,1,s = rn.Vve,1,s,n m3/s(71)
gdzie:
Vve,l,s,n | strumień powietrza zewnętrznego odpowiadający przyjętemu w budowlanej dokumentacji technicznej sposobowi użytkowania strefy budynku obsługiwanej przez wentylację nawiewno-wywiewną | m3/s |
rn | stopień zmniejszenia strumienia powietrza zewnętrznego w n-tym miesiącu roku *) | - |
*) W przypadku wentylacji nawiewno-wywiewnej działającej ze stałym strumieniem powietrza zewnętrznego wartość rn równa jest 1. W przypadku wentylacji działającej z regulowanym ręcznie lub automatycznie strumieniem powietrza zewnętrznego, wartość rn ustala się uwzględniając sposób regulacji tego strumienia oraz sposób użytkowania strefy budynku obsługiwanej przez wentylację nawiewno-wywiewną. W przypadku braku takich danych przyjmuje się rn = 0,75. |
5.5.2. Wartości udziału czasu działania wentylatorów wentylacji mechanicznej w miesiącu równego wykorzystaniu budynku w miesiącu β podczas którego należy zapewnić podstawowy strumień powietrza zewnętrznego, wyznacza się na podstawie sposobu użytkowania budynku, z uwzględnieniem wymagań określonych w przepisach techniczno-budowlanych. W przypadku braku danych w zakresie sposobu użytkowania budynku, wartości należy wyznaczyć według Polskiej Normy dotyczącej energetycznych właściwości użytkowych budynków - obliczanie zużycia energii na potrzeby ogrzewania i chłodzenia.
5.5.3. Wyznaczanie obciążenia cieplnego pomieszczeń wewnętrznymi zyskami ciepła qint
Tabela 26. Wartości obciążenia cieplnego pomieszczeń wewnętrznymi zyskami ciepła qint [W/m2]
Lp. | Rodzaj budynku |
qint [W/m2] |
|
1 | Mieszkalny | wielorodzinny |
7,1 *) 1,0 **) |
2 | jednorodzinny | 6,8 | |
3 | Użyteczności publicznej | biurowy | (20,0.P1+8,0.(1-P1)).β+(2,0.P1 +1,0.(1-P1)).(1-β) ***) ****) |
4 | przeznaczony na potrzeby: oświaty, szkolnictwa wyższego, nauki | 12,0 β + 1,0.(1-β) ****) | |
5 | przeznaczony na potrzeby opieki zdrowotnej | 8,0 | |
6 | przeznaczony na potrzeby gastronomii | 10,0.β+ 1,0.(1-β) ****) | |
7 | przeznaczony na potrzeby sportu | 9,0.β + 1,0.(1-β) ****) | |
8 | przeznaczony na potrzeby: handlu, usług | 10,0.β+ 1,0.(1-β) ****) | |
9 | Zamieszkania zbiorowego | 6,0.β+ 2,0.(1-β) ****) | |
10 | Magazynowy | 2,0.β+1,0.(1-β) ****) | |
11 | Produkcyjny | indywidualnie w zależności od rodzaju produkcji i sposobu użytkowania | |
*) Lokale mieszkalne. **) Klatki schodowe. ***) P1 udział powierzchni pomieszczeń biurowych w powierzchni pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza w budynku biurowym. (1-P1) - udział powierzchni pomieszczeń pomocniczych w powierzchni pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza w budynku biurowym. Przy standardowym sposobie użytkowania budynków biurowych (P1 = 0,6 i β = 0,3): qint = 5,7 W/m2. ****) β - udział czasu działania wentylatorów wentylacji mechanicznej w miesiącu równy wykorzystaniu budynku w miesiącu, wyznaczony zgodnie z pkt 5.5.2. |
5.5.4. Wyznaczanie współczynnika korekcyjnego ze względu na przerwy w użytkowaniu ciepłej wody użytkowej kR oraz jednostkowego dobowego zapotrzebowania na ciepłą wodę użytkową VWi
Tabela 27. Wartości współczynnika korekcyjnego ze względu na przerwy w użytkowaniu ciepłej wody użytkowej kR oraz wartości jednostkowego dobowego zapotrzebowania na ciepłą wodę użytkową VWi [dm3/(m2.dzień)]
Lp. | Rodzaj budynku | kR |
Vwi [dm3 /(m2 dzień)] |
|
1 | Mieszkalny | wielorodzinny | 0,90 |
2,00 *) 1,60 **) |
2 | jednorodzinny | 0,90 | 1,40 | |
3 |
Użyteczności publicznej |
biurowy | 0,70 | 0,35 |
4 | przeznaczony na potrzeby: oświaty, szkolnictwa wyższego, nauki | 0,55 | 0,80 | |
5 | przeznaczony na potrzeby opieki zdrowotnej | 1,00 | 6,50 | |
6 | przeznaczony na potrzeby gastronomii | 0,80 | 2,50 | |
7 | przeznaczony na potrzeby sportu | 0,33 |
