uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 192 ust. 1,
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego 1 ,
uwzględniając opinię Komitetu Regionów 2 ,
stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą 3 ,
(1) W dyrektywie 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady 4 ustanowiono system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych w Unii w celu wspierania redukcji emisji gazów cieplarnianych w sposób racjonalny pod względem kosztów oraz skuteczny gospodarczo.
(2) W październiku 2014 r. Rada Europejska zobowiązała się do zmniejszenia do roku 2030 łącznych emisji gazów cieplarnianych w Unii o co najmniej 40 % poniżej poziomów z 1990 roku. Wszystkie sektory gospodarki powinny przyczyniać się do osiągnięcia wspomnianej redukcji emisji, zaś wyznaczony cel ma zostać zrealizowany w sposób najbardziej efektywny pod względem kosztów za pośrednictwem unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji (zwanym dalej "EU ETS"), który pozwoli na osiągnięcie do roku 2030 redukcji o 43 % poniżej poziomów z 2005 roku. Zostało to potwierdzone przez przekazanie do Sekretariatu Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (UNFCCC) w dniu 6 marca 2015 r. zaplanowanych, ustalonych na szczeblu krajowym zobowiązań redukcyjnych Unii i jej państw członkowskich.
(3) Porozumienie paryskie przyjęte dnia 12 grudnia 2015 r. na podstawie UNFCCC (zwane dalej "Porozumieniem paryskim") weszło w życie dnia 4 listopada 2016 r. Jego strony uzgodniły, że utrzymają wzrost średniej temperatury na świecie znacznie poniżej 2 °C powyżej poziomów sprzed epoki przemysłowej i będą podejmować wysiłki na rzecz ograniczenia wzrostu temperatury do 1,5 °C powyżej poziomów sprzed epoki przemysłowej. Strony postanowiły również okresowo podsumowywać realizację Porozumienia paryskiego, aby ocenić łączne postępy czynione w realizacji celów tego Porozumienia paryskiego i jego założeń długoterminowych.
(4) Zgodnie ze zobowiązaniem współprawodawców wyrażonym w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/29/WE 5 oraz decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady nr 406/2009/WE 6 wszystkie sektory gospodarki powinny wnosić wkład w redukcję emisji gazów cieplarnianych. W ramach Porozumienia paryskiego Unii i jej państwa członkowskie przyjęły cel redukcji obejmujący całą gospodarkę. Trwają starania na rzecz ograniczenia emisji na świecie z obszarów morskich za pośrednictwem Międzynarodowej Organizacji Morskiej (IMO) i powinno się je wspierać. IMO ustanowiła procedurę przyjęcia w 2018 roku wstępnej strategii na rzecz redukcji emisji z myślą o redukcji emisji gazów cieplarnianych z międzynarodowego transportu morskiego. Przyjęcie ambitnego celu redukcji emisji w ramach tej wstępnej strategii stało się sprawą naglącą i jest istotne dla zapewnienia, by międzynarodowy transport morski wniósł uczciwy wkład w wysiłki służące osiągnięciu celu redukcji znacznie poniżej 2 °C ustalonego w ramach Porozumienia paryskiego. Komisja powinna poddawać te działania regularnemu przeglądowi, i co najmniej raz w roku powinna przedstawiać Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie z postępów osiągniętych w IMO w realizacji ambitnego celu redukcji emisji i środków towarzyszących, tak by zapewnić, by sektor ten wnosił należyty wkład w wysiłki niezbędne do osiągnięcia celów ustalonych w ramach Porozumienia paryskiego. Działania ze strony IMO lub Unii, w tym prace przygotowawcze dotyczące przyjęcia, wdrożenia i przy należytym uwzględnieniu przez wszystkie zainteresowane strony, powinny zacząć się w 2023 roku.
(5) Rada Europejska w październiku 2014 r. potwierdziła w swych konkluzjach, że sprawnie funkcjonujący, zreformowany EU ETS wraz z instrumentem służącym stabilizacji rynku będzie głównym instrumentem europejskim wykorzystywanym do osiągnięcia docelowego poziomu redukcji wynoszącego co najmniej 40 %; zakłada on roczny współczynnik redukcji w wysokości 2,2 % począwszy od 2021 roku. Rada Unii Europejskiej potwierdziła także, że bezpłatne uprawnienia nie wygasną, a obecne środki będą utrzymane po roku 2020, by zapobiec ryzyku ucieczki emisji wynikającego z polityki klimatycznej, dopóki w innych dużych gospodarkach nie zostaną podjęte porównywalne działania, bez redukcji udziału uprawnień, które mają zostać sprzedane na aukcji. Udział uprawnień, które mają zostać sprzedane na aukcji, powinien zostać wyrażony w dyrektywie 2003/87/WE jako wartość procentowa w celu zwiększenia pewności planowania w odniesieniu do decyzji inwestycyjnych, zwiększenia przejrzystości oraz uproszczenia i zwiększenia zrozumiałości całego systemu.
(6) Jednym z kluczowych priorytetów Unii jest stworzenie odpornej unii energetycznej w celu zapewnienia bezpiecznej, zrównoważonej i konkurencyjnej energii po przystępnych cenach dla swoich obywateli i przemysłu. Osiągnięcie tego celu wymaga kontynuowania ambitnych działań klimatycznych, z wykorzystaniem EU ETS jako podstawy unijnej polityki klimatycznej, jak również wymaga postępów w zakresie innych aspektów unii energetycznej. Realizacja ambitnych założeń ustalonych w ramach unijnej polityki klimatyczno-energetycznej do roku 2030 przyczynia się do zapewnienia rozsądnej ceny emisji dwutlenku węgla oraz dalszego pobudzania efektywnej pod względem kosztów redukcji emisji gazów cieplarnianych.
