uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/40/UE z dnia 3 kwietnia 2014 r. w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich w sprawie produkcji, prezentowania i sprzedaży wyrobów tytoniowych i powiązanych wyrobów oraz uchylającą dyrektywę 2001/37/WE 1 , w szczególności jej art. 15 ust. 11,
(1) W celu rozwiązania kwestii nielegalnego obrotu wyrobami tytoniowymi zgodnie z dyrektywą 2014/40/UE wszystkie opakowania jednostkowe wyrobów tytoniowych mają być opatrzone niepowtarzalnym identyfikatorem, aby umożliwić rejestrowanie ich ruchu. Dzięki temu wyroby te będą mogły być śledzone i identyfikowane na terenie całej Unii. Należy ustanowić specyfikacje techniczne dotyczące stworzenia i funkcjonowania systemu, a także jego kompatybilności z przepisami w całej Unii.
(2) Należy ustanowić przepisy dotyczące oznakowania opakowań przy pomocy niepowtarzalnego identyfikatora, rejestrowania i transmisji danych, przetwarzania i przechowywania danych oraz dostępu do nich, jak również kompatybilności elementów systemu identyfikowalności z przepisami.
(3) Działania ustawodawcze na poziomie Unii są także konieczne w celu wdrożenia art. 8 Protokołu w sprawie wyeliminowania nielegalnego obrotu wyrobami tytoniowymi do Ramowej konwencji Światowej Organizacji Zdrowia o ograniczeniu użycia tytoniu 2 (zwanego dalej "Protokołem FCTC WHO"), który został ratyfikowany przez Unię Europejską 3 i przewiduje utworzenie przez strony Protokołu FCTC WHO globalnego systemu śledzenia ruchu i pochodzenia wyrobów tytoniowych w ciągu pięciu lat od jego wejścia w życie.
(4) 4 W celu zwalczania różnych rodzajów oszustw, w wyniku których nielegalne wyroby są udostępniane konsumentom, w tym praktyk obejmujących fałszywe zgłoszenie wywozu, system identyfikowalności przewidziany na mocy niniejszego rozporządzenia należy stosować zgodnie z art. 15 dyrektywy 2014/40/UE w odniesieniu do wszystkich wyrobów tytoniowych wytwarzanych w Unii, jak również do tych wyprodukowanych poza Unią, o ile są one przeznaczone na rynek unijny lub wprowadzane na nim do obrotu.
(5) W celu zapewnienia niezależności systemu identyfikowalności i zagwarantowania, że będzie on pod kontrolą państw członkowskich, zgodnie z art. 8 Protokołu FCTC WHO pierwszorzędne znaczenie ma odpowiedni podział funkcji w odniesieniu do oznaczania opakowań z zastosowaniem niepowtarzalnego identyfikatora. Kluczowe zadanie polegające na generowaniu niepowtarzalnych identyfikatorów na poziomie opakowania jednostkowego należy powierzyć niezależnej stronie trzeciej wyznaczonej przez każde państwo członkowskie ("podmiot wydający identyfikatory"). Aby zapobiec sytuacji, w której dwa podmioty wydające identyfikatory lub większa ich liczba niezależnie od siebie generuje ten sam niepowtarzalny identyfikator, każdy podmiot wydający identyfikatory powinien zostać oznaczony za pomocą niepowtarzalnego kodu identyfikującego. Kod ten powinien również stanowić część wydawanych przez niego niepowtarzalnych identyfikatorów.
(6) Aby zapewnić niepowtarzalność identyfikatora, elementem każdego identyfikatora powinien być wygenerowany przez podmiot wydający identyfikatory numer seryjny, w przypadku którego ryzyko jego odgadnięcia przez fałszerzy jest znikome.
