uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską,
uwzględniając dyrektywę 2005/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 października 2005 r. w sprawie przeciwdziałania korzystaniu z systemu finansowego w celu prania pieniędzy oraz finansowania terroryzmu(1), w szczególności jej art. 40 ust. 1 lit. a), b) i d),
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Zgodnie z dyrektywą 2005/60/WE instytucje i osoby nią objęte zobowiązane są stosować, w oparciu o ocenę ryzyka, środki wzmożonej należytej staranności wobec klienta w przypadku transakcji lub stosunków gospodarczych z osobami zajmującymi eksponowane stanowiska polityczne zamieszkującymi w innych państwach członkowskich lub w krajach trzecich. W kontekście takiej analizy ryzyka zasoby instytucji i osób objętych dyrektywą powinny być skoncentrowane w szczególności na produktach i transakcjach, z którymi wiąże się wysokie ryzyko prania pieniędzy. Osoby zajmujące eksponowane stanowiska polityczne są rozumiane jako osoby, które sprawują znaczące funkcje publiczne, jak również członkowie ich najbliższej rodziny oraz osoby znane jako bliscy współpracownicy tych osób. Aby zapewnić spójne stosowanie pojęcia "osoby zajmujące eksponowane stanowisko polityczne", określając grupy osób zaliczających się do tej kategorii, należy w szczególności wziąć pod uwagę różnice społeczne, polityczne i gospodarcze pomiędzy poszczególnymi krajami.
(2) Instytucje i osoby objęte dyrektywą 2005/60/WE mogą nie stwierdzić, że dany klient należy do jednej z kategorii osób zajmujących eksponowane stanowiska polityczne, mimo że zastosowały uzasadnione i odpowiednie środki w tym względzie. W związku z tym państwa członkowskie, wykonując swoje uprawnienia w zakresie stosowania tej dyrektywy, powinny odpowiednio rozważyć potrzebę zagwarantowania, aby wymienione osoby nie były automatycznie pociągane do odpowiedzialności za tego typu błąd. Państwa członkowskie powinny także rozważyć ułatwienie stosowania tej dyrektywy poprzez przekazanie instytucjom i osobom stosownych wytycznych w tym zakresie.
(3) Funkcji publicznych na szczeblu niższym niż krajowy zasadniczo nie należy uznawać za znaczące. Jednakże w przypadku gdy ich znaczenie polityczne jest porównywalne ze znaczeniem podobnych funkcji na szczeblu krajowym, instytucje i osoby objęte niniejszą dyrektywą powinny ustalić, na podstawie oceny ryzyka, czy osoby sprawujące takie funkcje publiczne należy uznać za osoby zajmujące eksponowane stanowiska polityczne.
(4) Dyrektywa 2005/60/WE zobowiązuje instytucje i osoby nią objęte do zidentyfikowania bliskich współpracowników osób fizycznych, które sprawują znaczące funkcje publiczne, wówczas gdy współpraca taka jest publicznie znana lub gdy instytucja lub osoba mają powody sądzić, że współpraca taka istnieje. Nie jest zatem wymagane prowadzenie aktywnych dociekań przez instytucje i osoby objęte dyrektywą.
(5) Osób określanych jako osoby zajmujące eksponowane stanowiska polityczne nie należy uznawać za takie po zakończeniu sprawowania przez nie funkcji publicznych, z uwzględnieniem minimalnego okresu przejściowego.
(6) Biorąc pod uwagę, że zastosowanie, w oparciu o ocenę ryzyka, ogólnych procedur należytej staranności wobec klienta w sytuacjach obarczonych niewielkim ryzykiem stanowi zgodnie z dyrektywą 2005/60/WE standardowe narzędzie, jak również fakt, że uproszczone procedury należytej staranności wobec klienta wymagają zrównoważenia kontrolami w innych elementach systemu w celu zapobiegania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, stosowanie uproszczonych procedur należytej staranności wobec klienta należy ograniczyć do wąskiej grupy przypadków. W tych przypadkach instytucje i osoby objęte wymienioną dyrektywą będą nadal podlegać tym samym wymogom i będą zobowiązane między innymi do stałego monitorowania stosunków biznesowych w celu wykrywania skomplikowanych transakcji lub transakcji o wyjątkowo dużej wartości, które nie mają wyraźnego celu gospodarczego lub prawnego.