(7) Art. 191 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) stanowi, że polityka Unii opiera się na zasadzie "zanieczyszczający płaci", i na tej podstawie dyrektywa 2003/87/WE przewiduje, że z upływem czasu nastąpi przejście do całkowitej sprzedaży uprawnień na aukcji. Unikanie ucieczki emisji uzasadnia tymczasowe odraczanie przejścia do całkowitej sprzedaży uprawnień na aukcji, zaś ukierunkowany przydział bezpłatnych uprawnień dla przemysłu jest uzasadniony, gdyż ma zapobiegać rzeczywistemu ryzyku wzrostu emisji gazów cieplarnianych w państwach trzecich, w których przemysł nie podlega porównywalnym ograniczeniom w zakresie emisji dwutlenku węgla, tak długo aż w innych dużych gospodarkach nie zostaną podjęte porównywalne działania w zakresie polityki klimatycznej.
(8) Sprzedaż uprawnień na aukcji pozostaje ogólną zasadą, od której wyjątkiem jest przydział bezpłatnych uprawnień. Ocena skutków opracowana przez Komisję określa, że udział uprawnień, które mają zostać sprzedane na aukcji w latach 2013-2020, wynosi 57 %. Co do zasady udział ten powinien pozostać na poziomie 57 %. Składa się on z uprawnień sprzedawanych na aukcji w imieniu państw członkowskich, w tym zarezerwowanych, lecz nieprzydzielonych uprawnień dla nowych instalacji, uprawnień na modernizację wytwarzania energii elektrycznej w niektórych państwach członkowskich oraz uprawnień, które mają być sprzedane na aukcji w późniejszym terminie z powodu ich umieszczenia w rezerwie stabilności rynkowej ustanowionej decyzją Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/1814 7 . Udział ten obejmuje 75 milionów uprawnień wykorzystywanych do wsparcia innowacji. W przypadku gdy zapotrzebowanie na przydziały bezpłatnych uprawnień wywoła potrzebę zastosowania jednolitego międzysektorowego współczynnika korygującego przed 2030 rokiem, udział uprawnień, które mają zostać sprzedane na aukcji podczas dziesięcioletniego okresu rozpoczynającego się dnia 1 stycznia 2021 r., powinien zostać obniżony o maksymalnie 3 % całkowitej liczby uprawnień. W celu zapewnienia solidarności, wzrostu i połączeń międzysystemowych 10 % uprawnień, które państwa członkowskie mają sprzedać na aukcji, powinno zostać rozdzielonych między te państwa członkowskie, w których produkt krajowy brutto (zwany dalej "PKB") na mieszkańca nie przekroczył 90 % średniej unijnej w roku 2013, a pozostałe uprawnienia powinny zostać rozdzielone pomiędzy wszystkie państwa członkowskie na podstawie zweryfikowanych emisji. Odstępstwo dla niektórych państw członkowskich, w których średni dochód na mieszkańca jest o ponad 20 % wyższy niż średnia unijna, co do takiego rozdziału uprawnień na lata 2013-2020, powinno wygasnąć.
(9) Uznając interakcję pomiędzy politykami klimatycznymi na szczeblu unijnym i krajowym, państwa członkowskie powinny mieć możliwość anulowania uprawnień w ramach swojego wolumenu przydziałów na aukcję w przypadku likwidacji mocy wytwórczej na swoim terytorium. Aby zapewnić przewidywalność dla operatorów i uczestników rynku w odniesieniu do dostępnej liczby uprawnień przeznaczonych na aukcję, możliwość anulowania uprawnień w takich sytuacjach powinna zostać ograniczona do liczby odpowiadającej średniej zweryfikowanych emisji z danej instalacji w okresie pięciu lat przed zamknięciem.
(10) Aby utrzymać korzyści dla środowiska płynące z redukcji emisji w Unii, jeżeli działania państw trzecich nie oferują przemysłowi porównywalnych zachęt do redukcji emisji, należy zachować przejściowy przydział bezpłatnych uprawnień dla instalacji w sektorach i podsektorach narażonych na rzeczywiste ryzyko ucieczki emisji. Doświadczenia zgromadzone w trakcie funkcjonowania EU ETS potwierdziły, że sektory i podsektory są narażone na ryzyko ucieczki emisji w różnym stopniu oraz że przydział bezpłatnych uprawnień zapobiega ucieczce emisji. Niektóre sektory i podsektory mogą zostać uznane za bardziej zagrożone ucieczką emisji, zaś inne są w stanie przenieść znaczną część kosztów uprawnień pokrywających ich emisje na ceny produktów bez utraty udziału w rynku i ponoszą jedynie pozostałą część kosztów, w związku z czym ryzyko ucieczki emisji w tych sektorach jest niewielkie. Komisja powinna określić i zróżnicować odpowiednie sektory w oparciu o ich intensywność handlu i intensywność emisji, aby lepiej wskazać te sektory, które są narażone na rzeczywiste ryzyko ucieczki emisji.
