Uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 175 ust. 1 i, w odniesieniu do art. 1 niniejszego rozporządzenia, jego art. 133,
uwzględniając wniosek Komisji,
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego(1),
po konsultacji z Komitetem Regionów,
stanowiąc zgodnie z procedurą określoną w art. 251 Traktatu(2),
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Emisję rtęci uważa się za globalne zagrożenie, które wymaga podjęcia działań na poziomie lokalnym, regionalnym, krajowym i globalnym.
(2) Zgodnie z komunikatem Komisji do Rady i Parlamentu Europejskiego zatytułowanym "Strategia Wspólnoty w zakresie rtęci", konkluzjami Rady z dnia 24 czerwca 2005 r. oraz rezolucją Parlamentu Europejskiego z dnia 14 marca 2006 r.(3) w sprawie ww. strategii konieczne jest zmniejszenie ryzyka narażenia ludzi i środowiska na kontakt z rtęcią.
(3) Działania podejmowane na poziomie Wspólnoty muszą być postrzegane jako element globalnych wysiłków mających na celu zmniejszenie ryzyka narażenia na kontakt z rtęcią, w szczególności wysiłków objętych programem dotyczącym rtęci w ramach programu środowiskowego ONZ.
(4) Z zamknięcia kopalni rtęci we Wspólnocie wynikają problemy środowiska naturalnego oraz problemy społeczne. W dalszym ciągu należy wspierać w ramach dostępnych mechanizmów finansowych projekty i inne inicjatywy umożliwiające poszkodowanym obszarom znalezienie skutecznych rozwiązań w zakresie ochrony środowiska lokalnego, zatrudnienia oraz działalności gospodarczej.
(5) Należy zabronić wywozu rtęci metalicznej, rudy rtęci, chlorku rtęci (I), tlenku rtęci (II) i mieszanin rtęci metalicznej z innymi substancjami, w tym stopów rtęci, o stężeniu rtęci co najmniej 95 % wagowo ze Wspólnoty, aby istotnie zmniejszyć jej globalną podaż.
(6) Zakaz wywozu doprowadzi do powstania znacznych nadwyżek rtęci we Wspólnocie, w związku z czym konieczne jest uniemożliwienie ponownego przedostawania się tych nadwyżek do obrotu. Dlatego należy zapewnić bezpieczne składowanie rtęci w obrębie Wspólnoty.
(7) Aby umożliwić bezpieczne składowanie rtęci metalicznej, która została uznana za odpad, właściwe jest ustanowienie odstępstwa od art. 5 ust. 3 lit. a) dyrektywy Rady 1999/31/WE z dnia 26 kwietnia 1999 r. w sprawie składowania odpadów(4) w odniesieniu do pewnych typów składowisk odpadów oraz stwierdzenie, że kryteria określone w sekcji 2.4 załącznika do decyzji Rady 2003/33/WE z dnia 19 grudnia 2002 r. ustanawiającej kryteria i procedury przyjęcia odpadów na składowiska, na podstawie art. 16 i załącznika II do dyrektywy 1999/31/WE(5), nie dotyczą czasowego składowania rtęci metalicznej przez ponad rok z możliwością odzysku w obiektach naziemnych przeznaczonych i wyposażonych do tego celu.
(8) Pozostałe przepisy dyrektywy 1999/31/WE powinny mieć zastosowanie do wszystkich obiektów składowania rtęci metalicznej, która została uznana za odpad. Dotyczy to również wymogu zawartego w art. 8 lit. a) ppkt (iv) tej dyrektywy, nakładającego na wnioskodawcę ubiegającego się o pozwolenie obowiązek przedstawienia odpowiedniego zabezpieczenia w postaci gwarancji finansowej lub w innej podobnej formie w celu zagwarantowania, że spełnione zostały zobowiązania (w tym przepisy dotyczące nadzoru poeksploatacyjnego) wynikające z pozwolenia oraz zastosowane zostały procedury dotyczące zamknięcia. Ponadto do takich obiektów składowania zastosowanie ma dyrektywa 2004/35/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie odpowiedzialności za środowisko w odniesieniu do zapobiegania i zaradzania szkodom wyrządzonym środowisku naturalnemu(6).
(9) Do składowania czasowego rtęci metalicznej przez ponad rok w obiektach naziemnych przeznaczonych i wyposażonych do tego celu powinna mieć zastosowanie dyrektywa Rady 96/82/WE z dnia 9 grudnia 1996 r. w sprawie kontroli niebezpieczeństwa poważnych awarii związanych z substancjami niebezpiecznymi(7).