0,25 | |
8 | przeznaczony na potrzeby: handlu, usług | 0,78 | 0,60 | |
9 | Zamieszkania zbiorowego | 0,60 | 3,75 | |
10 | Magazynowy | 0,70 | 0,10 | |
11 | Produkcyjny | indywidualnie w zależności od rodzaju produkcji i sposobu użytkowania | ||
*) Ryczałtowe rozliczenie za ciepłą wodę. **) Rozliczenie według indywidualnego zużycia. |
Wyznaczanie jednostkowej wielkości emisji CO2
6.1.1. Jednostkową wielkość emisji CO2 wyznacza się według wzoru:
ECO2 = (ECO2,H + ECO2,W + ECO2,C + ECO2,L + ECO2,pom)/Af t CO2/(m2 rok) (72)
gdzie:
ECO2,H = 36 10-7 Qk,H We,H t CO2/rok (73)
ECO2,W = 36 10-7 Qk,W We,W t CO2/rok (74)
ECO2,C = 36 10-7 Qk,C We,C t CO2/rok (75)
ECO2,L = 36 10-7 Qk,L We,L t CO2/rok (76)
ECO2,pom = 36 l0-7 (Eel,pom,H We,pom,H +Eel,pom,W We,pom,W +Eel,pom,C We,pom,C)
t CO2/rok(77)
gdzie:
ECO2,H | wielkość emisji CO2 pochodząca z procesu spalania paliw przez system ogrzewczy | t CO2/rok |
ECO2,W | wielkość emisji CO2 pochodząca z procesu spalania paliw przez system przygotowania ciepłej wody użytkowej | t CO2/rok |
ECO2,C | wielkość emisji CO2 pochodząca z procesu spalania paliw przez system chłodzenia | t CO2/rok |
ECO2,L | wielkość emisji CO2 pochodząca z procesu spalania paliw przez system wbudowanej instalacji oświetlenia | t CO2/rok |
ECO2,pom | wielkość emisji CO2 pochodząca z procesu spalania paliw przez urządzenia pomocnicze w systemach technicznych | t CO2/rok |
Qk,H | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu ogrzewczego | kWh/rok |
Qk,W | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej | kWh/rok |
Qk,C | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu chłodzenia | kWh/rok |
Qk,L | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu wbudowanej instalacji oświetlenia | kWh/rok |
Eel,pom,H | roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla systemu ogrzewczego | kWh/rok |
Eel,pom,W | roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej | kWh/rok |
Eel,pom,C | roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla systemu chłodzenia | kWh/rok |
We,H | wskaźnik emisji CO2 w zależności od rodzaju spalanego paliwa przez system ogrzewczy wyznaczony zgodnie z pkt 6.1.2. | t CO2/TJ |
We,W | wskaźnik emisji CO2 w zależności od rodzaju spalanego paliwa przez system przygotowania ciepłej wody użytkowej wyznaczony zgodnie z pkt 6.1.2. | t CO2/TJ |
We,C | wskaźnik emisji CO2 w zależności od rodzaju spalanego paliwa przez system chłodzenia wyznaczony zgodnie z pkt 6.1.2. | t CO2/TJ |
We,L | wskaźnik emisji CO2 w zależności od rodzaju spalanego paliwa przez system wbudowanej instalacji oświetlenia wyznaczony zgodnie z pkt 6.1.2. | t CO2/TJ |
We,pom,H | wskaźnik emisji CO2 w zależności od rodzaju spalanego paliwa przez urządzenia pomocnicze w systemie ogrzewczym wyznaczony zgodnie z pkt 6.1.2. | t CO2/TJ |
We,pom,W | wskaźnik emisji CO2 w zależności od rodzaju spalanego paliwa przez urządzenia pomocnicze w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej wyznaczony zgodnie z pkt 6.1.2. | t CO2/TJ |
We,pom,C | wskaźnik emisji CO2 w zależności od rodzaju spalanego paliwa przez urządzenia pomocnicze w systemie chłodzenia wyznaczony zgodnie z pkt 6.1.2. | t CO2/TJ |
Af | powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona) *) | m2 |
*) Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle: 1) równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%; 2) równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%; 3) mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie. |
6.1.2. Wyznaczanie wskaźnika emisji CO2 w zależności od rodzaju spalanego paliwa We W przypadkach, o których mowa w tabeli 28, przyjmuje się wartości wskaźnika emisji CO2 w zależności od rodzaju spalanego paliwa We określone w tej tabeli.