Ocena sektorów i podsektorów powinna odbywać się na poziomie 4-cyfrowym (kod NACE-4), ale należy również przewidzieć określone okoliczności, w których stosowna może być możliwość zawnioskowania przeprowadzenia oceny na poziomie 6-cyfrowym lub 8-cyfrowym (Prodcom). Możliwość taka powinna istnieć w przypadku sektorów i podsektorów, które zostały wcześniej uznane za narażone na ryzyko ucieczki emisji na poziomie 6-cyfrowym lub 8-cyfrowym (Prodcom), uwzględniając, że niektóre kody NACE, w szczególności zakończone na.99, obejmują różnorodne działania, "gdzie indziej niesklasyfikowane". Jeżeli sektor lub podsektor objęty jest wskaźnikiem emisyjności dla rafinerii a innym wskaźnikiem emisyjności dla produktu, okoliczność ta powinna zostać uwzględniona tak by, w stosownych przypadkach, jakościowa analiza ryzyka ucieczki emisji była przeprowadzona w ten sposób, aby zapewniała równe warunki w odniesieniu do produktów wytwarzanych w rafineriach i w zakładach chemicznych. Jeżeli na podstawie kryteriów intensywności handlu i intensywności emisji próg określony przez uwzględnienie możliwości odpowiednich sektorów i podsektorów w zakresie przenoszenia kosztów na ceny produktów zostanie przekroczony, dany sektor lub podsektor należy uznać za narażony na ryzyko ucieczki emisji. Należy uznać, że w innych sektorach i podsektorach ryzyko ucieczki emisji jest niskie lub że takie ryzyko nie występuje. Uwzględnienie możliwości w zakresie przenoszenia kosztów na ceny produktów w sektorach i podsektorach niezajmujących się wytwarzaniem energii elektrycznej powinno również obniżyć nieoczekiwane zyski. O ile nie zostanie postanowione inaczej w przeglądzie dokonanym na podstawie art. 30 dyrektywy 2003/87/WE, przydziały bezpłatnych uprawnień dla sektorów i podsektorów, co do których uważa się, że ryzyko ucieczki emisji jest niskie lub że takie ryzyko nie występuje, poza siecią ciepłowniczą, powinny być stopniowo zmniejszane po 2026 roku, tak by w 2030 roku nie było przydziałów bezpłatnych uprawnień.
(11) Wartości wskaźników dla przydziału bezpłatnych uprawnień mające zastosowanie od 2013 roku należy poddawać przeglądowi w celu uniknięcia nieoczekiwanych zysków i uwzględnienia postępu technologicznego w danych sektorach w latach 2007-2008 oraz każdego późniejszego okresu, w odniesieniu do którego przydziały bezpłatnych uprawnień zostały określone zgodnie z art. 11 ust. 1 dyrektywy 2003/87/WE. W celu uwzględnienia postępu technologicznego w danych sektorach oraz w celu dostosowania wartości wskaźników w odpowiednich okresach przydziału, należy wprowadzić przepis, by określane na podstawie danych z lat 2007 i 2008 wartości wskaźników dotyczących przydziałów bezpłatnych uprawnień dla instalacji były aktualizowane zgodnie z odnotowaną poprawą. Z myślą o zapewnieniu przewidywalności należy tego dokonać przez zastosowanie współczynnika opartego na najlepszej ocenie postępów we wszystkich sektorach, która powinna z kolei uwzględniać rzetelne, obiektywne i zweryfikowane dane pochodzące z instalacji, z uwzględnieniem średniego wyniku 10 % najbardziej wydajnych instalacji, tak aby wartości wskaźnika odzwierciedlały rzeczywisty współczynnik poprawy. W przypadku gdy dane wskazują na roczną redukcję mniejszą niż 0,2 % lub większą niż 1,6 % wartości z lat 2007-2008 w danym okresie, należy skorygować te wartości wskaźnika przy użyciu współczynników innych niż rzeczywiste współczynniki poprawy, aby zachować zachęty do redukcji emisji i należycie wynagradzać innowacje. W latach 2021-2025 te wartości wskaźników powinny być korygowane w odniesieniu do każdego roku między 2008 rokiem a środkiem okresu 2021-2025 o 0,2 % albo o 1,6 %, co prowadziłoby do poprawy o - odpowiednio - 3 % lub 24 % w porównaniu z wartością mającą zastosowanie w latach 2013-2020. W latach 2026-2030 te wartości wskaźników powinny być dostosowane w ten sam sposób, prowadząc do poprawy o - odpowiednio- 4 % lub 32 % w porównaniu z wartością mającą zastosowanie w latach 2013-2020. Aby zapewnić równe warunki produkcji związków aromatycznych, wodoru i gazu syntezowego w rafineriach i zakładach chemicznych, wartości wskaźnika dla związków aromatycznych, wodoru i gazu syntezowego powinny nadal być dostosowywane do wskaźników dla rafinerii.