(7) Krajowe organy władzy publicznej zasadniczo uznaje się za klientów, z którymi związane jest niskie ryzyko w ich państwach członkowskich, w związku z czym mogą one zgodnie z dyrektywą 2005/60/WE podlegać uproszczonym procedurom należytej staranności wobec klienta. Jednakże żadne europejskie instytucje, organy, urzędy ani agencje, w tym Europejski Bank Centralny (EBC), nie kwalifikują się bezpośrednio do uproszczonych procedur należytej staranności wobec klienta w ramach kategorii "krajowe organy władzy publicznej" lub, w przypadku EBC, kategorii "instytucje kredytowe i finansowe", wskazanych w dyrektywie. W przypadku tych jednostek ryzyko prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu nie jest jednak wysokie, dlatego więc powinny one zostać uznane za klientów, z którymi związane jest niskie ryzyko, i podlegać uproszczonym procedurom należytej staranności wobec klienta, pod warunkiem że spełnione są odpowiednie kryteria.
(8) Ponadto stosowanie uproszczonych procedur należytej staranności wobec klienta powinno być możliwe w przypadku osób prawnych, które prowadzą działalność finansową i które nie są instytucjami finansowymi zgodnie z definicją zawartą w dyrektywie 2005/60/WE, lecz które spełniają wymóg przejrzystości w odniesieniu do ich tożsamości oraz wymogi dotyczące mechanizmów kontroli, w szczególności w zakresie zwiększonego nadzoru. Jest to możliwe w przypadku przedsiębiorstw świadczących usługi w zakresie ubezpieczeń powszechnych.
(9) W przypadku produktów i powiązanych transakcji stosowanie uproszczonych procedur należytej staranności wobec klienta powinno być możliwe w ograniczonym zakresie, na przykład gdy korzyści płynące z danego produktu finansowego nie mogą zasadniczo zostać zrealizowane na rzecz osób trzecich oraz gdy korzyści te mogą być zrealizowane jedynie w perspektywie długoterminowej, jak w przypadku niektórych ubezpieczeń inwestycyjnych lub produktów oszczędnościowych, lub jeżeli produkt finansowy zapewnia finansowanie rzeczowych składników aktywów w postaci umów leasingowych, na podstawie których prawny i faktyczny tytuł własności składnika aktywów pozostaje przy firmie leasingowej, lub w postaci kredytów konsumpcyjnych o niskiej wartości, pod warunkiem że transakcje realizowane są za pośrednictwem rachunków bankowych i nie przekraczają określonego progu. Kontrolowane przez państwo produkty skierowane na ogół do określonych kategorii klientów, takie jak produkty oszczędnościowe na rzecz dzieci, powinny zostać objęte uproszczonymi procedurami należytej staranności wobec klienta, nawet jeżeli nie wszystkie kryteria są spełnione. Przez kontrolę państwa należy rozumieć działania wykraczające poza standardowy nadzór rynków finansowych, przy czym kontrola ta nie powinna obejmować produktów emitowanych bezpośrednio przez państwo, takich jak instrumenty dłużne.
(10) Przed dopuszczeniem stosowania uproszczonych procedur należytej staranności wobec klienta państwa członkowskie powinny ocenić, czy w przypadku danych klientów lub produktów i powiązanych transakcji ryzyko prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu jest niskie, zwracając szczególną uwagę na wszelkie działania tych klientów lub na wszelkiego rodzaju produkty lub transakcje, które mogą, ze względu na swój charakter, być używane lub wykorzystywane w celu prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu. W szczególności wszelkie działania podejmowane przez klientów w odniesieniu do produktów, z którymi związane jest niskie ryzyko, mające na celu zachowanie anonimowości lub ukrycie tożsamości, należy uznać za obarczone ryzykiem i potencjalnie podejrzane.
(11) W niektórych przypadkach osoby fizyczne lub prawne mogą prowadzić działalność finansową w sposób sporadyczny lub w bardzo ograniczonym zakresie, jako działalność uzupełniającą w stosunku do innej działalności niefinansowej, jak hotele świadczące usługi wymiany walut na rzecz swoich klientów. Zgodnie z dyrektywą 2005/60/WE państwa członkowskie mogą podjąć decyzję o wyłączeniu tego rodzaju działalności finansowej z zakresu stosowania wymienionej dyrektywy. Oceny sporadycznego lub bardzo ograniczonego charakteru tych działań należy dokonać przy uwzględnieniu określonych dla transakcji progów ilościowych, jak również obrotów danego przedsiębiorstwa. Progi te należy ustalić na szczeblu krajowym dla określonych rodzajów działalności finansowej, tak aby uwzględnić różnice pomiędzy poszczególnymi krajami.