(10) Niniejsze rozporządzenie nie powinno naruszać rozporządzenia (WE) nr 1013/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie przemieszczania odpadów(8). Jednak w celu umożliwienia odpowiedniego unieszkodliwiania rtęci metalicznej na terenie Wspólnoty zachęca się właściwe organy w miejscu przeznaczenia i wysyłki do tego, by nie zgłaszały sprzeciwu przewidzianego w art. 11 ust. 1 lit. a) tego rozporządzenia wobec przemieszczania rtęci metalicznej uznanej za odpady. Zwraca się uwagę, że - zgodnie z art. 11 ust. 3 tego rozporządzenia - jego art. 11 ust. 1 lit. a) nie ma zastosowania do odpadów niebezpiecznych, których łączna produkcja roczna w państwie członkowskim wysyłki jest na tyle niewielka, że tworzenie nowych specjalistycznych instalacji unieszkodliwiania w tym państwie członkowskim byłoby nieopłacalne.
(11) Aby zapewnić składowanie bezpieczne dla zdrowia ludzi i dla środowiska, ocenę bezpieczeństwa wymaganą na mocy decyzji 2003/33/WE w odniesieniu do składowania podziemnego należy uzupełnić o szczególne wymagania, przy czym ocena ta powinna również dotyczyć składowania innego niż podziemne. Nie należy zezwalać na żaden proces ostatecznego unieszkodliwiania, dopóki nie zostaną przyjęte specjalne wymogi i kryteria przyjęcia. Warunki składowania w kopalni soli lub w głębokich podziemnych formacjach skały zwięzłej, przystosowanych do unieszkodliwiania rtęci metalicznej, powinny być w szczególności zgodne z zasadami: ochrony wód podziemnych przed rtęcią, zapobiegania wydzielaniu się oparów rtęci, szczelności względem gazów i płynów w otoczeniu oraz - w przypadku składowania trwałego - solidnego zamknięcia odpadów w końcowej fazie procesu unieszkodliwiania w kopalniach. Po dostosowaniu tych kryteriów do celów niniejszego rozporządzenia należy je włączyć do załączników do dyrektywy 1999/31/WE.
(12) Warunki składowania naziemnego powinny przede wszystkim być zgodne z zasadami odwracalności procesu składowania, ochrony rtęci przed wodą infiltracyjną, szczelności względem gleby i zapobiegania wydzielaniu się oparów rtęci. Po dostosowaniu tych kryteriów do celów niniejszego rozporządzenia należy je włączyć do załączników do dyrektywy 1999/31/WE. Składowanie naziemne rtęci metalicznej powinno być uznawane za rozwiązanie czasowe.
(13) W celu łatwiejszego egzekwowania niniejszego rozporządzenia sektor chloro-alkaliczny powinien przekazywać Komisji oraz właściwym organom odnośnych państw członkowskich wszystkie istotne dane dotyczące likwidacji ogniw rtęciowych w zakładach przemysłowych. Sektory przemysłowe zajmujące się odzyskiem rtęci poprzez oczyszczanie gazu ziemnego lub jako ubocznego produktu górnictwa metali nieżelaznych i procesu wytopu powinny również dostarczać Komisji oraz właściwym organom odnośnych państw członkowskich wszystkie istotne dane. Komisja powinna upubliczniać te informacje.
(14) Państwa członkowskie powinny przedkładać informacje na temat zezwoleń dotyczących obiektów składowania oraz na temat stosowania niniejszego rozporządzenia i jego wpływu na rynek, aby umożliwić jego ocenę we właściwym terminie. Importerzy, eksporterzy i wykonawcy działań powinni przedstawiać informacje dotyczące przemieszczania i stosowania rtęci metalicznej, rudy rtęci, chlorku rtęci (I), tlenku rtęci (II) i mieszanin rtęci metalicznej z innymi substancjami, w tym stopów rtęci, o stężeniu rtęci co najmniej 95 % wagowo.
(15) Państwa członkowskie powinny określić sankcje mające zastosowanie wobec osób fizycznych i prawnych w przypadku naruszenia przepisów niniejszego rozporządzenia. Sankcje te powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.