Wartości wskaźnika emisji CO2 w zależności od rodzaju spalanego paliwa We dla energii elektrycznej z sieci elektroenergetycznej systemowej oraz dla ciepła sieciowego przyjmuje się w oparciu o dane udostępnione przez wytwórcę lub dostawcę tego nośnika energii lub energii. W pozostałych przypadkach, wartości wskaźnika emisji CO2 w zależności od rodzaju spalanego paliwa We przyjmuje się na podstawie rozporządzenia Komisji (UE) nr 601/2012 z dnia 21 czerwca 2012 r. w sprawie monitorowania i raportowania w zakresie emisji gazów cieplarnianych zgodnie z dyrektywą 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz. Urz. UE L 181 z 12.07.2012, str. 30, z późn. zm.).
Tabela 28. Wartości wskaźnika emisji CO2 w zależności od rodzaju spalanego paliwa We [t CO2/TJ]
Lp. | Sposób zasilania budynku w energię | Rodzaj nośnika energii lub energii |
We [t CO2/TJ] |
1 |
Miejscowe wytwarzanie energii w budynku |
Olej opałowy lekki | 74,1 |
2 | Olej opałowy ciężki | 77,4 | |
3 | Gaz ziemny | 56,1 | |
4 | Gaz płynny | 63,1 | |
5 | Węgiel kamienny | 98,3 | |
6 | Węgiel brunatny | 101,0 | |
7 |
Lokalne odnawialne źródła energii |
Energia słoneczna | 0,0 |
8 | Energia wiatrowa | ||
9 | Energia geotermalna | ||
10 | Biomasa | ||
11 | Biogaz |
6.2. Wyznaczanie jednostkowej wielkości emisji CO2 w budynku i lokalu mieszkalnym lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową wyposażonych w złożone systemy techniczne
6.2.1. Jednostkową wielkość emisji CO2 wyznacza się według wzoru:
ECO2 = (ECO2,H + ECO2,W + ECO2,C + ECO2,L + ECO2,pom)/Af t CO2/(m2.rok)(78)
gdzie:
ECO2,H =36.10-7 t CO2/rok (79)
ECO2,W =36-10-7t CO2/rok (80)
ECO2,C = 36 10-7t CO2/rok (81)
ECO2,L = 36.10-7t CO2/rok (82)
ECO2,pom=36.10-7.
t CO2/rok (83)
gdzie:
ECO2,H | wielkość emisji CO2 pochodząca z procesu spalania paliw przez system ogrzewczy | t CO2/rok |
ECO2,W | wielkość emisji CO2 pochodząca z procesu spalania paliw przez system przygotowania ciepłej wody użytkowej | t CO2/rok |
ECO2,C | wielkość emisji CO2 pochodząca z procesu spalania paliw przez system chłodzenia | t CO2/rok |
ECO2,L | wielkość emisji CO2 pochodząca z procesu spalania paliw przez system wbudowanej instalacji oświetlenia | t CO2/rok |
ECO2,pom | wielkość emisji CO2 pochodząca z procesu spalania paliw przez urządzenia pomocnicze w systemach technicznych | t CO2/rok |
Qk,H,i | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla i-tego podsystemu w systemie ogrzewczym | kWh/rok |
Qk,W,j | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla j-tego podsystemu w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej | kWh/rok |
Qk,C,k | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla k-tego podsystemu w systemie chłodzenia | kWh/rok |
Qk,L,l | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla l-tego podsystemu w systemie wbudowanej instalacji oświetlenia | kWh/rok |
Eel,pom,H,i | roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla i-tego podsystemu w systemie ogrzewczym | kWh/rok |
Eel,pom,W,j | roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla j-tego podsystemu w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej | kWh/rok |
Eel,pom,C,k | roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla k-tego podsystemu w systemie chłodzenia | kWh/rok |
We,H,i | wskaźnik emisji CO2 w zależności od rodzaju spalanego paliwa przez i-ty podsystem w systemie ogrzewczym wyznaczony zgodnie z pkt 6.1.2. | t CO2/TJ |
We,W,j | wskaźnik emisji CO2 w zależności od rodzaju spalanego paliwa przez j-ty podsystem w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej wyznaczony zgodnie z pkt 6.1.2. | t CO2/TJ |
We,C,k | wskaźnik emisji CO2 w zależności od rodzaju spalanego paliwa przez k-ty podsystem w systemie chłodzenia wyznaczony zgodnie z pkt 6.1.2. | t CO2/TJ |
We,L,l |
wskaźnik emisji CO2 w zależności od rodzaju spalanego paliwa przez 1-ty podsystem w systemie wbudowanej instalacji oświetlenia wyznaczony zgodnie z pkt 6.1.2. |
t CO2/TJ |
We,pom,H,i | wskaźnik emisji CO2 w zależności od rodzaju spalanego paliwa przez urządzenia pomocnicze w i-tym podsystemie w systemie ogrzewczym wyznaczony zgodnie z pkt 6.1.2. | t CO2/TJ |
Wel,pom,W,j | wskaźnik emisji CO2 w zależności od rodzaju spalanego paliwa przez urządzenia pomocnicze w l-tym podsystemie w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej wyznaczony zgodnie z pkt 6.1.2. | t CO2/TJ |
We,pom,C,k | wskaźnik emisji CO2 w zależności od rodzaju spalanego paliwa przez urządzenia pomocnicze w k-tym podsystemie w systemie chłodzenia wyznaczony zgodnie z pkt 6.1.2. | t CO2/TJ |
Af | powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona) *) | m2 |
*) Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle: 1) równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%; 2) równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%; 3) mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie. |
Wyznaczanie obliczeniowej rocznej ilości zużywanego nośnika energii lub energii
7.1.1. System ogrzewczy
7.1.1.1. Obliczeniową roczną ilość zużywanego nośnika energii lub energii (energia elektryczna, ciepło sieciowe, energia słoneczna, energia geotermalna i energia wiatrowa) wyznacza się według wzoru:
CH = Qk,H/Af kWh/(m2 rok)(84)
gdzie:
Qk,H | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu ogrzewczego | kWh/rok |
Af | powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona) *) | m |
*) Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle: 1) równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%; 2) równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%; 3) mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie. |
7.1.1.2. Obliczeniową roczną ilość zużywanego nośnika energii lub energii innych niż wymienione w pkt 7.1.1.1. wyznacza się według wzoru:
CH = kg/(m2.rok) lub m3/(m2.rok)(85)
gdzie:
Qk,H |
roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu ogrzewczego |
kWh/rok |
Wo | wartość opałowa paliwa określona w oparciu o dane udostępnione przez dostawcę tego paliwa |
MJ/m3 lub MJ/kg |
Af | powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona) *) | m2 |
*) Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle: 1) równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%; 2) równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%; 3) mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie. |
7.1.2. System przygotowania ciepłej wody użytkowej
7.1.2.1. Obliczeniową roczną ilość zużywanego nośnika energii lub energii (energia elektryczna, ciepło sieciowe, energia słoneczna, energia geotermalna i energia wiatrowa) wyznacza się według wzoru:
CW = Qk,W/Af kWh/(m2.rok)(86)
gdzie:
Qk,W | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej | kWh/rok |
Af | powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona)*) | m2 |
*) Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle: 1) równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%; 2) równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%; 3) mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie. |
7.1.2.2. Obliczeniową roczną ilość zużywanego nośnika energii lub energii innych niż wymienione w pkt 7.1.2.1. wyznacza się według wzoru:
CW = kg/(m2.rok) lub m3/(m2.rok)(87)
gdzie:
Qk,W | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej | kWh/rok |
Wo | wartość opałowa paliwa określona w oparciu o dane udostępnione przez dostawcę tego paliwa | MJ/m3 lub MJ/kg |
Af | powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona) *) | m2 |
*) Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle: 1) równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%; 2) równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%; 3) mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie. |
7.1.3. System chłodzenia
7.1.3.1. Obliczeniową roczną ilość zużywanego nośnika energii lub energii (energia elektryczna, ciepło sieciowe, energia słoneczna, energia geotermalna i energia wiatrowa) wyznacza się według wzoru:
Cc = Qk,C/Af kWh/(m2 rok)(88)
gdzie:
Qk,C | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu chłodzenia | kWh/rok |
Af | powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona) *) | m2 |
*) Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle: 1) równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%; 2) równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%; 3) mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie. |
7.1.3.2. Obliczeniową roczną ilość zużywanego nośnika energii lub energii innych niż wymienione w pkt 7.1.3.1. wyznacza się według wzoru:
CC = kg/(m2.rok) lub m3/(m2.rok)(89)
gdzie:
Qk,C | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu chłodzenia | kWh/rok |
Wo | wartość opałowa paliwa określona w oparciu o dane udostępnione przez dostawcę tego paliwa | MJ/m3 lub MJ/kg |
Af | powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona) *) | m2 |
*) Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle: 1) równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%; 2) równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%; 3) mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie. |
7.1.4. System wbudowanej instalacji oświetlenia
Obliczeniową roczną ilość zużywanego nośnika energii lub energii (energia elektryczna, energia słoneczna, energia geotermalna i energia wiatrowa) wyznacza się według wzoru:
CL = Qk,L/Af kWh/(m2.rok)(90)
gdzie:
Qk,L | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu wbudowanej instalacji oświetlenia **) | kWh/rok |
Af | powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona) **) | m2 |
*) Nie wyznacza się dla budynków mieszkalnych i lokali mieszkalnych. **) Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle: 1) równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%; 2) równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%; 3) mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie. |
7.1.5. Urządzenia pomocnicze w systemach technicznych
Obliczeniową roczną ilość zużywanego nośnika energii lub energii (energia elektryczna,
energia słoneczna, energia geotermalna i energia wiatrowa) wyznacza się według wzoru:
Cel,pom = Eelpom/Af kWh/(m2-rok)(91)
gdzie:
Eel,pom | roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla systemów technicznych | kWh/rok |
Af | powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona) *) | m2 |
*) Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle: 1) równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%; 2) równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%; 3) mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie. |