(12) Ponadto osoba prowadząca działalność finansową w sposób sporadyczny lub w bardzo ograniczonym zakresie nie powinna świadczyć pełnego zakresu usług finansowych, lecz jedynie usługi konieczne w celu usprawnienia jej działalności podstawowej. W przypadku gdy działalność podstawowa danej osoby jest związana z działalnością objętą dyrektywą 2005/60/WE, działalności finansowej prowadzonej w sposób sporadyczny lub w bardzo ograniczonym zakresie nie należy wyłączać z zakresu stosowania dyrektywy, nie dotyczy to podmiotów zajmujących się handlem towarami.
(13) Niektóre rodzaje działalności finansowej, takie jak usługi przelewu lub przekazu środków pieniężnych, mogą być potencjalnie częściej używane lub wykorzystywane w celu prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu. Dlatego konieczne jest zagwarantowanie, aby usługi te lub podobna działalność finansowa nie zostały wyłączone z zakresu stosowania dyrektywy 2005/60/WE.
(14) Należy wprowadzić przepisy umożliwiające, w razie konieczności, jak najszybsze cofnięcie decyzji przyjętej na podstawie art. 2 ust. 2 dyrektywy 2005/60/WE.
(15) Państwa członkowskie powinny zagwarantować, aby decyzje o wyłączeniu nie były wykorzystywane w celu prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu. W szczególności powinny one unikać przyjmowania decyzji na podstawie art. 2 ust. 2 dyrektywy 2005/60/WE, jeżeli władze krajowe mają szczególne trudności z egzekwowaniem przepisów lub monitorowaniem ich wykonywania, na skutek nakładania się kompetencji państw członkowskich, jak w przypadku usług finansowych świadczonych na pokładzie statków zapewniających transport pomiędzy portami w różnych państwach członkowskich.
(16) Stosowanie niniejszej dyrektywy pozostaje bez uszczerbku dla stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 2580/2001 z dnia 27 grudnia 2001 r. w sprawie szczególnych środków restrykcyjnych skierowanych przeciwko niektórym osobom i podmiotom mających na celu zwalczanie terroryzmu(2) oraz rozporządzenia Rady (WE) nr 881/2002 z dnia 27 maja 2002 r. wprowadzającego niektóre szczególne środki ograniczające skierowane przeciwko niektórym osobom i podmiotom związanym z Osamą bin Ladenem, siecią Al-Kaida i talibami i uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 467/2001 zakazujące wywozu niektórych towarów i usług do Afganistanu, wzmacniające zakaz lotów i rozszerzające zamrożenie funduszy i innych środków finansowych w odniesieniu do talibów w Afganistanie(3).
(17) Środki ustanowione niniejszą dyrektywą są zgodne z opinią Komitetu ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy i Finansowania Terroryzmu,
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:
W imieniu Komisji | |
Charlie McCREEVY | |
Członek Komisji |
______
(1) Dz.U. L 309 z 25.11.2005, str. 15.
(2) Dz.U. L 344 z 28.12.2001, str. 70. Rozporządzenie ostatnio zmienione decyzją 2006/379/WE (Dz.U. L 144 z 31.5.2006, str. 21).
(3) Dz.U. L 139 z 29.5.2002, str. 9. Rozporządzenie ostatnio zmienione rozporządzeniem Komisji (WE) nr 674/2006 (Dz.U. L 116 z 29.4.2006, str. 58).
W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.
24.04.2025Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.
23.04.2025Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.
22.04.2025Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.
22.04.2025Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.
17.04.2025Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
11.04.2025Identyfikator: | Dz.U.UE.L.2006.214.29 |
Rodzaj: | Dyrektywa |
Tytuł: | Dyrektywa 2006/70/WE ustanawiająca środki wykonawcze do dyrektywy 2005/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do definicji osoby zajmującej eksponowane stanowisko polityczne, jak również w odniesieniu do technicznych kryteriów stosowania uproszczonych zasad należytej staranności wobec klienta oraz wyłączenia z uwagi na działalność finansową prowadzoną w sposób sporadyczny lub w bardzo ograniczonym zakresie |
Data aktu: | 01/08/2006 |
Data ogłoszenia: | 04/08/2006 |
Data wejścia w życie: | 24/08/2006 |