Opinia Komitetu Regionów - Rozporządzenie w sprawie kontroli urzędowych.

Opinia Komitetu Regionów - Rozporządzenie w sprawie kontroli urzędowych

(2014/C 114/16)

(Dz.U.UE C z dnia 15 kwietnia 2014 r.)

I. ZALECENIA POLITYCZNE

KOMITET REGIONÓW

Uwagi ogólne

1. Przyjmuje do wiadomości wniosek Komisji w sprawie kontroli urzędowych i innych czynności urzędowych w celu zapewnienia stosowania prawa żywnościowego, paszowego i innych zasad dotyczących zdrowia i dobrostanu zwierząt, zdrowia roślin, materiału reprodukcyjnego i środków ochrony roślin, ze względu na główne cele rozporządzenia, tj. zapewnienie wysokiego poziomu ochrony zdrowia ludzkiego i zagwarantowanie sprawnego funkcjonowania rynku wewnętrznego.

2. Z zadowoleniem przyjmuje fakt, iż Komisja uznała potrzebę wzmacniania instrumentów dostępnych właściwym organom w państwach członkowskich w celu sprawdzenia zgodności z przepisami UE (kontrole, inspekcje i testy).

Odniesienia do wspólnej polityki rolnej

3. Potwierdza, że jakość produktów rolnych w UE jest jednym z głównych czynników wartości dodanej wspólnej polityki rolnej i jednym z głównych atutów na rynkach światowych, a efektywne nadzorowanie przestrzegania przepisów prawa żywnościowego i paszowego oraz innych zasad dotyczących zdrowia i dobrostanu zwierząt, zdrowia roślin, materiału przeznaczonego do reprodukcji i środków ochrony roślin służy budowaniu stabilności rynku na bazie zaufania społecznego do produktów.

4. Osiągnięcie konkurencyjności, tak w wymiarze lokalnym, jak i globalnym może zostać osiągnięte jedynie dzięki permanentnemu doskonaleniu europejskiego rynku rolno-spożywczego. Dlatego z zadowoleniem przyjmuje się niniejszą inicjatywę służącą zapewnieniu jakości produktów rolnych środkami kontroli urzędowych i innych działań urzędowych.

5. Jest zdania, że rozporządzenie wychodzi naprzeciw potrzebom zapewnienia szeroko rozumianej konkurencyjności przedsiębiorstw łańcucha dostaw żywności podlegających czynnościom kontroli urzędowych przez właściwe organy.

Pomocniczość, proporcjonalność i lepsze stanowienie prawa

6. Zauważa, że we wniosku dotyczącym rozporządzenia przewiduje się uprawnienia Komisji do przyjęcia aktów delegowanych praktycznie we wszystkich obszarach, które obejmuje wniosek (zob. art. 15-24). Odrzucić należy zwłaszcza podstawy upoważnienia do przyjęcia aktów delegowanych określających przepisy szczegółowe dotyczące przeprowadzania kontroli urzędowych, przewidziane w artykułach 15-25, tudzież w art. 110, 132 i 133 wniosku dotyczącego rozporządzenia. Jest absolutnie konieczne, by wszelkie zasady mające istotny wpływ na czynności kontrolne i budżety w poszczególnych krajach były wyrażone bezpośrednio w przepisach rozporządzenia. Ponadto prosi Komisję o wyjaśnienie, w związku z przyjęciem aktu delegowanego na mocy przepisów art. 139, w jaki sposób zamierza ona wdrożyć procedurę opisaną w motywie 81. Zgodnie z jego treścią w czasie prac przygotowawczych Komisja zobowiązana jest prowadzić stosowne konsultacje, także na poziomie ekspertów. Konieczne wydaje się, by zapis o udziale ekspertów z państw członkowskich znalazł się także w samym artykule 139.

7. Potwierdza, że harmonizacja prawa w zakresie kontroli urzędowych jest pomocna i istotna dla zapewnienia dostatecznego poziomu bezpieczeństwa żywności i pasz oraz zapewnienia swobodnego przepływu towarów na rynku wewnętrznym, skutecznej ochrony rynku wewnętrznego, wolnej konkurencji oraz interesów konsumentów i skierowanych do nich informacji przed oszustwami i napływem towarów niespełniających wymogów europejskich, a także ochrony zaufania do towarów opuszczających obszar WE lub transportowanych (tranzyt) przez ten obszar.