(7) Producenci i importerzy, którzy zwracają się do podmiotu wydającego identyfikatory o niepowtarzalne identyfikatory opakowań jednostkowych, powinni być zobowiązani do dostarczania mu wszelkich informacji niezbędnych do wygenerowania identyfikatora, zgodnie z art. 15 ust. 2 lit. a)-h) dyrektywy 2014/40/UE, z wyjątkiem daty i godziny wytworzenia, które mogą nie być możliwe do określenia z wyprzedzeniem i które powinny zostać dodane przez podmioty gospodarcze w momencie produkcji.
(8) Długość niepowtarzalnego identyfikatora opakowania jednostkowego może mieć wpływ na prędkość, z jaką producenci i importerzy wyrobów tytoniowych mogą nanosić identyfikatory na opakowania jednostkowe. W celu uniknięcia nadmiernego oddziaływania na ten proces, przy jednoczesnym zapewnieniu na opakowaniu jednostkowym odpowiedniej ilości miejsca na wszystkie wymagane informacje, należy ustanowić maksymalną dozwoloną liczbę znaków alfanumerycznych w niepowtarzalnym identyfikatorze opakowania jednostkowego.
(9) W celu zagwarantowania, by niepowtarzalne identyfikatory opakowania jednostkowego mogły spełnić wymogi odnoszące się do maksymalnej dozwolonej liczby znaków alfanumerycznych, informacje wymagane na mocy art. 15 ust. 2 lit. a)-h) dyrektywy 2014/40/UE powinny zostać przekształcone w kod.
(10) Aby właściwe organy państw członkowskich mogły odkodowywać niepowtarzalne identyfikatory bez konieczności uzyskiwania dostępu do informacji przechowywanych w systemie repozytoriów, podmioty wydające identyfikatory powinny tworzyć i przechowywać pliki proste. Takie pliki proste powinny umożliwiać identyfikację wszystkich informacji zakodowanych w niepowtarzalnym identyfikatorze. Należy określić rozmiar tych plików prostych w celu dopilnowania, aby można było je pobrać na urządzenia stosowane przez państwa członkowskie do odczytywania niepowtarzalnych identyfikatorów w trybie offline (pliki proste offline).
(11) Dyrektywa 2014/40/UE stanowi, że obowiązki w zakresie rejestracji ustanowione na mocy art. 15 mogą być wykonywane poprzez znakowanie i rejestrowanie opakowań zbiorczych, takich jak kartony, pudła czy palety, o ile nadal możliwe jest śledzenie ruchu i pochodzenia opakowań jednostkowych. W przypadku gdy podmioty gospodarcze decydują się korzystać z tej możliwości, powinny one być zobowiązane do zapewnienia, aby takie opakowanie było na poziomie zbiorczym opatrzone identyfikatorem, który jest również niepowtarzalny, a tym samym były w stanie jednoznacznie zidentyfikować wszelkie opakowania na poziomie niższym niż poziom zbiorczy i ostatecznie wchodzące w ich skład opakowania jednostkowe.
(12) Aby zapewnić możliwość rejestrowania i przekazywania informacji o wszelkich przemieszczeniach opakowań jednostkowych, producenci i importerzy powinni sprawdzać niepowtarzalne identyfikatory w celu zapewnienia ich właściwego umieszczenia i możliwości odczytu. Aby kontrolować ten proces o strategicznym znaczeniu dla niepowtarzanych identyfikatorów opakowań jednostkowych, należy zamontować w urządzeniach wykorzystywanych do weryfikacji elementy uniemożliwiające naruszenie opakowania, które mają być dostarczane przez niezależną stronę trzecią. Przy opracowywaniu przepisów dotyczących instalacji tego rodzaju urządzeń należy uwzględnić różnice między poszczególnymi przedsiębiorstwami, zwłaszcza pod względem rozmiaru, wielkości produkcji i charakteru procesu produkcji, aby zapewnić, by przestrzeganie wspomnianego wymogu nie powodowało zbyt dużych obciążeń, zwłaszcza w przypadku mniejszych podmiotów gospodarczych, w tym małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP). Elementy uniemożliwiające naruszenie opakowania mają szczególne znaczenie w przypadku zautomatyzowanej produkcji wyrobów tytoniowych. W celu zapewnienia odpowiedniej ochrony integralności niepowtarzalnych identyfikatorów opakowania jednostkowego należy ograniczyć obowiązek instalowania tych urządzeń tylko do podmiotów, w których proces produkcji nie odbywa się w pełni ręcznie.
