uwzględniając Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej, w szczególności jego art. 31 ust. 2 i art. 32,
uwzględniając wniosek Komisji, opracowany po otrzymaniu opinii grupy osób wyznaczonych przez Komitet Naukowo- Techniczny spośród ekspertów naukowych z państw członkowskich, zgodnie z art. 31 Traktatu, po konsultacji z Europejskim Komitetem Ekonomiczno-Społecznym(1), uwzględniając opinię Parlamentu Europejskiego(2),
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Działania związane z przemieszczaniem odpadów promieniotwórczych lub wypalonego paliwa jądrowego podlegają określonym wspólnotowym i międzynarodowym wymogom prawnym, związanym w szczególności z bezpiecznym transportem materiałów promieniotwórczych oraz z warunkami składowania lub przechowywania odpadów promieniotwórczych i wypalonego paliwa jądrowego w kraju przeznaczenia.
(2) Ponadto ochrona zdrowia pracowników i ogółu społeczeństwa wymaga, aby przemieszczanie odpadów promieniotwórczych lub wypalonego paliwa jądrowego pomiędzy państwami członkowskimi, a także do i ze Wspólnoty podlegało obowiązkowemu wspólnemu systemowi uprzednich zezwoleń.
(3) Jak stwierdzono w rezolucji Rady z dnia 22 maja 2002 r. w sprawie ustanowienia krajowych systemów nadzoru i kontroli obecności materiałów promieniotwórczych przy recyklingu materiałów metalicznych w państwach członkowskich(3), ważne jest minimalizowanie zagrożenia radiologicznego wynikającego z obecności materiałów promieniotwórczych w materiałach metalicznych przeznaczonych do recyklingu.
(4) Dyrektywa Rady 92/3/Euratom z dnia 3 lutego 1992 r. w sprawie nadzoru i kontroli przesyłania odpadów radioaktywnych między państwami członkowskimi oraz do Wspólnoty i poza jej obszar(4) ustanowiła wspólnotowy system ścisłej kontroli i uprzednich zezwoleń na przemieszczanie odpadów promieniotwórczych, który okazał się zadowalający. W świetle dotychczasowego doświadczenia do dyrektywy tej należy jednakże wnieść poprawki mające na celu doprecyzowanie, a także dodanie nowych pojęć i definicji, w celu zaradzenia sytuacjom, które w przeszłości nie były objęte dyrektywą i uproszczenia istniejącej procedury dotyczącej przemieszczania odpadów promieniotwórczych pomiędzy państwami członkowskimi, a także zagwarantowanie spójności z innymi przepisami wspólnotowymi i międzynarodowymi, w szczególności ze Wspólną konwencją w sprawie bezpieczeństwa gospodarowania wypalonym paliwem jądrowym i odpadami radioaktywnymi (zwaną dalej "Wspólną konwencją"), do której Wspólnota przystąpiła dnia 2 stycznia 2006 r.
(5) W ramach piątego etapu inicjatywy SLIM (Simpler Legislation for the Internal Market - uproszczone prawodawstwo dla rynku wewnętrznego) ustanowiono grupę roboczą składającą się z przedstawicieli państw członkowskich oraz adresatów dyrektywy 92/3/Euratom w celu omówienia uwag przez nich zgłoszonych podczas dostosowywania tej dyrektywy do obowiązujących przepisów i instrumentów międzynarodowych.
(6) Procedura określona w dyrektywie 92/3/Euratom w praktyce jest stosowana jedynie w odniesieniu do przemieszczania wypalonego paliwa jądrowego, które nie jest przeznaczone do dalszego wykorzystania, a zatem na użytek tej dyrektywy traktowane jest jako "odpady promieniotwórcze". Z radiologicznego punktu widzenia nieuzasadnione jest wyłączenie stosowania procedury nadzoru i kontroli w odniesieniu do wypalonego paliwa jądrowego, które jest przeznaczone do ponownego przetwarzania. Właściwym jest zatem, by niniejsza dyrektywa obejmowała wszelkie przemieszczanie wypalonego paliwa jądrowego, niezależnie od tego, czy jest ono przeznaczone do składowania, czy też do ponownego przetworzenia.