(12) Poziom przydziału bezpłatnych uprawnień dla instalacji powinien być lepiej dostosowany do ich rzeczywistych poziomów produkcji. W tym celu przydziały powinny być okresowo symetrycznie dostosowywane, aby uwzględnić odpowiednie wzrosty i spadki produkcji. Dane używane w tym kontekście powinny być kompletne, spójne, niezależnie zweryfikowane i powinny prezentować ten sam wysoki poziom dokładności i jakości co dane używane do określenia przydziału bezpłatnych uprawnień. Aby zapobiec manipulacjom lub nadużywaniu systemu do celów korekty przydziałów i uniknąć wszelkiego zbędnego obciążenia administracyjnego, przy uwzględnieniu terminu mającego zastosowanie do powiadamiania o zmianach produkcji, a także mając na uwadze potrzebę zapewnienia, aby zmiany przydziałów były dokonywane w sposób skuteczny, niedyskryminujący i jednolity, stosowne progi powinny zostać ustanowione na poziomie 15 % i być oceniane na podstawie średniej kroczącej z dwóch lat. Komisja powinna mieć możliwość rozważenia dalszych środków, które podlegają wdrożeniu, takie jak stosowanie absolutnych progów w odniesieniu do zmian przydziałów lub terminu, który ma zastosowanie do powiadamiania o zmianach w produkcji.
(13) Byłoby wskazane, żeby państwa członkowskie częściowo rekompensowały, zgodnie z zasadami pomocy państwa, niektóre instalacje w sektorach lub podsektorach, które uznaje się za narażone na znaczące ryzyko ucieczki emisji z powodu kosztów związanych z emisjami gazów cieplarnianych przeniesionych na ceny energii elektrycznej, między innymi za użytkowanie przez same instalacje energii wytwarzanej w drodze spalania gazów odlotowych. Jest prawdopodobne, że dążąc do wykorzystywania nie więcej niż 25 % dochodów pochodzących ze sprzedaży uprawnień na aukcji na rekompensatę kosztów pośrednich, państwa członkowskie będą ułatwiać osiąganie celów EU ETS, a zarazem zachowywać integralność rynku wewnętrznego i warunków konkurencji. W celu zwiększenia przejrzystości co do zakresu takiej rekompensaty państwa członkowskie powinny regularnie podawać do wiadomości publicznej sprawozdania na temat środków, które mają zastosowanie oraz beneficjentów rekompensat, zapewniając jednak, by należycie uwzględniano poufny charakter niektórych informacji i powiązane kwestie ochrony danych. Jeżeli państwo członkowskie przeznacza znaczną część swoich dochodów ze sprzedaży aukcyjnej na rekompensowanie kosztów pośrednich, tym większa jest zasadność podawania do wiadomości publicznej powodów takiego wyboru. Podczas przeglądu wytycznych w tych państwach dotyczących rekompensaty kosztów emisji pośrednich, Komisja powinna rozważyć między innymi przydatność górnych limitów rekompensat przyznawanych przez państwa członkowskie. Podczas przeglądu dyrektywy 2003/87/WE należy uwzględnić, w jakim stopniu te środki finansowe skutecznie przyczyniły się do uniknięcia znacznego ryzyka ucieczki emisji z powodu kosztów pośrednich, jak i rozważyć możliwość dalszej harmonizacji środków, w tym wprowadzenia zharmonizowanego mechanizmu. Finansowanie działań w związku ze zmianą klimatu przez sektor publiczny będzie w dalszym ciągu odgrywało istotną rolę w mobilizowaniu zasobów po roku 2020.
Zatem dochody ze sprzedaży aukcyjnej powinny być również wykorzystywane do finansowania działań w związku ze zmianą klimatu w najmniej odpornych państwach trzecich, w szczególności w krajach najsłabiej rozwiniętych, w tym do przystosowywania się do skutków zmiany klimatu, między innymi za pośrednictwem Zielonego Funduszu Klimatycznego w ramach UNFCCC. Kwota na finansowanie działań w związku ze zmianą klimatu, która ma zostać uruchomiona, będzie również zależeć od założeń i jakości zaplanowanych, ustalonych na szczeblu krajowym wkładów, dalszych planów inwestycyjnych i krajowych procesów planowania działań przystosowawczych. W odniesieniu do potencjalnych skutków społecznych wymaganych polityk i inwestycji państwa członkowskie powinny również wykorzystywać dochody ze sprzedaży aukcyjnej do przyczyniania się do sprawiedliwego przejścia na gospodarkę niskoemisyjną poprzez propagowanie nabywania umiejętności i poszukiwania nowych miejsc pracy przez pracowników, w dialogu społecznym ze społecznościami i regionami, których dotyczy transformacja miejsc pracy.
