uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 308,
uwzględniając wniosek Komisji(1),
uwzględniając opinię Parlamentu Europejskiego(2),
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno- Społecznego(3),
(1) Parlament Europejski podjął dnia 13 kwietnia 1983 r. uchwałę w sprawie spółdzielni we Wspólnocie Europejskiej(4), dnia 9 lipca 1987 r. uchwałę w sprawie wkładu spółdzielni w rozwój regionalny(5), dnia 26 maja 1989 r. uchwałę w sprawie roli kobiet w spółdzielniach i lokalnych inicjatywach w zakresie zatrudnienia(6), dnia 11 lutego 1994 r. uchwałę w sprawie wkładu spółdzielni w rozwój regionalny(7) oraz dnia 18 września 1998 r. uchwałę w sprawie roli spółdzielni w popieraniu zatrudnienia kobiet(8).
(2) Wprowadzenie rynku wewnętrznego oraz związana z tym poprawa sytuacji gospodarczej i społecznej w obrębie całej Wspólnoty pociąga za sobą nie tylko konieczność wyeliminowania barier handlowych, lecz również, konieczność reorganizacji struktur produkcji w wymiarze wspólnotowym. Do tego celu niezbędne jest, aby wszystkie rodzaje spółek, których działalność nie jest ograniczona do realizacji wyłącznie celów lokalnych miały możliwość planowania i przeprowadzania reorganizacji swojej działalności w skali Wspólnoty.
(3) Ramy prawne, w jakich działalność gospodarcza przedsiębiorstw musi być prowadzona we Wspólnocie, opierają się nadal w znacznym stopniu na prawie krajowym i dlatego nie odpowiadają już one ramom gospodarczym, w jakich działalność taka ma się rozwijać, jeżeli cele określone w art. 18 Traktatu mają zostać osiągnięte. Taka sytuacja stanowi znaczną przeszkodę w tworzeniu grup spółek z różnych Państw Członkowskich.
(4) Rada wydała rozporządzenia (WE) nr 2157/2001(9), zgodnie z którym formą prawną przewidzianą dla spółki europejskiej (SE) jest forma spółki akcyjnej. Nie jest to instrument odpowiedni dla spółdzielni, z uwagi na ich odmienności.
(5) Europejskie zgrupowanie interesów gospodarczych (EZIG), przewidziane w rozporządzeniu (EWG) nr 2137/85(10), umożliwia przedsiębiorstwom wspólne podejmowanie niektórych działań, przy równoczesnym zachowaniu niezależności, lecz nie odpowiada szczególnym właściwościom działalności spółdzielczej.
(6) Dla zapewnienia takich samych warunków konkurencji i w celu umożliwienia rozwoju gospodarczego, Wspólnota musi zapewnić spółdzielniom, które stanowią formę organizacji ogólnie uznaną we wszystkich Państwach Członkowskich, właściwe instrumenty prawne, wspierające rozwój ich transgranicznej działalności. Narody Zjednoczone zachęciły rządy wszystkich krajów do stworzenia przyjaznego środowiska, które umożliwi spółdzielniom współuczestniczenie z innymi formami przedsiębiorczości na tej samej płaszczyźnie(11).
(7) W przypadku spółdzielni chodzi przede wszystkim o zrzeszenia osób fizycznych lub prawnych, do których stosuje się odmienne i szczególne zasady funkcjonowania niż w stosunku do pozostałych podmiotów gospodarczych. Do zasad tych należy zaliczyć zasadę demokratycznej struktury i kontroli oraz zasadę podziału zysku netto za rok obrotowy na zasadzie słuszności.
(8) Te szczególne zasady obejmują przede wszystkim zasadę pierwszeństwa osoby przed kapitałem, która jest odzwierciedlana w specyficznych zasadach dotyczących przyjmowania, występowania oraz wykluczania członków, jak również w zasadzie: "jedna osoba, jeden głos", gdzie prawo głosu przypisane jest do osoby ze wskazaniem, że członkowie nie mogą wykonywać żadnych praw w związku z aktywami spółdzielni.
(9) Spółdzielnie posiadają kapitał zakładowy podzielony na udziały, a ich członkami mogą być zarówno osoby fizyczne, jak i przedsiębiorstwa. Członkami mogą być wyłącznie lub częściowo: klienci, pracownicy lub dostawcy. Jeżeli członkowie spółdzielni sami są równocześnie przedsiębiorstwami spółdzielczymi, wówczas spółdzielnię, której są członkami, określa się mianem spółdzielni "wtórnej" lub "drugiego stopnia". W pewnych okolicznościach do spółdzielni może należeć również określona liczba członków-inwestorów, którzy nie korzystają z jej usług, oraz osób trzecich, które czerpią korzyść z działalności spółdzielni lub wykonujące prace na jej rzecz.