7.2. Wyznaczanie obliczeniowej rocznej ilości zużywanego nośnika energii lub energii w budynku i lokalu mieszkalnym lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową wyposażonych w złożone systemy techniczne
7.2.1. Systemy ogrzewcze
7.2.1.1. Obliczeniową roczną ilość zużywanego nośnika energii lub energii (energia elektryczna, ciepło sieciowe, energia słoneczna, energia geotermalna i energia wiatrowa) wyznacza się według wzoru:
CH = kWh/(m2.rok) (92)
gdzie:
Qk,H,i | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla i-tego podsystemu w systemie ogrzewczym | kWh/rok |
Af | powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona) *) | m2 |
*) Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle: 1) równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%; 2) równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%; 3) mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie. |
7.2.1.2. Obliczeniową roczną ilość zużywanego nośnika energii lub energii innych niż wymienione w pkt 7.2.1.1. wyznacza się według wzoru:
CH = kg/(m2-rok) lub m3/(m2.rok)(93)
gdzie:
Qk,H,i | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla i-tego podsystemu w systemie ogrzewczym | kWh/rok |
Wo,i | wartość opałowa paliwa określona w oparciu o dane udostępnione przez dostawcę tego paliwa dla i-tego podsystemu w systemie ogrzewczym | MJ/m3 lub MJ/kg |
Af | powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona) *) | m2 |
*)Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle: 1) równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%; 2) równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%; 3) mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie. |
7.2.2. Systemy przygotowania ciepłej wody użytkowej
7.2.2.1. Obliczeniową roczną ilość zużywanego nośnika energii lub energii (energia elektryczna, ciepło sieciowe, energia słoneczna, energia geotermalna i energia wiatrowa) wyznacza się według wzoru:
CW = kWh/(m2.rok) (94)
gdzie:
Qk,W,j | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla j-tego podsystemu w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej | kWh/rok |
Af | powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona) *) | m2 |
*) Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle: 1) równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%; 2) równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%; 3) mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie. |
7.2.2.2. Obliczeniową roczną ilość zużywanego nośnika energii lub energii innych niż wymienione w pkt 7.2.2.1. wyznacza się według wzoru:
Cw = kg/(m2.rok) lub m3/(m2.rok)(95)
gdzie:
Qk,W,j | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla j-tego podsystemu w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej | kWh/rok |
Wo,j | wartość opałowa paliwa określona w oparciu o dane udostępnione przez dostawcę tego paliwa dla j-tego podsystemu w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej | MJ/m3 lub MJ/kg |
Af | powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona) *) | m2 |
*) Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle: 1) równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%; 2) równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%; 3) mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie. |
7.2.3. Systemy chłodzenia
7.2.3.1. Obliczeniową roczną ilość zużywanego nośnika energii lub energii (energia elektryczna, ciepło sieciowe, energia słoneczna, energia geotermalna i energia wiatrowa) wyznacza się według wzoru:
Cc = kWh/(m2.rok)(96)
gdzie:
Qk,C,k | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla k-tego podsystemu w systemie chłodzenia | kWh/rok |
Af | powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona) *) | m2 |
*) Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle: 1) równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%; 2) równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%; 3) mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie. |
7.2.3.2. Obliczeniową roczną ilość zużywanego nośnika energii lub energii innych niż wymienione w pkt 7.2.3.1. wyznacza się według wzoru:
CC = kg/(m2.rok) lub m3/(m2.rok)(97)
gdzie:
Qk,C,k | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla k-tego podsystemu w systemie chłodzenia | kWh/rok |
Wo,k | wartość opałowa paliwa określona w oparciu o dane udostępnione przez dostawcę tego paliwa dla k-tego podsystemu w systemie chłodzenia | MJ/m3 lub MJ/kg |
Af | powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona)*) | m2 |
*) Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle: 1) równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%; 2) równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%; 3) mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie. |
7.2.4. Systemy wbudowanej instalacji oświetlenia
Obliczeniową roczną ilość zużywanego nośnika energii lub energii (energia elektryczna, energia słoneczna, energia geotermalna i energia wiatrowa) wyznacza się według wzoru:
CL= kWh/(m2.rok)(98)
gdzie:
Qk,L,l | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla 1-tego podsystemu w systemie wbudowanej instalacji oświetlenia | kWh/rok |