8. Z zadowoleniem stwierdza, że rozporządzenie integruje szereg przepisów dotyczących kontroli urzędowych w obszarze łańcucha dostaw żywności, w tym przepisy dotyczące środków przeciw agrofagom roślin, produkcji materiału do reprodukcji roślin w celu wprowadzanych do obrotu, produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego.

9. Potwierdza, że drogą do skutecznej ochrony unijnych produktów rolno-spożywczych jest dbanie, aby wszystkie produkty sprzedawane w UE, niezależnie od pochodzenia, podlegały tym samym lub równoważnym kontrolom w zakresie higieny, bezpieczeństwa i jakości żywności. Uznaje, że w szczególnych przypadkach rozporządzenie nie ogranicza praw państw członkowskich w działaniach na rzecz osiągnięcia wyższego poziomu ochrony konsumentów drogą kontroli urzędowych.

10. Z zadowoleniem przyjmuje się uproszczenie reguł związane z: wprowadzeniem punktów kontroli granicznej podlegających jednolitemu zbiorowi reguł, wprowadzeniem wspólnego zdrowotnego dokumentu wejścia (CHED), którym zastępuje się różne dokumenty stosowane w każdym sektorze podlegającym kontroli na dotychczasowych zasadach, ujednoliceniem i zapewnieniem gwarancji wiarygodności dokumentów, objęciem europejskich kontroli urzędowych unijnym systemem nadzoru i jego cyfryzacją.

11. Stwierdza się, że aktualnie obowiązujące przepisy w zakresie urzędowych kontroli pozostałości leków weterynaryjnych są zastępowane regulacjami w większym stopniu opartymi na ocenie ryzyka, lecz bez uszczerbku dla zachowania należytych warunków ochrony zdrowia.

Zaostrzenie kontroli produktów pochodzących z państw trzecich

12. Przyjmuje z zadowoleniem wniosek Komisji obejmujący m.in. przepisy służące zaostrzeniu kontroli produktów pochodzących z państw trzecich w celu stawienia czoła wyzwaniom powstającym w obszarze łańcucha dostaw żywności i związanym z tym zagrożeniom dla bezpieczeństwa mieszkańców UE.

13. Z zadowoleniem przyjmuje się uproszczenie reguł polegające na zastąpieniu punktów kontroli granicznej (dla zwierząt i produktów pochodnych), wyznaczonych miejsc wprowadzenia (dla produktów żywnościowych i paszowych pochodzenia roślinnego) i miejsc wprowadzenia (dla roślin i produktów roślinnych) przez punkty kontroli granicznej podlegające jednolitemu zbiorowi przepisów. Takie podejście służy wprost lepszej ochronie rynku europejskiego przed napływem niezgodnych z normami wyrobów rolno-spożywczych itp.

14. Z zadowoleniem przyjmuje się stworzenie mechanizmów w zakresie "pomocy administracyjnej", które umożliwiają współpracę między krajowymi organami kontroli w transgranicznym egzekwowaniu prawa w jednakowy i konsekwentny sposób. Zwraca się uwagę na fakt, że naruszenia przepisów prawa UE będą ścigane nie tylko w państwie członkowskim, w którym stwierdzono naruszenie, ale również w państwie członkowskim, w którym ono powstało.

Oddziaływanie lokalne i regionalne

15. Stwierdza, że nowe podejście do kontroli wykorzystujące ocenę ryzyka umożliwia adekwatne do aktualnego stanu wiedzy i szybkie podejmowanie działań oraz decyzji dotyczących różnych kategorii produktów.

16. Stwierdza, że zobowiązanie do sporządzenia sprawozdania z każdej przeprowadzonej kontroli urzędowej oraz do przekazania go podmiotowi podlegającemu kontroli stanowi znaczne dodatkowe obciążenie dla właściwych organów. Komitet sprzeciwia się temu ze względu na obciążenia biurokratyczne i bardzo prawdopodobną możliwość odwoływania się do środków ochrony prawnej.