(14) Wynikającą z dyrektywy 2003/87/WE główna długoterminowa zachęta do wychwytywania i składowania CO2 (zwaną dalej "CCS"), stosowania nowych technologii energii odnawialnej i przełomowych innowacji w dziedzinie niskoemisyjnych technologii i procesów, w tym bezpiecznego dla środowiska wychwytywania i utylizacji dwutlenku węgla (zwanymi dalej "CCU"), stanowi sygnał cenowy dotyczący emisji dwutlenku węgla wynikający z dyrektywy oraz fakt, że nie będzie trzeba umarzać uprawnień w przypadku emisji CO2, których uniknięto lub które są trwale składowane. Ponadto, w celu uzupełnienia zasobów już wykorzystywanych do przyspieszenia działań demonstracyjnych dotyczących obiektów komercyjnych CCS oraz innowacyjnych technologii energii odnawialnej, uprawnienia powinny być wykorzystywane do zapewnienia gwarantowanych korzyści za stosowanie obiektów CCS lub CCU, nowych technologii energii odnawialnej i innowacji przemysłowych w dziedzinie niskoemisyjnych technologii i procesów w Unii w odniesieniu do CO2, który jest składowany lub którego emisji uniknięto w wystarczającej skali, pod warunkiem zawarcia porozumienia w sprawie wymiany wiedzy. Oprócz 400 milionów uprawnień początkowo udostępnionych na okres rozpoczynający się w 2021 roku, dochody ze sprzedaży 300 milionów uprawnień dostępnych w latach 2013-2020 nieprzeznaczonych jeszcze na działania innowacyjne powinny zostać uzupełnione o 50 milionów nieprzydzielonych uprawnień z rezerwy stabilności rynkowej i wykorzystane w stosownym czasie na wsparcie innowacji. W zależności od tego, w jakim stopniu zmniejszony jest udział uprawnień, które mają zostać sprzedane na aukcji, by uniknąć potrzeby stosowania jednolitego międzysektorowego współczynnika korygującego, liczba uprawnień dostępnych w ramach tego funduszu powinna zostać zwiększona o maksymalnie 50 milionów uprawnień. Większość tego wsparcia powinna zależeć od zweryfikowania unikniętej emisji gazów cieplarnianych, a pewne wsparcie powinno być udzielone po osiągnięciu wcześniej ustalonych celów pośrednich, przy uwzględnieniu zastosowanej technologii i specyficznych okoliczności sektora, w którym zastosowano tę technologię. Cele pośrednie powinny zostać określone w taki sposób, by dostępne były odpowiednie zasoby finansowe na realizację projektu. Maksymalny odsetek kosztów projektów, którym udziela się wsparcia, może się różnić w zależności od rodzaju projektu. Z należytą uwagą należy potraktować projekty, które będą miały duże znaczenie dla innowacyjności w całej Unii.
(15) W 2014 r. PKB Grecji na mieszkańca według cen rynkowych wynosił poniżej 60 % średniej unijnej, przy czym Grecja nie jest beneficjentem funduszu modernizacyjnego, a zatem powinna móc zwrócić się o uprawnienia w celu współfinansowania dekarbonizacji dostaw energii elektrycznej na wyspach na swoim terytorium. Uprawnienia te powinny być częścią maksymalnej liczby uprawnień, o której mowa w art. 10a ust. 5 dyrektywy 2003/87/WE, a które nie zostały przydzielone bezpłatnie do dnia 31 grudnia 2020 r. i powinny być sprzedawane na aukcji zgodnie z zasadami mającymi zastosowanie do funduszu modernizacyjnego.
(16) Należy utworzyć fundusz modernizacyjny z 2 % całkowitej liczby uprawnień, które to uprawnienia należy sprzedać na aukcji zgodnie z przepisami i warunkami dotyczącymi aukcji prowadzonych na wspólnej platformie aukcyjnej ustanowionej w rozporządzeniu Komisji (UE) nr 1031/2010 8 . W zależności od tego, w jakim stopniu zmniejszony jest udział uprawnień, które mają zostać sprzedane na aukcji, by uniknąć potrzeby stosowania jednolitego międzysektorowego współczynnika korygującego, liczba uprawnień dostępnych w ramach funduszu modernizacyjnego powinna zostać zwiększona maksymalnie 0,5 % całkowitej liczby uprawnień. Państwa członkowskie, których PKB na mieszkańca w 2013 r. według cen rynkowych wynosił mniej niż 60 % średniej unijnej, powinny kwalifikować się do finansowania z funduszu modernizacyjnego i powinny móc podlegać odstępstwu, do 2030 roku, od zasady całkowitej sprzedaży uprawnień na aukcji w odniesieniu do wytwarzania energii elektrycznej poprzez wykorzystanie możliwości przydziału bezpłatnych uprawnień w celu przejrzystego promowania realnych inwestycji służących modernizacji sektora energetycznego przy unikaniu zakłóceń na wewnętrznym rynku energii. Inwestycje w ramach funduszu modernizacyjnego, które miały na celu poprawę efektywności energetycznej mogą obejmować inwestycje w elektryfikację transportu drogowego, w szczególności transportu drogowego. Przepisy regulujące zarządzanie funduszem modernizacyjnym powinny stanowić spójne, kompleksowe i przejrzyste ramy zapewniające możliwie najsprawniejsze jego działanie, przy uwzględnieniu potrzeby łatwego dostępu dla wszystkich uczestników i możliwości wykorzystywania inwestycji w państwach członkowskich. Struktura zarządzania powinna być współmierna do celu polegającego na zapewnieniu właściwego wykorzystania środków finansowych.
Struktura zarządzania powinna obejmować komitet inwestycyjny, a w procesie decyzyjnym należy odpowiednio uwzględnić wiedzę fachową Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI), chyba że zapewnia się wsparcie dla projektów na małą skalę poprzez pożyczki udzielane przez krajowy bank prorozwojowy lub poprzez dotacje w ramach programu krajowego mającego takie same cele jak fundusz modernizacyjny. W celu zidentyfikowania i ujawnienia potencjalnego konfliktu interesów, należy opublikować i regularnie aktualizować skład komitetu inwestycyjnego, życiorysy jego członków oraz ich oświadczenia o braku konfliktu interesów. W celu zapewnienia właściwego uwzględnienia potrzeb inwestycyjnych w państwach członkowskich o niskich dochodach środki finansowe na fundusz modernizacyjny powinny zostać rozdzielone między państwa członkowskie w oparciu o kombinację kryteriów składającą się w 50 % ze zweryfikowanych emisji i w 50 % opartą na PKB. Pomoc finansowa z funduszu modernizacyjnego mogłaby mieć różne formy. Aby wykorzystać zasoby i zapewnić zwiększony wpływ stosownych inwestycji, przydziały bezpłatnych uprawnień na modernizację wytwarzania energii elektrycznej w niektórych państwach członkowskich i zasoby dostępne z funduszu modernizacyjnego na inwestycje spoza wykazu obszarów priorytetowych powinny być uzupełniane zasobami od prywatnych podmiotów prawnych, które mogłyby obejmować odrębne zasoby od prywatnych podmiotów prawnych będących w całości lub w części własnością władz publicznych.