(10) Głównym celem spółdzielni europejskiej (zwanej dalej "SCE") powinno być zaspokajanie potrzeb jej członków i/lub wspieranie ich działalności gospodarczej i/lub społecznej, zgodnie z następującymi zasadami:
- celem działalności powinno być osiąganie wzajemnych korzyści przez członków w ten sposób, aby każdy członek uzyskiwał odpowiadającą jego udziałowi korzyść z działalności SCE,
- członkami SCE powinni być równocześnie klienci, pracownicy lub dostawcy względnie powinni oni być zaangażowani w działalność SCE w inny sposób,
- prawo dokonywania kontroli powinno przysługiwać członkom w równym stopniu, aczkolwiek dopuszcza się system głosów ważonych, w celu odzwierciedlenia udziału każdego członka w SCE,
- wynagrodzenie kapitału obcego i kapitału zakładowego powinno być ograniczone,
- zyski powinny być wypłacane odpowiednio do czynności dokonywanych z SCE lub zachowane w celu zaspokojenia potrzeb członków,
- nie powinny mieć miejsca żadne sztuczne ograniczenia uzyskania członkostwa,
- w przypadku likwidacji aktywa netto i rezerwy powinny być przekazane zgodnie z zasadą równego podziału, na rzecz innego podmiotu spółdzielczego, realizującego podobne cele lub działającego w interesie ogólnym.
(11) Współpraca transgraniczna między spółdzielniami napotyka obecnie w ramach Wspólnoty na trudności natury prawnej i administracyjnej, które w ramach rynku bez granic powinny zostać wyeliminowane.
(12) Wprowadzenie dla spółdzielni europejskiej formy prawnej odwołującej się do wspólnych zasad, lecz równocześnie uwzględniającej jej szczególne cechy, powinno stworzyć warunki dla transgranicznej działalności na obszarze całej Wspólnoty bądź też jej części.
(13) Zasadniczym celem niniejszego rozporządzenia jest umożliwienie utworzenia SCE zarówno osobom fizycznym, zamieszkałym w różnych Państwach Członkowskich, jak również osobom prawnym utworzonym na mocy przepisów prawnych różnych Państw Członkowskich. Pozwala ono również na utworzenie SCE w drodze połączenia się dwóch już istniejących spółdzielni lub w drodze przekształcenia krajowej spółdzielni w nową formę prawną, bez konieczności uprzedniej likwidacji, przy czym warunkiem jest tu posiadanie przez tę spółdzielnię siedziby statutowej i siedziby zarządu w jednym z Państw Członkowskich oraz posiadanie przez nią podmiotu zależnego lub zakładu w innym Państwie Członkowskim.
(14) Z uwagi na specyficzny wspólnotowy charakter SCE, przewidziana w niniejszym rozporządzeniu regulacja, dotycząca "rzeczywistej siedziby SCE" nie narusza praw Państw Członkowskich, ani też nie ogranicza rozwiązań, jakie mogą być przyjęte w stosunku do innych wspólnotowych aktów z zakresu prawa spółek.
(15) Odniesienia do kapitału, zawarte w niniejszym rozporządzeniu, powinny dotyczyć jedynie kapitału subskrybowanego. Nie dotyczy to niewykorzystanego majątku względnie kapitału własnego SCE.
(16) Niniejsze rozporządzenie nie odnosi się do innych kwestii prawnych, takich jak kwestie podatkowe, konkurencji, własności intelektualnej czy przepisy o niewypłacalności. W powyższych kwestiach, jak również w innych kwestiach nieuregulowanych niniejszym rozporządzeniem, stosuje się przepisy prawne Państw Członkowskich oraz przepisy prawa wspólnotowego.
(17) Dyrektywa 2003/72/WE(12) zawiera przepisy dotyczące zaangażowania pracowników w spółdzielni europejskiej. Postanowienia te tworzą nieodłączne uzupełnienie niniejszego rozporządzenia i powinny być łącznie z nim stosowane.