Af | powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona) *) | m2 |
*) Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle: 1) równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%; 2) równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%; 3) mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie. |
7.2.5. Urządzenia pomocnicze w systemach technicznych
Obliczeniową roczną ilość zużywanego nośnika energii lub energii (energia elektryczna,
energia słoneczna, energia geotermalna i energia wiatrowa) wyznacza się według wzoru:
Cel,pom = ( kWh/(m2.rok)(99)
gdzie:
Eel,pom,H,i | roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla i-tego podsystemu w systemie ogrzewczym | kWh/rok |
Eel,pom,W,j | roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla j-tego podsystemu w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej | kWh/rok |
Eel,pom,C,k | roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla k-tego podsystemu w systemie chłodzenia | kWh/rok |
Af | powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona)*) | m2 |
*) Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle: 1) równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%; 2) równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%; 3) mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie. |
8. Wyznaczanie udziału odnawialnych źródeł energii w rocznym zapotrzebowaniu na energię końcową w budynku i lokalu mieszkalnym lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową
Udział odnawialnych źródeł energii w rocznym zapotrzebowaniu na energię końcową wyznacza się według wzoru:
Uoze=.100%100
gdzie:
Qk,H,oze | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu ogrzewczego zapewniane przez odnawialne źródła energii *) | kWh/rok |
Qk,W,oze | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej zapewniane przez odnawialne źródła energii **) | kWh/rok |
Qk,C,oze | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu chłodzenia zapewniane przez odnawialne źródła energii ***) | kWh/rok |
Qk,L,oze | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu wbudowanej instalacji oświetlenia zapewniane przez odnawialne źródła energii | kWh/rok |
Eel,pom,oze | roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla systemów technicznych zapewniane przez odnawialne źródła energii | kWh/rok |
Qk | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemów technicznych | kWh/rok |
*) W przypadku pomp ciepła wyznacza się według wzoru: Qk,H,oze = QH,nd. **) W przypadku pomp ciepła wyznacza się według wzoru: Qk,W,oze = QH,nd. ***) W przypadku pomp ciepła wyznacza się według wzoru: Qk,C,oze = QC,nd. |
METODOLOGIA OBLICZANIA CHARAKTERYSTYKI ENERGETYCZNEJ BUDYNKU I LOKALU MIESZKALNEGO LUB CZĘŚCI BUDYNKU STANOWIĄCEJ SAMODZIELNĄ CAŁOŚĆ TECHNICZNO-UŻYTKOWĄ OPARTA NA FAKTYCZNIE ZUŻYTEJ ILOŚCI ENERGII
Sposób obliczania charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową
1) roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu ogrzewczego oraz systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej jest wyznaczane wspólnie;
2) roczne zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną dla systemu ogrzewczego oraz systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej jest wyznaczane wspólnie;
3) roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do ogrzewania i wentylacji oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej nie jest wyznaczane.
1.2. Jeżeli w budynku lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową mają miejsce procesy technologiczne, to w obliczeniach charakterystyki energetycznej nie uwzględnia się zapotrzebowania na energię w tych procesach, a także zapotrzebowania na energię przez instalacje obsługujące te procesy. Zyski ciepła od tych procesów dolicza się do wewnętrznych zysków ciepła pomieszczeń.
Wyznaczanie wskaźników rocznego zapotrzebowania na energię EP, EK oraz EU
2.2. Wartość wskaźnika rocznego zapotrzebowania na energię użytkową EU nie jest wyznaczana w przypadku, o którym mowa w pkt 1.1.
Roczne zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną dla systemów technicznych Qp wyznacza się zgodnie z pkt 3 załącznika nr 1.
Wyznaczanie rocznego zapotrzebowania na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemów technicznych Qk
Qk=Qk,H +Qk,W+Qk,L + Eel,pom kWh/rok (1)
gdzie:
Qk,H | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu ogrzewczego | kWh/rok |
Qk,W | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej | kWh/rok |
Qk,L | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu wbudowanej instalacji oświetlenia *) | kWh/rok |
Eel,pom | roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla systemów technicznych | kWh/rok |
*) Nie wyznacza się dla budynków mieszkalnych i lokali mieszkalnych. |
4.2. System ogrzewczy
4.2.1. Roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu ogrzewczego wyznacza się na podstawie dokumentów potwierdzających rzeczywiste zużycie ciepła sieciowego lub gazu ziemnego na potrzeby ogrzewania. Wartość Qk,H wyrażona w jednostkach kWh/rok jest średnią zużycia ciepła sieciowego lub gazu ziemnego z ostatnich 3 lat poprzedzających wydanie świadectwa charakterystyki energetycznej.