(13) Aby zminimalizować wpływ systemu identyfikowalności na systemy produkcji i dystrybucji, podmioty gospodarcze powinny mieć prawo do zamawiania z wyprzedzeniem partii niepowtarzalnych identyfikatorów. Jednak aby uniknąć sytuacji, w której podmioty gospodarcze będą mieć na składzie zbyt dużą liczbę niepowtarzalnych identyfikatorów, i aby kontrolować wielkość poszczególnych zamówień, należy ustalić termin wykorzystania niepowtarzalnych identyfikatorów zarówno w przypadku opakowań jednostkowych, jak i zbiorczych. Takie rozwiązania powinny również złagodzić ewentualny nadmierny wpływ na działalność wydających identyfikatory polegającą na ich generowaniu i wydawaniu.
(14) W celu zapewnienia właściwego funkcjonowania systemu identyfikowalności podmioty gospodarcze i operatorzy pierwszych punktów detalicznych powinni zwrócić się do odpowiedniego podmiotu wydającego identyfikatory z wnioskiem o kod identyfikacyjny podmiotu gospodarczego i o kod identyfikacyjny każdego zakładu. Przydzielanie kodów identyfikacyjnych podmiotu gospodarczego i kodów identyfikacyjnych zakładów umożliwia skuteczną identyfikację wszystkich nabywców i rzeczywistej trasy transportu z miejsca produkcji do pierwszego punktu sprzedaży detalicznej, jak przewidziano w art. 15 ust. 2 lit. i) oraz j) dyrektywy 2014/40/UE.
(15) Producenci lub importerzy powinni ponadto złożyć wniosek o kod identyfikacyjny maszyn używanych do produkcji wyrobów tytoniowych. Obowiązek złożenia wniosku o kod identyfikacyjny maszyny umożliwia skuteczną identyfikację maszyny stosowanej do produkcji wyrobów tytoniowych zgodnie z art. 15 ust. 2 lit. c) dyrektywy 2014/40/UE.
(16) W celu zagwarantowania, że informacje zawarte w niepowtarzalnym identyfikatorze będą mogły być rejestrowane i przekazywane przez wszystkie zainteresowane podmioty gospodarcze, a także w celu zagwarantowania zgodności niepowtarzalnego identyfikatora z elementami zewnętrznymi, takimi jak skanery, należy określić rodzaje dopuszczalnych nośników danych.
(17) Aby system identyfikowalności mógł spełnić swoje zadanie, konieczne jest, aby mógł on umożliwiać łatwe przekazywanie wszystkich istotnych danych, bezpieczne przechowywanie danych oraz zapewnienie pełnego dostępu do tych danych Komisji, właściwym organom państw członkowskich oraz audytorowi zewnętrznemu. Struktura przechowywania powinna również umożliwiać producentom i importerom wybranie niezależnych stron trzecich będących dostawcami systemu przechowywania danych, z którymi zawrą oni umowy w sprawie przechowywania danych dotyczących wyłącznie ich wyrobów tytoniowych ("repozytoria pierwotne"), jak przewidziano w art. 15 ust. 8 dyrektywy 2014/40/UE, przy jednoczesnym zapewnieniu organom władzy pełnego dostępu do wszystkich zgromadzonych danych w celu prowadzenia monitorowania i egzekwowania prawa. Skuteczność tego rodzaju monitorowania i egzekwowania prawa wymaga stworzenia systemu jednego repozytorium drugiego stopnia ("repozytorium wtórne") zawierającego kopię wszystkich danych przechowywanych w repozytoriach pierwotnych i zapewniającego organom władzy ogólny ogląd funkcjonowania systemu identyfikowalności. Należy stworzyć system routingu, którego administratorem będzie dostawca repozytorium wtórnego, w celu zapewnienia podmiotom gospodarczym innym niż producenci i importerzy jednego punktu dostępu, za pośrednictwem którego będą oni mogli przesyłać zarejestrowane przez siebie dane do systemu identyfikowalności, a tym samym ułatwienia transmisji danych. Jednocześnie system routingu powinien zapewnić przesyłanie danych do właściwego repozytorium pierwotnego.