(18) W pracach nad zbliżaniem krajowych ustawodawstw w dziedzinie prawa spółek osiągnięto znaczne postępy, tak że dla obszarów, w których dla funkcjonowania SCE nie jest konieczne istnienie jednolitej regulacji wspólnotowej, może mieć miejsce odesłanie do odpowiednich przepisów, wydanych przez Państwo Członkowskie statutowej siedziby SCE w celu implementacji niżej wymienionych dyrektyw, dotyczących spółek handlowych, jeśli przepisy te nadają się do zastosowania w stosunku do SCE. Przepisami tymi są w szczególności:
- pierwsza dyrektywa Rady 68/151/EWG z dnia 9 marca 1968 r. w sprawie zharmonizowania gwarancji, jakie są wymagane w Państwach Członkowskich od spółek w rozumieniu art. 48 akapit drugi Traktatu, dla ochrony interesów zarówno wspólników, jak i osób trzecich(13),
- czwarta dyrektywa Rady 78/660/EWG z dnia 25 lipca 1978 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych niektórych rodzajów spółek(14),
- siódma dyrektywa Rady 83/349/EWG z dnia 13 czerwca 1983 r. w sprawie skonsolidowanych sprawozdań finansowych(15),
- ósma dyrektywa Rady 84/253/EWG z dnia 10 kwietnia 1984 r. w sprawie dopuszczenia osób odpowiedzialnych za dokonywanie ustawowych kontroli dokumentów z zakresu rachunkowości(16),
- jedenasta dyrektywa Rady 89/666/EWG z dnia 21 grudnia 1989 r. dotycząca ogłaszania danych o oddziałach utworzonych w Państwie Członkowskim przez niektóre typy spółek podlegające prawu innego państwa(17).
(19) Działalność w zakresie świadczenia usług finansowych, szczególnie ta prowadzona przez instytucje kredytowe i towarzystwa ubezpieczeniowe, została uregulowana przez następujące dyrektywy:
- dyrektywę Rady 86/635/EWG z dnia 8 grudnia 1986 r. w sprawie rocznych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych banków i innych instytucji finansowych(18),
- dyrektywę Rady 92/49/EWG w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do ubezpieczeń bezpośrednich, innych niż ubezpieczenia na życie (trzecia dyrektywa w sprawie ubezpieczeń innych niż ubezpieczenia na życie)(19).
(20) Przyjęcie niniejszego statutu nie jest obligatoryjne,
PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
W imieniu Rady | |
G. ALEMANNO | |
Przewodniczący |
(1) Dz.U. C 99 z 21.4.1992, str. 17 oraz Dz.U. C 236 z 31.8.1993, str. 17.
(2) Dz.U. C 42 z 15.2.1993, str. 75 oraz opinia wydana dnia 14 maja 2003 r. (dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym).
(3) Dz.U. C 223 z 31.8.1992, str. 42.
(4) Dz.U. C 128 z 16.5.1983, str. 51.
(5) Dz.U. C 246 z 14.9.1987, str. 94.
(6) Dz.U. C 158 z 26.6.1989, str. 380.
(7) Dz.U. C 61 z 28.2.1994, str. 231.
(8) Dz.U. C 313 z 12.10.1998, str. 234.
(9) Dz.U. L 294 z 10.11.2001, str. 1.
(10) Dz.U. L 199 z 31.7.1985, str. 1.
(11) Rezolucja przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne 88 sesji plenarnej Narodów Zjednoczonych, dnia 19 grudnia 2001 r. (A/RES/56/114).
(12) Dz.U. L 207 z 18.8.2003, str. 25.
(13) Dz.U. L 65 z 14.3.1968, str. 8; dyrektywa ostatnio zmieniona Aktem Przystąpienia z 1994 r.
(14) Dz.U. L 222 z 14.8.1978, str. 11; dyrektywa ostatnio zmieniona dyrektywą 2001/65/WE (Dz.U. L 283 z 27.10.2001, str. 28).
(15) Dz.U. L 193 z 18.7.1983, str. 1; dyrektywa ostatnio zmieniona dyrektywą 2001/65/WE.
(16) Dz.U. L 126 z 12.5.1984, str. 20.
(17) Dz.U. L 395 z 30.12.1989, str. 36.
(18) Dz.U. L 372 z 31.12.1986; dyrektywa ostatnio zmieniona dyrektywą 2001/65/WE.
(19) Dz.U. L 228 z 11.8.1992, str. 1; dyrektywa ostatnio zmieniona dyrektywą 2002/13/WE (Dz.U. L 77 z 20.3.2002, str. 17).
(20) Dz.U. L 317 z 16.11.1990, str. 57.
W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.
24.04.2025Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.
23.04.2025Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.
22.04.2025Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.
22.04.2025Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.
17.04.2025Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
11.04.2025Identyfikator: | Dz.U.UE.L.2003.207.1 |
Rodzaj: | Rozporządzenie |
Tytuł: | Rozporządzenie 1435/2003 w sprawie statutu spółdzielni europejskiej (SCE) |
Data aktu: | 22/07/2003 |
Data ogłoszenia: | 18/08/2003 |
Data wejścia w życie: | 21/08/2003, 18/08/2006 |