(17) Aby uprościć mechanizmy finansowania i zminimalizować obciążenie administracyjne związane z ich wdrażaniem, zainteresowane państwa członkowskie powinny mieć możliwość wykorzystania swojego udziału w wysokości 10 % przydzielonych uprawnień i przejściowego przydziału bezpłatnych uprawnień na modernizację sektora energetycznego zgodnie z przepisami dotyczącymi funduszu modernizacyjnego. Aby zapewnić przewidywalność i przejrzystość w odniesieniu do wolumenu uprawnień udostępnionych do sprzedaży aukcyjnej lub udostępnionych do tymczasowego przydziału bezpłatnych uprawnień i w odniesieniu do zasobów zarządzanych przez fundusz modernizacyjny, państwa członkowskie powinny poinformować Komisje o swoim zamiarze zwiększenia zasobów na rzecz funduszu modernizacyjnego przed 2021 rokiem.
(18) Rada Europejska potwierdziła w październiku 2014 r., że do 2030 roku należy utrzymać możliwość przydziału bezpłatnych uprawnień sektorowi energetycznemu i że należy usprawnić przepisy (w tym ich przejrzystość) dotyczące fakultatywnych przydziałów bezpłatnych uprawnień w celu modernizacji sektora energetycznego w niektórych państwach członkowskich. Inwestycje o wartości 12,5 mln EUR lub większej powinny być wybierane przez dane państwo członkowskie w drodze procedury przetargu konkurencyjnego w oparciu o jasne i przejrzyste zasady w celu zapewnienia, aby przydział bezpłatnych uprawnień był stosowany do promowania realnych inwestycji, które zmodernizują lub zdywersyfikują sektor energetyczny zgodnie z celami unii energetycznej. Inwestycje o wartości poniżej 12,5 mln EUR powinny również kwalifikować się do finansowania z wykorzystaniem przydziału bezpłatnych uprawnień. Zainteresowane państwo członkowskie powinno wybierać takie inwestycje w oparciu o jasne i przejrzyste kryteria. Wyniki procesu wyboru powinny podlegać konsultacjom społecznym. Ogół społeczeństwa powinien być odpowiednio informowany na etapie wyboru projektów inwestycyjnych, a także podczas ich realizacji. Inwestycje powinny by uzupełniane zasobami od prywatnych podmiotów prawnych, które mogłyby obejmować odrębne zasoby z prywatnych podmiotów prawnych, które są w całości lub w części będących własnością organów publicznych.
(19) Finansowanie w ramach EU ETS powinno być spójne z celami unijnych ram polityki klimatyczno-energetycznej do roku 2030 oraz długoterminowymi celami określonymi w Porozumieniu paryskim, a także z innymi programami finansowania unijnego, tak aby zapewnić efektywność wydatków publicznych.
(20) Obecne przepisy pozwalające na wyłączenie małych instalacji z EU ETS, umożliwiają instalacjom, które zostały wyłączone, utrzymanie tej sytuacji; państwom członkowskim należy umożliwić aktualizację wykazu wyłączonych instalacji, a państwom członkowskim, które obecnie nie korzystają z tej opcji, należy umożliwić dokonanie tego na początku każdego okresu, na który przydzielane są uprawnienia. Jednocześnie, aby uniknąć nadmiernego obciążenia administracyjnego, możliwe powinno być dla państw członkowskich wyłączenie z EU ETS instalacji, które emitują poniżej 2 500 ton ekwiwalentu dwutlenku węgla w każdym z trzech lat poprzedzających początek każdego okresu, na który przydzielane są uprawnienia, a także wyłączenie jednostek rezerwowych lub zapasowych pracujących mniej niż 300 godzin w każdym roku tego trzyletniego okresu. Powinna nadal istnieć możliwość włączania dodatkowych działań i gazów do systemu bez uznawania ich za nowe instalacje. Ta możliwość włączania dodatkowych działań i gazów po roku 2020 nie powinna naruszać ogólnounijnej liczby uprawnień w ramach EU ETS i kwot obliczonych na jej podstawie.
(21) Dyrektywa 2003/87/WE zobowiązuje państwa członkowskie do przedstawienia sprawozdania z jej wykonania na podstawie kwestionariusza lub wzoru opracowanego przez Komisję zgodnie z procedurą określoną w dyrektywie Rady 91/692/EWG 9 . Komisja zaproponowała zniesienie wymogu dotyczącego sprawozdawczości na mocy dyrektywy 91/692/EWG. A zatem właściwym jest zastąpienie odniesienia do dyrektywy 91/692/EWG odniesieniem do procedury, o której mowa w dyrektywie 2003/87/WE.