4.2.2. Roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu ogrzewczego Qk,H wyznacza się według wzoru:
1) dla ciepła sieciowego:
Qk,H = kWh/rok (2)
gdzie:
CH,3 | suma zużycia ciepła sieciowego na potrzeby ogrzewania z ostatnich 3 lat poprzedzających wydanie świadectwa charakterystyki energetycznej, wyznaczona na podstawie dokumentów, o których mowa w pkt 4.2.1. | kWh/rok |
2) dla gazu ziemnego:
QkH = kWh/rok (3)
gdzie:
CH,3 | suma zużycia gazu ziemnego na potrzeby ogrzewania z ostatnich 3 lat poprzedzających wydanie świadectwa charakterystyki energetycznej, wyznaczona na podstawie dokumentów, o których mowa w pkt 4.2.1. | m3/rok |
Wo | wartość opałowa gazu ziemnego określona w oparciu o dane udostępnione przez dostawcę tego gazu | MJ/m3 |
4.3. System przygotowania ciepłej wody użytkowej
4.3.1. Roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej wyznacza się na podstawie dokumentów potwierdzających rzeczywiste zużycie ciepła sieciowego lub gazu ziemnego na potrzeby przygotowania ciepłej wody użytkowej. Wartość Qk,W wyrażona w jednostkach kWh/rok jest średnią zużycia ciepła sieciowego lub gazu ziemnego z ostatnich 3 lat poprzedzających wydanie świadectwa charakterystyki energetycznej.
4.3.2. Roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej Qk,W wyznacza się według wzoru:
1) dla ciepła sieciowego:
Qk,W= kWh/rok (4)
gdzie:
CW,3 | suma zużycia ciepła sieciowego na potrzeby przygotowania ciepłej wody użytkowej z ostatnich 3 lat poprzedzających wydanie świadectwa charakterystyki energetycznej, wyznaczona na podstawie dokumentów, o których mowa w pkt 4.3.1. | kWh/rok |
2) dla gazu ziemnego:
Qk,W= kWh/rok (5)
gdzie:
CW,3 | suma zużycia gazu ziemnego na potrzeby przygotowania ciepłej wody użytkowej z ostatnich 3 lat poprzedzających wydanie świadectwa charakterystyki energetycznej, wyznaczona na podstawie dokumentów, o których mowa w pkt 4.3.1. | m3/rok |
Wo | wartość opałowa gazu ziemnego określona w oparciu o dane udostępnione przez dostawcę tego gazu | MJ/m3 |
4.4. System ogrzewczy i system przygotowania ciepłej wody użytkowej
4.4.1. Roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu ogrzewczego oraz systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej wyznacza się na podstawie dokumentów potwierdzających rzeczywiste zużycie ciepła sieciowego lub gazu ziemnego na potrzeby ogrzewania oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej, w których nie wskazano zużycia ciepła sieciowego lub gazu ziemnego na poszczególne cele. Wartość Qk,H+w wyrażona w jednostkach kWh/rok jest średnią zużycia ciepła sieciowego lub gazu ziemnego z ostatnich 3 lat poprzedzających wydanie świadectwa charakterystyki energetycznej.
4.4.2. Roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej i systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej Qk,H+W wyznacza się według wzoru:
1) dla ciepła sieciowego:
Qk,H+W = kWh/rok(6)
gdzie:
CH+W,3 | suma zużycia ciepła sieciowego na potrzeby ogrzewania i przygotowania ciepłej wody użytkowej z ostatnich 3 lat poprzedzających wydanie świadectwa charakterystyki energetycznej, wyznaczona na podstawie dokumentów, o których mowa w pkt 4.4.1. | kWh/rok |
2) dla gazu ziemnego:
Qk,H+W = kWh/rok(7)
gdzie:
CH+W,3 | suma zużycia gazu ziemnego na potrzeby ogrzewania i przygotowania ciepłej wody użytkowej z ostatnich 3 lat poprzedzających wydanie świadectwa charakterystyki energetycznej, wyznaczona na podstawie dokumentów, o których mowa w pkt 4.4.1. | m3/rok |
Wo | wartość opałowa gazu ziemnego określona w oparciu o dane udostępnione przez dostawcę tego gazu | MJ/m3 |
4.5. Roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu wbudowanej instalacji oświetlenia Qk,L wyznacza się zgodnie z pkt 4.1.5. załącznika nr 1.
4.6. Roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla systemów technicznych Eel,pom wyznacza się zgodnie z pkt 4.1.6. załącznika nr 1.