Jeżeli Komisja nie zrezygnuje z nakładania tego obowiązku, należy sporządzić dokładną ocenę skutków, aby można było oszacować dodatkowe obciążenia administracyjne i finansowe w kategoriach ilościowych. Z tego samego powodu należy ponadto dodać w art. 34 wniosku Komisji wyjaśnienie, że w przypadku tzw. drugiej ekspertyzy chodzi o przyjętą już w praktyce procedurę pobierania kontrpróbki bądź drugiej próbki i badania jej przez przedsiębiorcę, a nie o wprowadzenie nowej procedury.

17. Podziela zasadniczo propozycję Komisji, by przy wyliczaniu stawek opłat uwzględniać interesy małych przedsiębiorstw. Jednak przewidziane we wniosku dotyczącym rozporządzenia ogólne zwolnienie z opłat dla przedsiębiorstw zatrudniających mniej niż 10 pracowników lub posiadających roczny obrót lub bilans równy kwocie 2 mln EUR lub niższy stoi w sprzeczności z przepisami art. 76, które mają zapewniać dostępność odpowiednich środków finansowych i zasobów ludzkich. Proponuje się, by w nowych przepisach dotyczących kosztów kontroli zawrzeć uregulowania odpowiadające przepisom art. 27 ust. 6 rozporządzenia (WE) nr 882/2004, tak aby państwa członkowskie mogły same ustalać rodzaje i zakres wyjątków.

18. Art. 80 przewiduje uprzywilejowanie podmiotów stale przestrzegających przepisów, o ile opłaty z tytułu kontroli ustalane są jako stawka zryczałtowana zgodnie z art. 79 ust. 1 lit. a). Zamiast tego w nowych przepisach dotyczących kosztów kontroli należałoby zawrzeć uregulowania odpowiadające przepisom art. 27 ust. 6 rozporządzenia (WE) nr 882/ 2004, tak aby państwa członkowskie mogły same ustalać rodzaje i zakres wyjątków, w tym dotyczących mikroprzedsiębiorstw.

19. Zwraca uwagę na potrzebę zapewnienia skutecznej (należytej) ochrony danych i informacji w tworzonych systemach niezbędnych do realizacji przepisów w zakresie redundancji i nieupoważnionego dostępu z jednoczesnym uwzględnieniem potrzeby i obowiązku właściwych organów w zakresie informowania opinii publicznej na temat istotnych zdarzeń w obszarze łańcucha dostaw żywności. W związku z tym, że w niektórych państwach członkowskich kompetencje w zakresie kontroli łańcucha dostaw żywności podzielone są między różne organy, opracowując systemy informacji, należy koniecznie zebrać w jednym dokumencie wszystkie rodzaje czynności w ramach kontroli urzędowych, a także stworzyć i rozwinąć zintegrowany system zarządzania zebranymi w ich trakcie informacjami.

20. Z zadowoleniem przyjmuje rozwiązania polegające na zastosowaniu obok poszerzonego w stosunku do istniejących przepisów zakresu środków dyscyplinujących, także minimalnych okresów zgodności środków jako formy zachęty w postaci zwolnienia lub redukcji opłat urzędowych dotyczących podmiotów osiągających i utrzymujących wymaganą zgodność z przepisami prawa żywnościowego i paszowego oraz innymi zasadami dotyczącymi łańcucha dostaw żywności. Decyzję w sprawie obowiązkowych opłat w przypadku kontroli rutynowych należy jednak pozostawić państwom członkowskim.

21. Zwraca uwagę na fakt, iż liczne uprawnienia do przyjęcia aktów delegowanych ograniczają możliwość udziału państw członkowskich i sprawiają, że poszczególne kraje nie będą mogły przewidzieć, czy należy się liczyć z koniecznością zapewnienia dodatkowych środków finansowych i zasobów ludzkich.