(18) W celu zapewnienia właściwym organom pełnego dostępu do danych i przyczynienia się do sprawnego funkcjonowania systemu identyfikowalności, dostawca repozytorium wtórnego powinien opracować interfejsy użytkownika umożliwiające przeglądanie i przeszukiwanie przechowywanych danych. Właściwe organy powinny uzyskiwać dostęp do systemu repozytoriów za pośrednictwem rozwiązań wielokrotnego użytku opartych na zbiorze norm eIDAS 5 , będących częściami składowymi części telekomunikacyjnej instrumentu "Łącząc Europę". Ponadto w celu ułatwienia skutecznego nadzoru i egzekwowania przepisów interfejs użytkownika powinien umożliwiać ustawienie indywidualnych powiadomień automatycznych opartych na konkretnych zgłoszonych zdarzeniach.
(19) W celu zapewnienia interoperacyjności części składowych systemu repozytoriów należy ustanowić specyfikacje techniczne, oparte na niezastrzeżonych standardach otwartych, służące do wymiany danych między repozytoriami pierwotnymi, repozytorium wtórnym oraz systemem routingu.
(20) Aby zapewnić, by wymagane informacje były rejestrowane i przekazywane terminowo i w sposób jednolity przez wszystkie podmioty gospodarcze, należy ustanowić szczegółowy wykaz zdarzeń w łańcuchu dostaw i transakcji, które muszą być rejestrowane na podstawie art. 15 ust. 2 lit. i), j) i k) dyrektywy 2014/40/UE, jak również określić treść przekazywanych wiadomości.
(21) Ponieważ celem systemu identyfikowalności jest zapewnienie państwom członkowskim i Komisji skutecznej metody do walki z nielegalnym obrotem wyrobami tytoniowymi, do celów prowadzenia dochodzeń i egzekwowania prawa niezbędny jest szybki dostęp do danych dotyczących zdarzeń w łańcuchu dostaw i transakcji. Należy zatem określić maksymalny okres, jaki może upłynąć pomiędzy wystąpieniem istotnego zdarzenia w łańcuchu dostaw lub transakcji a przekazaniem informacji na jego temat do odpowiedniego repozytorium danych. Przy ustanawianiu tego rodzaju ograniczeń czasowych należy uwzględnić różnice między poszczególnymi przedsiębiorstwami, zwłaszcza pod względem rozmiaru i wielkości produkcji, aby zapewnić, by wypełnianie obowiązków sprawozdawczych nie powodowało zbyt dużych obciążeń, zwłaszcza w przypadku mniejszych podmiotów gospodarczych, w tym małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP).
(22) Do celów prowadzenia dochodzeń i egzekwowania przepisów niezbędne jest, aby właściwe organy państw członkowskich i Komisja miały dostęp do wykazu wszystkich podmiotów gospodarczych i operatorów pierwszych punktów detalicznych uczestniczących w obrocie wyrobami tytoniowymi, a także do wykazu zakładów i maszyn wykorzystywanych przez nie do produkowania, przechowywania i przetwarzania wyrobów. W związku z tym każdy podmiot wydający identyfikatory powinien stworzyć i prowadzić rejestr zawierający kody identyfikacyjne podmiotów gospodarczych, operatorów pierwszych punktów detalicznych, maszyn i zakładów, o których mowa powyżej. Aktualna kopia tych rejestrów, wraz z odpowiednimi informacjami, powinna być przekazywana w formie elektronicznej za pośrednictwem routera do repozytorium wtórnego i włączana do ogólnounijnego rejestru.