Wyznaczanie rocznego zapotrzebowania na energię użytkową Qu
Qu = QH,nd+QW,nd kWh/rok(8)
gdzie:
QH,nd | roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do ogrzewania i wentylacji | kWh/rok |
QW,nd | roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do przygotowania ciepłej wody użytkowej | kWh/rok |
5.2. Roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do ogrzewania i wentylacji QH,nd wyznacza się według wzoru:
kWh/rok(9)
gdzie:
Qk,H | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu ogrzewczego | kWh/rok |
średnia sezonowa sprawność całkowita systemu ogrzewczego wyznaczona zgodnie z pkt 4.1.2.1. załącznika nr 1 | - |
5.3. Roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do przygotowania ciepłej wody użytkowej QW,nd wyznacza się według wzoru:
kWh/rok(10)
gdzie:
Qk,W | roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej | kWh/rok |
średnia roczna sprawność całkowita systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej wyznaczona zgodnie z pkt 4.1.3.1. załącznika nr 1 | - |
5.4. Roczne zapotrzebowanie na energię użytkową Qu nie jest wyznaczane w przypadku, o którym mowa w pkt 1.1.
Jednostkową wielkość emisji CO2 wyznacza się zgodnie z pkt 6 załącznika nr 1.
Wyznaczanie obliczeniowej rocznej ilości zużywanego nośnika energii lub energii
Obliczeniową roczną ilość zużywanego ciepła sieciowego lub gazu ziemnego wyznacza się według wzoru:
CH = kWh/(m2.rok) lub m3/(m2.rok)(11)
gdzie:
CH,3 | suma zużycia ciepła sieciowego lub gazu ziemnego na potrzeby ogrzewania z ostatnich 3 lat poprzedzających wydanie świadectwa charakterystyki energetycznej, wyznaczona na podstawie dokumentów, o których mowa w pkt 4.2.1. | kWh/rok lub m3/rok |
Af | powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona) *) | m2 |
*) Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle: 1) równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%; 2) równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%; 3) mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie. |
7.2. System przygotowania ciepłej wody użytkowej
Obliczeniową roczną ilość zużywanego ciepła sieciowego lub gazu ziemnego wyznacza się
według wzoru:
Cw = kWh/(m2.rok) lub m3/(m2.rok)(12)
gdzie:
CW,3 | suma zużycia ciepła sieciowego lub gazu ziemnego na potrzeby przygotowania ciepłej wody użytkowej z ostatnich 3 lat poprzedzających wydanie świadectwa charakterystyki energetycznej, wyznaczone na podstawie dokumentów, o których mowa w pkt 4.3.1. | kWh/rok lub m3/rok |
Af | powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona) *) | m2 |
*) Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle: i budynku 1) równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%; 2) równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%; 3) mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie. |
7.3. System ogrzewczy i system przygotowania ciepłej wody użytkowej
Obliczeniową roczną ilość zużywanego ciepła sieciowego lub gazu ziemnego wyznacza się
według wzoru:
CH+W= kWh/(m2.rok) lub m3/(m2.rok)(13)
gdzie:
CH+W,3 | suma zużycia ciepła sieciowego lub gazu ziemnego na potrzeby ogrzewania oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej z ostatnich 3 lat poprzedzających wydanie świadectwa charakterystyki energetycznej, wyznaczona na podstawie dokumentów, o których mowa w pkt 4.4.1. | kWh/rok lub m3/rok |
Af | powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona) *) | m2 |
*) Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle: 1) równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%; 2) równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%; 3) mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie. |
7.4. Obliczeniową roczną ilość zużywanego nośnika energii lub energii dla systemu wbudowanej instalacji oświetlenia wyznacza się zgodnie z pkt 7.1.4. załącznika nr 1.
7.5. Obliczeniową roczną ilość zużywanego nośnika energii lub energii dla urządzeń pomocniczych w systemach technicznych wyznacza się zgodnie z pkt 7.1.5. załącznika nr 1.
WZÓR ŚWIADECTWA CHARAKTERYSTYKI ENERGETYCZNEJ CZĘŚCI BUDYNKU STANOWIĄCEJ SAMODZIELNĄ CAŁOŚĆ TECHNICZNO-UŻYTKOWĄ
W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.
Grażyna J. Leśniak 24.04.2025Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.
Grażyna J. Leśniak 23.04.2025Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.
Krzysztof Koślicki 22.04.2025Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.
Krzysztof Koślicki 22.04.2025Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.
Robert Horbaczewski 17.04.2025Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Grażyna J. Leśniak 11.04.2025Identyfikator: | Dz.U.2014.888 |
Rodzaj: | Rozporządzenie |
Tytuł: | Metodologia obliczania charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową oraz sposobu sporządzania i wzorów świadectw charakterystyki energetycznej. |
Data aktu: | 03/06/2014 |
Data ogłoszenia: | 02/07/2014 |
Data wejścia w życie: | 03/10/2014 |