II. ZALECANE POPRAWKI

Poprawka 1
Artykuł 1 ust. 1
Tekst zaproponowany przez Komisję	Poprawka KR-u
1. Niniejsze rozporządzenie ustanawia zasady:	1. Niniejsze rozporządzenie ustanawia zasady:
a) przeprowadzania kontroli urzędowych i innych czynności urzędowych podejmowanych przez właściwe organy państw członkowskich;	a) przeprowadzania kontroli urzędowych i innych czynności urzędowych podejmowanych przez właściwe organy państw członkowskich;
b) finansowania kontroli urzędowych;	b) finansowania kontroli urzędowych;
c) pomocy i współpracy administracyjnej między państwami członkowskimi w celu właściwego stosowania przepisów, o których mowa w ust. 2;	c) pomocy i współpracy administracyjnej między państwami członkowskimi w celu właściwego stosowania przepisów, o których mowa w ust. 2;
d) przeprowadzania przez Komisję kontroli w państwach członkowskich i państwach trzecich;	d) przeprowadzania przez Komisję kontroli w państwach członkowskich i państwach trzecich;
e) przyjmowania warunków, jakie mają być spełniane przez zwierzęta i towary wprowadzane na terytorium Unii z państwa trzeciego;	e) przyjmowania warunków, jakie mają być spełniane przez zwierzęta i towary wprowadzane na terytorium Unii z państwa trzeciego;
f) ustanowienia komputerowego systemu informacyjnego mającego na celu zarządzanie informacjami i danymi w odniesieniu do kontroli urzędowych.	f) ustanowienia komputerowego systemu informacyjnego mającego na celu zarządzanie informacjami i danymi w odniesieniu do kontroli urzędowych, obejmującego także mechanizmy ochrony danych zgodne z obowiązującymi przepisami, czyli dyrektywą 95/46/ WE oraz proponowanym rozporządzeniem COM (2012) 11 final i proponowaną dyrektywą COM (2012) 10 final.
Uzasadnienie Ochrona danych powinna należeć do zagadnień, które wymagają uwagi, ponieważ system ma być ustanowiony na szczeblu UE, a jedną z jego głównych funkcji jest wymiana informacji na temat przeprowadzonych kontroli urzędowych.
Poprawka 2
Artykuł 13 ust. 2 lit. d)
Tekst zaproponowany przez Komisję	Poprawka KR-u
ocenę procedur dobrej praktyki wytwarzania (GMP), dobrej praktyki higieny (GHP), dobrej praktyki gospodarki rolnej oraz analizy zagrożeń i krytycznych punktów kontroli (HACCP);	ocenę procedur dobrej praktyki wytwarzania (GMP), dobrej praktyki higieny (GHP), dobrej praktyki gospodarki rolnej oraz (GAP), analizy zagrożeń i krytycznych punktów kontroli (HACCP) oraz innych analogicznych systemów, których stosowanie jest obowiązkowe ze względu na przepisy, o których mowa w art. 1 ust. 2;
Uzasadnienie
Niezbędne poszerzenie zakresu obowiązywania przepisu o zasady (systemy), które mogą zostać ustanowione jako obowiązkowe.
Poprawka 3
Artykuł 82
Tekst zaproponowany przez Komisję	Poprawka KR-u
Zwroty opłat i zwolnienie z opłat mikroprzedsiębiorstw	Zwroty opłat i zwolnienie z opłat mikroprzedsiębiorstw
1. Opłaty przewidziane w art. 77 nie podlegają bezpośredniemu lub pośredniemu zwrotowi, chyba że zostały niesłusznie pobrane.	1. Opłaty przewidziane w art. 77 nie podlegają bezpośredniemu lub pośredniemu zwrotowi, chyba że zostały niesłusznie pobrane.
2. Przedsiębiorstwa zatrudniające poniżej 10 osób, których roczny obrót lub roczna suma bilansowa nie przekracza 2 mln EUR, są zwolnione z uiszczania opłat przewidzianych w art. 77.	2. Przedsiębiorstwa zatrudniające poniżej 10 osób, których roczny obrót lub roczna suma bilansowa nie przekracza 2 mln EUR, mogą być są zwolnione z uiszczania opłat przewidzianych w art. 77.
3. Koszty, o których mowa w art. 77, 78 i 79 nie obejmują kosztów poniesionych w związku z przeprowadzeniem kontroli urzędowych w odniesieniu do przedsiębiorstw, o których mowa w ust. 2.	3. Koszty, o których mowa w art. 77, 78 i 79 nie obejmują państwa członkowskie mogą stanowić odrębne przepisy w zakresie ustalania kosztów poniesionych w związku z przeprowadzeniem kontroli urzędowych w odniesieniu do przedsiębiorstw, o których mowa w ust. 2, o ile nie narusza to zasad polityki konkurencji UE zawartych w artykułach 101-109 Traktatu o funkcjonowaniu UE (TFUE).