(7) Każde państwo członkowskie powinno pozostawać w pełni odpowiedzialne za sposób postępowania z odpadami promieniotwórczymi i wypalonym paliwem jądrowym, w ramach swojej jurysdykcji, wybierając ponowne przetwarzanie wypalonego paliwa lub zmierzając do jego ostatecznego składowania i nie przewidując jego dalszego wykorzystywania. Niniejsza dyrektywa nie powinna naruszać prawa państw członkowskich do wywozu wypalonego paliwa w celu jego ponownego przetwarzania i żaden przepis niniejszej dyrektywy nie powinien oznaczać, że państwo członkowskie przeznaczenia ma obowiązek przyjmować przemieszczane odpady promieniotwórcze i wypalone paliwo jądrowe przeznaczone do końcowego przetwarzania lub składowania, z wyjątkiem przemieszczeń zwrotnych. Każda odmowa przyjęcia takich przemieszczeń powinna być uzasadniana na podstawie kryteriów określonych w niniejszej dyrektywie.
(8) Uproszczenie istniejącej procedury nie powinno ograniczać istniejących praw państw członkowskich do wyrażenia sprzeciwu lub określenia warunków przemieszczania odpadów promieniotwórczych, na który wymagana jest ich zgoda. Zastrzeżenia nie powinny mieć charakteru arbitralnego i powinny opierać się na stosownych przepisach krajowych, wspólnotowych lub międzynarodowych. Niniejsza dyrektywa nie powinna naruszać praw i obowiązków wynikających z prawa międzynarodowego, zwłaszcza w zakresie wykonywania praw i korzystania ze swobód przewidzianych prawem międzynarodowym w zakresie żeglugi morskiej i rzecznej w przypadku statków oraz żeglugi powietrznej w przypadku statków powietrznych.
(9) Możliwość odrzucenia przez państwo członkowskie przeznaczenia lub tranzytu automatycznej procedury wydawania zgody na przemieszczanie stwarza nieuzasadnione obciążenia administracyjne oraz stwarza stan niepewności. Obowiązkowe potwierdzenie otrzymania wniosku przez organy krajów przeznaczenia i tranzytu, jak również przedłużenie terminu wydania zgody powinno pozwolić na przyjęcie z dużym stopniem pewności, że udzielono milczącej zgody.
(10) "Zezwolenia" na przemieszczanie w rozumieniu niniejszej dyrektywy nie powinny zastępować żadnych krajowych wymogów związanych z przemieszczaniem, takich jak licencje transportowe.
(11) W celu ochrony zdrowia ludzkiego oraz środowiska naturalnego przed zagrożeniem spowodowanym przez odpady promieniotwórcze należy wziąć pod uwagę ryzyko występujące poza terytorium Wspólnoty. W przypadku wywozu odpadów promieniotwórczych i wypalonego paliwa jądrowego poza terytorium Wspólnoty należy nie tylko poinformować państwo trzecie przeznaczenia o przemieszczaniu, lecz także uzyskać jego zgodę na nie.
(12) Właściwe organy państwa członkowskiego przeznaczenia powinny współpracować i utrzymywać łączność z pozostałymi zaangażowanymi właściwymi organami, by uniknąć niepotrzebnej zwłoki i zapewnić sprawny przebieg określonej w niniejszej dyrektywie procedury wydawania zgody.
(13) Wymóg, by podmiot odpowiedzialny za przemieszczanie w razie potrzeby podjął działania naprawcze dotyczące bezpieczeństwa w przypadku niedojścia przemieszczania do skutku, nie powinien powodować, że mechanizmy ustanowione przez państwa członkowskie na szczeblu krajowym nie mają zastosowania.
(14) Wymóg, by posiadacz ponosił koszty powstałe w przypadku niedojścia przemieszczania do skutku, nie powinien powodować, że mechanizmy ustanowione przez państwa członkowskie na szczeblu krajowym lub jakiekolwiek przepisy umów zawartych pomiędzy posiadaczem a jakąkolwiek inną osobą zaangażowaną w przemieszczanie nie mają zastosowania.
(15) Ponieważ odpady promieniotwórcze - w takim stopniu, w jakim jest to zgodne z bezpiecznym gospodarowaniem takimi materiałami - powinny być składowane w tym państwie, w którym powstały, państwa członkowskie powinny propagować wzajemne porozumienia ułatwiające bezpieczne i sprawne gospodarowanie wypalonym paliwem jądrowym lub odpadami promieniotwórczymi z państw członkowskich, które wytwarzają je w małych ilościach i w których tworzenie odpowiednich obiektów nie byłoby uzasadnione z radiologicznego punktu widzenia.
