Zalecenie 2018/464 w sprawie monitorowania metali i jodu w wodorostach morskich, halofitach i produktach na bazie wodorostów morskich

ZALECENIE KOMISJI (UE) 2018/464
z dnia 19 marca 2018 r.
w sprawie monitorowania metali i jodu w wodorostach morskich, halofitach i produktach na bazie wodorostów morskich
(Tekst mający znaczenie dla EOG)

KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 292,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) W rozporządzeniu Komisji (WE) nr 1881/2006 1  ustanowiono najwyższe dopuszczalne poziomy (NDP) arsenu, kadmu i ołowiu w różnych środkach spożywczych. Obecnie nie istnieją jednak żadne NDP dla tych substancji w wodorostach morskich i halofitach, z wyjątkiem NDP ustanowionych na podstawie wymienionego rozporządzenia dla suplementów diety składających się wyłącznie lub głównie z wodorostów morskich lub produktów otrzymanych z wodorostów morskich.

(2) Najwyższy dopuszczalny poziom pozostałości (NDP) w odniesieniu do rtęci ustanowiony w rozporządzeniu (WE) nr 396/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady 2  dla alg i organizmów prokariotycznych określono na domyślnym poziomie 0,01 mg/kg.

(3) W 2006 r. Komitet Naukowy ds. Żywności ustalił górną granicę spożycia jodu na poziomie 600 µg dziennie dla dorosłych i 200 µg dziennie dla dzieci w wieku od 1 do 3 lat 3 . Komitet wskazał, że spożywanie bogatych w jod produktów na bazie alg (zwłaszcza produktów suszonych) może prowadzić do niebezpiecznie wysokiego, nadmiernego spożycia jodu, jeśli takie produkty zawierają więcej niż 20 mg jodu na kilogram suchej masy, a narażona populacja mieszka na obszarze endemicznego niedoboru jodu.

(4) Dostępne dane dotyczące występowania wskazują, że wodorosty morskie zawierają znaczne stężenia arsenu, kadmu, jodu, ołowiu i rtęci. Ponieważ halofity również rosną w środowisku morskim, można zasadnie założyć, że będą one charakteryzować się podobnym modelem absorpcji tych substancji, a tym samym podobnym modelem zanieczyszczenia.

(5) Udział wodorostów morskich i halofitów w zwyczajach konsumpcyjnych niektórych konsumentów w UE jest coraz większy. W związku z tym należy ocenić, czy udział arsenu, kadmu, jodu, ołowiu i rtęci z wodorostów morskich i halofitów w całkowitym narażeniu na te substancje wymaga ustanowienia najwyższych dopuszczalnych poziomów arsenu, kadmu i ołowiu dla tych towarów lub zmiany najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości rtęci dla alg i organizmów prokariotycznych lub innego działania, które należy podjąć w odniesieniu do narażenia na jod z tych produktów.

(6) Specyfikacje dla dodatków do żywności na bazie wodorostów morskich ustanowiono w załącznikach do rozporządzenia Komisji (UE) nr 231/2012 4 . W odniesieniu do niektórych z tych dodatków EFSA zaleciła przeprowadzenie przeglądu poziomów zanieczyszczeń toksycznymi pierwiastkami, aby zapewnić, by stosowanie tych dodatków nie stanowiło istotnego źródła narażenia na te toksyczne pierwiastki, w szczególności dla niemowląt i małych dzieci 5 . W związku z tym należy ocenić narażenie na arsen, kadm, jod, ołów i rtęć w dodatkach do żywności na bazie wodorostów morskich i alg.

(7) W odniesieniu do arsenu, ołowiu, kadmu i rtęci najwyższe dopuszczalne poziomy w paszach ustalono w dyrektywie 2002/32/WE Parlamentu Europejskiego i Rady 6 . Z uwagi na fakt, że niektóre gatunki wodorostów morskich stosowane są jako pasza, należy także zbadać zawartość metali w tych gatunkach, zarówno ze względu na zdrowie zwierząt, jak i w związku z możliwością przeniesienia tych metali do produktów spożywczych pochodzenia zwierzęcego.

(8) Na poparcie oceny narażenia z dietą należy gromadzić dane o występowaniu arsenu, kadmu, jodu, ołowiu i rtęci w różnych gatunkach wodorostów morskich, halofitach oraz produktach wytwarzanych na bazie wodorostów morskich,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ZALECENIE:

1.
Państwa członkowskie, przy współpracy z podmiotami prowadzącymi przedsiębiorstwa paszowe i żywnościowe, powinny monitorować w latach 2018, 2019 i 2020 obecność arsenu, kadmu, jodu, ołowiu i rtęci w wodorostach morskich, halofitach i produktach na bazie wodorostów morskich. Aby umożliwić dokładne oszacowanie narażenia, monitorowanie powinno odzwierciedlać zwyczaje konsumpcyjne i stosowanie pasz oraz obejmować jadalne halofity, w tym Salicorna europaea i Tetragonia tetragonoides, oraz szeroki zakres gatunków wodorostów morskich: arame (Ecklonia bicyclis), morszczyn pęcherzykowaty (Fucus vesiculosus), dulse (Palmaria palmata), hijiki (Hizikia fusiforme), chrząstnica kędzierzawa (Chondrus crispus), listownica palczasta (Laminaria digitata), listownica japońska (Laminaria japonica, Saccharina japonica), nori (wodorosty z rodzaju Porphyra i Pyropia spp.), workoliść członowaty (Ascophyllum nodosum), sałata morska (Ulva sp.), spaghetti morskie (Himanthalia elongata), morszczyn piłkowany (Fucus serratus), wodorosty z rodzaju Codium sp., listownica cukrowa (Sacharina latissima), undaria pierzastodzielna (Undaria pinnatifida) i skrzydlica jadalna (Alaria esculenta). Należy gromadzić także dane dotyczące występowania odnoszące się do dodatków do żywności na bazie wodorostów morskich, w tym E400, E401, E403, E404, E405, E406, E407, E407a i E160a(iv).
2.
W celu zapewnienia reprezentatywności próbek dla badanej partii do celów monitorowania żywności należy stosować procedury pobierania próbek ustanowione w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 333/2007 7 .
3.
Do celów monitorowania paszy należy stosować przepisy przewidziane w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 152/2009 8 .
4.
Analizę należy przeprowadzać zgodnie z załącznikiem III do rozporządzenia (WE) nr 882/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady 9 , wykorzystując w tym celu metodę analizy, o której wiadomo, że daje wiarygodne wyniki.
5.
Analizę obecności rtęci należy przeprowadzać najlepiej poprzez oznaczanie zawartości metylortęci i rtęci ogółem, zaś analizę obecności arsenu - poprzez oznaczanie zawartości nieorganicznego arsenu i arsenu ogółem oraz, jeśli to możliwe, innych odpowiednich rodzajów arsenu.
6.
Należy przedstawić gatunki lub numery dodatków oraz informację, czy analizie poddano produkty świeże, suszone czy przetworzone. W miarę możliwości należy podać także informacje na temat pochodzenia produktów (dzikie lub uprawne), daty i miejsca zbioru, analizowanej części wodorostów morskich i ewentualne informacje zamieszczone na etykiecie produktów końcowych.
7.
Dane pochodzące z monitorowania należy przedstawiać EFSA w regularnych odstępach czasu wraz z wymaganymi informacjami oraz w formacie sprawozdania elektronicznego określonego przez EFSA w celu ich późniejszego zamieszczenia w jednej bazie danych.
Sporządzono w Brukseli dnia 19 marca 2018 r.
W imieniu Komisji
Vytenis ANDRIUKAITIS
Członek Komisji
1 Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1881/2006 z dnia 19 grudnia 2006 r. ustalające najwyższe dopuszczalne poziomy niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych (Dz.U. L 364 z 20.12.2006, s. 5).
2 Rozporządzenie (WE) nr 396/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 lutego 2005 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości pestycydów w żywności i paszy pochodzenia roślinnego i zwierzęcego oraz na ich powierzchni, zmieniające dyrektywę Rady 91/414/EWG (Dz.U. L 70 z 16.3.2005, s. 1).
3 Górny tolerowany poziom spożycia witamin i minerałów - Komitet Naukowy ds. Żywności - Panel Naukowy ds. Produktów Dietetycznych, Żywienia i Alergii. Luty, 2006 http://www.efsa.europa.eu/sites/default/files/efsa_rep/blobserver_assets/ndatolerableuil. pdf
4 Rozporządzenie Komisji (UE) nr 231/2012 z dnia 9 marca 2012 r. ustanawiające specyfikacje dla dodatków do żywności wymienionych w załącznikach II i III do rozporządzenia (WE) nr 1333/2008 Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz.U. L 83 z 22.3.2012, s. 1).
5 Ponowna ocena agaru (E406) jako dodatku do żywności. Dziennik EFSA 2016; 14(12): 4645.
6 Dyrektywa 2002/32/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 maja 2002 r. w sprawie niepożądanych substancji w paszach zwierzęcych (Dz.U. L 140 z 30.5.2002, s. 10).
7 Rozporządzenie Komisji (WE) nr 333/2007 z dnia 28 marca 2007 r. ustanawiające metody pobierania próbek i analizy do celów kontroli poziomów pierwiastków śladowych i zanieczyszczeń procesowych w środkach spożywczych (Dz.U. L 88 z 29.3.2007, s. 29).
8 Rozporządzenie Komisji (WE) nr 152/2009 z dnia 27 stycznia 2009 r. ustanawiające metody pobierania próbek i dokonywania analiz do celów urzędowej kontroli pasz (Dz.U. L 54 z 26.2.2009, s. 1).
9 Rozporządzenie (WE) nr 882/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz.U. L 165 z 30.4.2004, s. 1).

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.L.2018.78.16

Rodzaj: Zalecenie
Tytuł: Zalecenie 2018/464 w sprawie monitorowania metali i jodu w wodorostach morskich, halofitach i produktach na bazie wodorostów morskich
Data aktu: 19/03/2018
Data ogłoszenia: 21/03/2018
Data wejścia w życie: 19/03/2018