Uzasadnienie
Należy zapewnić władzom państw stanowienie szczegółowych przepisów w tym zakresie ze względu na znaczne zróżnicowanie struktury wielkości przedsiębiorstw w krajach UE. Dotyczy to szczególnie krajów, których gospodarki cechują się znacznym rozdrobnieniem (duża liczba mikroprzedsiębiorstw).
Poprawka 4
Artykuł 131
Tekst zaproponowany przez Komisję	Poprawka KR-u
System zarządzania informacjami w zakresie kontroli urzędowych:	System zarządzania informacjami w zakresie kontroli urzędowych:
a) umożliwia komputerowe przetwarzanie i wymianę informacji, danych i dokumentów niezbędnych do przeprowadzania kontroli urzędowych, wynikających z przeprowadzenia kontroli urzędowych bądź dokumentowanie przeprowadzenia lub wyników kontroli urzędowych we wszystkich przypadkach, gdy przepisy, o których mowa w art. 1 ust. 2, oraz akty delegowane określone w art. 15-24 przewidują wymianę przedmiotowych informacji, danych i dokumentów między właściwymi organami, między właściwymi organami a Komisją oraz w stosownych przypadkach z innymi organami i podmiotami;	a) umożliwia komputerowe przetwarzanie i wymianę informacji, danych i dokumentów niezbędnych do przeprowadzania kontroli urzędowych, wynikających z przeprowadzenia kontroli urzędowych bądź dokumentowanie przeprowadzenia lub wyników kontroli urzędowych we wszystkich przypadkach, gdy przepisy, o których mowa w art. 1 ust. 2, oraz akty delegowane określone w art. 15-24 przewidują wymianę przedmiotowych informacji, danych i dokumentów między właściwymi organami, między właściwymi organami a Komisją oraz w stosownych przypadkach z innymi organami i podmiotami;
b) zapewnia mechanizm wymiany danych i informacji zgodnie z przepisami tytułu IV;	b) zapewnia mechanizm wymiany danych i informacji zgodnie z przepisami tytułu IV;
c) zapewnia narzędzie gromadzenia sprawozdań z kontroli urzędowych przedłożonych Komisji przez państwa członkowskie oraz zarządzania nimi;	c) zapewnia narzędzie gromadzenia sprawozdań z kontroli urzędowych przedłożonych Komisji przez państwa członkowskie oraz zarządzania nimi;
d) umożliwia tworzenie, wykorzystywanie i przekazywanie, w tym w formie elektronicznej, dzienników podróży, o których mowa w art. 5 ust. 4 rozporządzenia (WE) nr 1/2005, danych uzyskanych przez system nawigacji, o którym mowa w art. 6 ust. 9 rozporządzenia (WE) nr 1/2005, świadectw urzędowych i wspólnego zdrowotnego dokumentu wejścia, o którym mowa w art. 54 niniejszego rozporządzenia.	d) umożliwia tworzenie, wykorzystywanie i przekazywanie, w tym w formie elektronicznej, dzienników podróży, o których mowa w art. 5 ust. 4 rozporządzenia (WE) nr 1/2005, danych uzyskanych przez system nawigacji, o którym mowa w art. 6 ust. 9 rozporządzenia (WE) nr 1/2005, świadectw urzędowych i wspólnego zdrowotnego dokumentu wejścia, o którym mowa w art. 54 niniejszego rozporządzenia.;
	e) obejmuje mechanizmy ochrony danych zgodne z obowiązującymi przepisami, czyli dyrektywą 95/46/WE oraz proponowanym rozporządzeniem COM(2012) 11 final i proponowaną dyrektywą COM(2012) 10 final.
Uzasadnienie
Ochrona danych powinna należeć do zagadnień, które wymagają uwagi, ponieważ system ma być ustanowiony na szczeblu UE, a jedną z jego głównych funkcji jest wymiana informacji na temat przeprowadzonych kontroli urzędowych.

Bruksela, 29 listopada 2013 r.

	Przewodniczący
	Komitetu Regionów
	Ramón Luis VALCÁRCEL SISO

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2014.114.96
• Rodzaj: Akt przygotowawczy
• Tytuł: Opinia Komitetu Regionów - Rozporządzenie w sprawie kontroli urzędowych.
• Data aktu: 29/11/2013
• Data ogłoszenia: 15/04/2014