(16) Jeżeli pomiędzy odbiorcą w państwie trzecim a posiadaczem w państwie trzecim została zawarta umowa zgodnie z art. 27 Wspólnej konwencji, umowa ta może być wykorzystana na użytek niniejszej dyrektywy.
(17) Na użytek niniejszej dyrektywy oraz w świetle dotychczasowych doświadczeń istniejący standardowy dokument powinien zostać dostosowany. W celu zapewnienia przejrzystości powinien zostać ustanowiony obowiązek opracowania nowego standardowego dokumentu przed terminem transpozycji niniejszej dyrektywy. Jednakże jeśli termin ten nie zostanie dotrzymany, o stosowaniu istniejącego standardowego dokumentu powinny stanowić przepisy przejściowe. Ponadto jasne zasady odnośnie do stosowania języków powinny zagwarantować pewność prawną i pozwolić na uniknięcie nieuzasadnionych opóźnień.
(18) Okresowe sprawozdania, przedkładane przez państwa członkowskie Komisji oraz przez Komisję Parlamentowi Europejskiemu, Radzie i Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu, powinny dostarczać przydatnych informacji na temat zezwoleń wydanych w całej Wspólnocie oraz wskazywać ewentualne trudności napotkane w praktyce przez państwa członkowskie i rozwiązania przez nie zastosowane.
(19) Dyrektywa Rady 96/29/Euratom z dnia 13 maja 1996 r. ustanawiająca podstawowe normy bezpieczeństwa w zakresie ochrony zdrowia pracowników i ogółu społeczeństwa przed zagrożeniami wynikającymi z promieniowania jonizującego(5) ma między innymi zastosowanie do transportu, przywozu do Wspólnoty i wywozu z niej substancji promieniotwórczych oraz ustanawia system sprawozdawczości i wydawania zezwoleń w odniesieniu do działań mających związek z promieniowaniem jonizującym. Przepisy te są zatem istotne dla dziedziny objętej niniejszą dyrektywą.
(20) W świetle powyższego należy zatem - w celu zapewnienia przejrzystości - uchylić i zastąpić dyrektywę 92/3/Euratom. Niniejsza dyrektywa nie narusza zobowiązań państw członkowskich dotyczących terminów transpozycji do prawa krajowego oraz stosowania uchylonej dyrektywy.
(21) Zgodnie z pkt 34 Porozumienia międzyinstytucjonalnego w sprawie lepszego stanowienia prawa(6) państwa członkowskie są zachęcane do sporządzania - w interesie swoim, jak i Wspólnoty - i publikowania własnych tabel możliwie jak najdokładniej ilustrujących współzależności pomiędzy niniejszą dyrektywą a środkami transpozycji,
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:
W imieniu Rady | |
J. KORKEAOJA | |
Przewodniczący |
______
(1) Dz.U. C 286 z 17.11.2005, str. 34.
(2) Opinia wydana dnia 5 lipca 2006 r. (dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym).
(3) Dz.U. C 119 z 22.5.2002, str. 7.
(4) Dz.U. L 35 z 12.2.1992, str. 24.
(5) Dz.U. L 159 z 29.6.1996, str. 1.
(6) Dz.U. C 321 z 31.12.2003, str. 1.
(7)Decyzja Komisji 93/552/Euratom z dnia 1 października 1993 r. ustanawiająca standardowy dokument dla nadzoru i kontroli przesyłania odpadów radioaktywnych określonych w dyrektywie Rady 92/3/Euratom (Dz.U. L 268 z 29.10.1993, str. 83).
W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.
24.04.2025Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.
23.04.2025Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.
22.04.2025Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.
22.04.2025Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.
17.04.2025Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
11.04.2025Identyfikator: | Dz.U.UE.L.2006.337.21 |
Rodzaj: | Dyrektywa |
Tytuł: | Dyrektywa 2006/117/Euratom w sprawie nadzoru i kontroli nad przemieszczaniem odpadów promieniotwórczych oraz wypalonego paliwa jądrowego |
Data aktu: | 20/11/2006 |
Data ogłoszenia: | 05/12/2006 |
Data wejścia w życie: | 25/12/2006 |