(22) Decyzja (UE) 2015/1814 ustanawia rezerwę stabilności rynkowej dla EU ETS w celu zapewnienia elastyczniejszej podaży uprawnień przeznaczanych do sprzedaży aukcyjnej i zwiększenia odporności systemu. Decyzja ta przewiduje, że uprawnienia, które nie są przydzielone dla nowych instalacji do 2020 roku i nie są przydzielone z powodu zaprzestania działalności i częściowego zaprzestania działalności, mają zostać wprowadzone do rezerwy stabilności rynkowej.
(23) Sprawnie funkcjonujący, zreformowany system EU ETS zawierający instrument stabilności rynkowej ma kluczowe znaczenie do osiągnięcia przez Unię uzgodnionego celu na rok 2030 oraz wypełnienia zobowiązań wynikających z Porozumienia paryskiego. Aby zaradzić obecnemu brakowi równowagi między podażą uprawnień a popytem na nie na rynku, w 2018 roku zostanie utworzona na mocy decyzji (UE) 2015/1814 rezerwa stabilności rynkowej, która zacznie działać od 2019 roku. Uwzględniając potrzebę wysłania wiarygodnego sygnału inwestycyjnego w odniesieniu do redukcji emisji CO2 w sposób efektywny pod względem kosztów oraz mając na uwadze wzmocnienie EU ETS, należy zmienić decyzję (UE) 2015/1814, tak aby zwiększyć do dnia 31 grudnia 2023 r. wielkości procentowe służące określaniu liczby uprawnień, które mają być każdego roku umieszczane w rezerwie. Ponadto, począwszy od 2023 roku, uprawnienia znajdujące się w rezerwie i przekraczające całkowitą liczbę uprawnień sprzedanych na aukcji w ciągu poprzedniego roku powinny tracić ważność, o ile podczas pierwszego przeglądu zgodnie z art. 3 decyzji (UE) 2015/1814 nie postanowiono inaczej. Byłby to długoterminowy środek mający na celu poprawę funkcjonowania systemu EU ETS. W regularnych przeglądach funkcjonowania tej rezerwy należy również rozważyć, czy te zwiększone wielkości powinny być utrzymane.
(24) Przepisy dyrektywy 2003/87/WE są poddawane przeglądowi w świetle rozwoju sytuacji międzynarodowej i działań podejmowanych w celu realizacji długoterminowych celów Porozumienia paryskiego. Środki wspierające pewne energochłonne sektory, które mogłyby być narażone na ucieczkę emisji, o których mowa w art. 10a i 10b dyrektywy 2003/87/WE, powinny również być poddawane przeglądowi w świetle środków polityki klimatycznej w innych dużych gospodarkach. W kontekście przeglądu z dyrektywy 2003/87/WE można by rozważyć, czy właściwym jest zastąpienie, dostosowanie lub uzupełnienie jakichkolwiek obowiązujących środków zapobiegających ucieczce emisji poprzez środki dostosowawcze na granicach dotyczące CO2 lub środki alternatywne, pod warunkiem że takie środki są w pełni zgodne z przepisami Światowej Organizacji Handlu, tak by włączyć do EU ETS importerów produktów, które są wytwarzane przez sektory lub podsektory określone zgodnie z art. 10a dyrektywy 2003/87/WE. Komisja powinna mieć możliwość składać sprawozdania Parlamentowi Europejskiemu i Radzie w kontekście każdego globalnego przeglądu na mocy Porozumienia paryskiego, w szczególności w odniesieniu do potrzeby zaostrzenia polityk i środków unijnych, w tym EU ETS, z myślą o koniecznej redukcji gazów cieplarnianych, którą muszą przeprowadzić Unia i państwa członkowskie. Komisja może składać wnioski do Parlamentu Europejskiego i Rady z myślą o zmianie dyrektywy 2003/87/WE w odpowiedni sposób. W ramach regularnych działań sprawozdawczych, prowadzonych na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 525/2013 10 , Komisja powinna również ocenić wynik dialogu pomocniczego prowadzonego w 2018 r. na mocy UNFCCC (dialog Talanoa).
(25) W celu przyjmowania aktów o charakterze nieustawodawczym o zasięgu ogólnym, które uzupełniają lub zmieniają niektóre inne niż istotne elementy aktu ustawodawczego, Komisji należy zgodnie z art. 290 TFUE przekazać uprawnienia do przyjmowania aktów w odniesieniu do art. 3d ust. 3, art. 10 ust. 4, art. 10a ust. 1 i 8, art. 10b ust. 5, art. 19 ust. 3, art. 22, art. 24 ust. 3, art. 24a ust. 1, art. 25a ust. 1 i art. 28c dyrektywy 2003/87/WE. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych, Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie eksperckim, oraz aby konsultacje te były prowadzone zgodnie z zasadami określonymi w Porozumieniu międzyinstytucjonalnym z dnia 13 kwietnia 2016 r. w sprawie lepszego stanowienia prawa 11 . W szczególności, aby zapewnić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie udział na równych zasadach w przygotowaniu aktów delegowanych, instytucje te otrzymują wszelkie dokumenty w tym samym czasie co eksperci państw członkowskich, a eksperci tych instytucji mogą systematycznie brać udział w posiedzeniach grup eksperckich Komisji zajmujących się przygotowaniem aktów delegowanych. Jeśli chodzi o przekazanie uprawnień w odniesieniu do art. 10 ust. 4 dyrektywy 2003/87/WE, państwa członkowskie, które nie korzystają ze wspólnej platformy aukcyjnej, mogą nadal tego nie robić. Ponadto przekazanie uprawnień nie powinno wpływać na prawo państw członkowskich w zakresie określania wykorzystania ich dochodów ze sprzedaży uprawnień na aukcji.