(16) Właściwe jest zorganizowanie wymiany informacji z zainteresowanymi podmiotami w celu dokonania oceny potencjalnego zapotrzebowania na działania uzupełniające w odniesieniu do wywozu, przywozu i składowania rtęci oraz w odniesieniu do związków rtęci i produktów zawierających rtęć bez uszczerbku dla reguł konkurencji zawartych w Traktacie, w szczególności w jego art. 81.
(17) Komisja i państwa członkowskie powinny sprzyjać udzielaniu wsparcia technicznego krajom rozwijającym się oraz krajom o gospodarce będącej w okresie transformacji, a szczególnie pomocy ułatwiającej przejście na bezrtęciowe technologie alternatywne i ostateczne stopniowe zaniechanie wykorzystywania i uwalniania rtęci i jej związków.
(18) Trwają badania nad bezpiecznym unieszkodliwianiem rtęci, w tym nad różnymi technikami jej stabilizacji i innymi sposobami immobilizacji. Kwestią priorytetową dla Komisji powinno być prowadzenie stałego przeglądu tych badań i jak najszybsze przedłożenie sprawozdania. Informacje te są istotne, gdyż stanowią one odpowiednią podstawę dla przeglądu niniejszego rozporządzenia pod kątem osiągnięcia jego celu.
(19) Komisja powinna uwzględniać te informacje przy składaniu sprawozdania z oceny, aby określić konieczność ewentualnej zmiany niniejszego rozporządzenia.
(20) Komisja powinna również śledzić wydarzenia międzynarodowe związane z podażą rtęci i popytem na nią, w tym w szczególności wielostronne negocjacje, a ponadto powinna przekazywać na ich temat sprawozdania, aby umożliwić ocenę spójności ogólnego podejścia.
(21) Środki konieczne do stosowania niniejszego rozporządzenia w zakresie dotyczącym czasowego składowania rtęci metalicznej w niektórych obiektach wymienionych poniżej powinny zostać przyjęte zgodnie z dyrektywą 1999/31/WE z uwzględnieniem bezpośrednich powiązań między niniejszym rozporządzeniem a tą dyrektywą.
(22) Jako że cel niniejszego rozporządzenia, mianowicie zmniejszenie narażenia na kontakt z rtęcią przez zakaz wywozu i obowiązek składowania, nie może być w wystarczającym stopniu osiągnięty przez same państwa członkowskie i może w związku z tym, ze względu na wpływ wywierany na przepływ towarów i funkcjonowanie rynku wewnętrznego oraz transgraniczny charakter zanieczyszczeń rtęcią, zostać lepiej osiągnięty na poziomie Wspólnoty, Wspólnota może podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu. Zgodnie z zasadą proporcjonalności, określoną w tym samym artykule, niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
(1) Dz.U. C 168 z 20.7.2007, s. 44.
(2) Opinia Parlamentu Europejskiego z dnia 20 czerwca 2007 r. (Dz.U. C 146 E z 12.6.2008, s. 209), wspólne stanowisko Rady z dnia 20 grudnia 2007 r. (Dz.U. C 52 E z 26.2.2008, s. 1) oraz stanowisko Parlamentu Europejskiego z dnia 21 maja 2008 r. (dotychczas nieopublikowane w Dzienniku Urzędowym). Decyzja Rady z dnia 25 września 2008 r.
(3) Dz.U. C 291 E z 30.11.2006, s. 128.
(4) Dz.U. L 182 z 16.7.1999, s. 1.
(5) Dz.U. L 11 z 16.1.2003, s. 27.
(6) Dz.U. L 143 z 30.4.2004, s. 56.
(7) Dz.U. L 10 z 14.1.1997, s. 13.
(8) Dz.U. L 190 z 12.7.2006, s. 1.
(9) Dz.U. L 114 z 27.4.2006, s. 9.
(10) Dz.U. L 264 z 25.9.2006, s. 13.
W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.
24.04.2025Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.
23.04.2025Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.
22.04.2025Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.
22.04.2025Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.
17.04.2025Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
11.04.2025Identyfikator: | Dz.U.UE.L.2008.304.75 |
Rodzaj: | Rozporządzenie |
Tytuł: | Rozporządzenie 1102/2008 w sprawie zakazu wywozu rtęci metalicznej, niektórych związków i mieszanin rtęci oraz bezpiecznego składowania rtęci metalicznej |
Data aktu: | 22/10/2008 |
Data ogłoszenia: | 14/11/2008 |
Data wejścia w życie: | 04/12/2008 |