(26) W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania art. 10a ust. 2 akapity od trzeciego do szóstego, art. 10a ust. 2, art. 10a ust. 21, art. 10d, art. 14 ust. 1 i 2, art.15 i 16 i art. 21 ust. 1 dyrektywy 2003/87/WE i załączników IV i V do tej dyrektywy, Komisji należy powierzyć uprawnienia wykonawcze. Te uprawnienia powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 12 .
(27) W celu ograniczenia do minimum uprawnień Komisji należy uchylić wskazane istniejące uprawnienia dotyczące przyjmowania aktów co do poniższych kwestii: funkcjonowania specjalnej rezerwy zgodnie z art. 3f ust. 9 dyrektywy 2003/87/WE, doprecyzowania ilości międzynarodowych jednostek emisji przeznaczonych do wymiany, przyznawania ilości międzynarodowych jednostek emisji, które można wymieniać zgodnie z art. 11a ust. 8 niniejszej dyrektywy jak i ustanawianie dalszych norm dotyczących tego, co można wymieniać, i dodatkowych przepisów dotyczących podwójnego liczenia w art. 11b ust. 7 niniejszej dyrektywy. Akty przyjęte na mocy tych przepisów mają nadal zastosowanie.
(28) Akty przyjęte na mocy dyrektywy 2003/87/WE dotyczące przedmiotu zastosowania, w odniesieniu do którego niniejsza dyrektywa przyznaje Komisji prawo do przyjmowania aktów delegowanych lub wykonawczych, mają nadal zastosowanie do czasu ich uchylenia lub zmiany. W przypadku decyzji Komisji 2011/278/UE 13 ostatnia kolumna załącznika I do tej decyzji zostanie uchylona, jeżeli - i wtedy gdy - Komisja przyjmie akt wykonawczy w celu określenia zmienionych wartości wskaźnika dla przydziału bezpłatnych uprawnień. Aby zwiększyć przewidywalność i uprościć procedury administracyjne, decyzja Komisji 2014/746/UE 14 powinna mieć nadal zastosowanie do końca 2020.
(29) Akty delegowane i wykonawcze, o których mowa w niniejszej dyrektywie, w szczególności w odniesieniu do przepisów dotyczących monitorowania, raportowania i weryfikacji oraz rejestru Unii, powinny mieć na celu uproszczenie przepisów i zmniejszenie każdego obciążenia administracyjnego w jak największym stopniu bez podważania integralności środowiskowej, bezpieczeństwa i wiarygodności EU ETS. Przygotowując te akty, Komisja powinna w szczególności ocenić skuteczność uproszczonych zasad monitorowania, w tym dotyczących awaryjnych i rezerwowych jednostek wytwarzania energii elektrycznej, uwzględniając ich roczną liczbę godzin pracy, oraz dotyczących innych małych podmiotów, oraz powinna także ocenić możliwości dalszego rozwijania tych zasad.
(30) Zgodnie ze wspólną deklaracją polityczną państw członkowskich i Komisji z dnia 28 września 2011 r. dotyczącą dokumentów wyjaśniających 15 państwa członkowskie zobowiązały się do złożenia, w uzasadnionych przypadkach, powiadomienia o ich środkach transpozycji wraz z jednym dokumentem lub kilkoma dokumentami wyjaśniającymi związki między elementami dyrektywy a odpowiadającymi im częściami krajowych instrumentów transpozycyjnych. W odniesieniu do niniejszej dyrektywy prawodawca uznaje, że przekazanie takich dokumentów jest uzasadnione.
(31) Celem niniejszej dyrektywy jest wniesienie wkładu w zapewnienie wysokiego poziomu ochrony środowiska, zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju, w najbardziej efektywny pod względem kosztów sposób, przy jednoczesnym zapewnieniu instalacjom wystarczającej ilości czasu na dostosowanie się, oraz zadbanie o lepszą ochronę interesów osób, na które te zmiany mają największy wpływ, w sposób proporcjonalny i w możliwie największym stopniu zgodny z pozostałymi celami niniejszej dyrektywy.
(32) Niniejsza dyrektywa respektuje prawa podstawowe i przestrzega zasad uznanych w szczególności w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej.
(33) Ponieważ cele niniejszej dyrektywy nie mogą zostać osiągnięte w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, ze względu na ich rozmiary i skutki możliwe jest natomiast ich lepsze osiągnięcie na poziomie unijnym, Unia może podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsza dyrektywa nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tych celów,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:
W imieniu Parlamentu Europejskiego | W imieniu Rady |
A. TAJANI | L. PAVLOVA |
Przewodniczący | Przewodniczący |
W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.
24.04.2025Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.
23.04.2025Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.
22.04.2025Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.
22.04.2025Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.
17.04.2025Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
11.04.2025Identyfikator: | Dz.U.UE.L.2018.76.3 |
Rodzaj: | Dyrektywa |
Tytuł: | Dyrektywa 2018/410 zmieniająca dyrektywę 2003/87/WE w celu wzmocnienia efektywnych pod względem kosztów redukcji emisji oraz inwestycji niskoemisyjnych oraz decyzję (UE) 2015/1814 |
Data aktu: | 14/03/2018 |
Data ogłoszenia: | 19/03/2018 |
Data wejścia w życie: | 08/04/2018 |