(23) Z uwagi na wymóg, zgodnie z którym system identyfikowalności ma być niezależny od producentów i importerów wyrobów tytoniowych oraz znajdować się pod kontrolą państw członkowskich, zgodnie z art. 8 Protokołu FCTC WHO, należy ustanowić wspólne kryteria oceny niezależności wszystkich stron trzecich uczestniczących w systemie identyfikowalności (podmiotów wydających identyfikatory, dostawców usług gromadzenia i przechowywania danych oraz elementów uniemożliwiających naruszenie opakowania). W celu zapewnienia ciągłego przestrzegania wymogu niezależności, który ma pierwszorzędne znaczenie dla zagwarantowania i zachowania integralności systemu identyfikowalności, Komisja powinna przeprowadzać okresowe przeglądy procedur regulujących wyznaczanie podmiotów wydających identyfikatory i innych niezależnych dostawców oraz regularnie sprawdzać, czy spełniają oni kryteria niezależności ustanowione w niniejszym rozporządzeniu. Komisja powinna publikować wnioski z przeglądów, które powinny być częścią sprawozdania ze stosowania dyrektywy 2014/40/UE przewidzianego w art. 28 tej dyrektywy.
(24) Należy zagwarantować ochronę danych osobowych przetwarzanych w kontekście systemu identyfikowalności zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 95/46/WE 6 .
(25) W celu wykazania, że spełnione zostały niektóre wymogi techniczne ustanowione w niniejszym rozporządzeniu, możliwe powinno być odwołanie się do norm międzynarodowych. Jeśli niemożliwe jest udowodnienie zgodności z normami międzynarodowymi, osoby, na których spoczywa obowiązek udowodnienia zgodności, powinny udowodnić zgodność z tymi wymogami w sposób możliwy do zweryfikowania.
(26) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią komitetu, o którym mowa w art. 25 dyrektywy 2014/40/UE,
PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
W imieniu Komisji | |
Jean-Claude JUNCKER | |
Przewodniczący |
- zmieniony przez pkt 8 sprostowania z dnia 23 października 2018 r. (Dz.U.UE.L.2018.264.27) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 października 2018 r.
- zmieniony przez art. 1 pkt 5 lit. a rozporządzenia nr 2023/448 z dnia 1 marca 2023 r. (Dz.U.UE.L.2023.65.28) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 21 grudnia 2023 r.
- zmieniony przez pkt 10 sprostowania z dnia 23 października 2018 r. (Dz.U.UE.L.2018.264.27) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 października 2018 r.
- zmieniony przez art. 1 pkt 9 lit. b rozporządzenia nr 2023/448 z dnia 1 marca 2023 r. (Dz.U.UE.L.2023.65.28) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 21 grudnia 2023 r.
- zmieniony przez pkt 13 sprostowania z dnia 23 października 2018 r. (Dz.U.UE.L.2018.264.27) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 października 2018 r.
- zmieniony przez art. 1 pkt 16 lit. e rozporządzenia nr 2023/448 z dnia 1 marca 2023 r. (Dz.U.UE.L.2023.65.28) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 21 grudnia 2023 r.
W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.
24.04.2025Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.
23.04.2025Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.
22.04.2025Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.
22.04.2025Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.
17.04.2025Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
11.04.2025Identyfikator: | Dz.U.UE.L.2018.96.7 |
Rodzaj: | Rozporządzenie |
Tytuł: | Rozporządzenie wykonawcze 2018/574 w sprawie norm technicznych dotyczących ustanowienia i funkcjonowania systemu identyfikowalności wyrobów tytoniowych |
Data aktu: | 15/12/2017 |
Data ogłoszenia: | 16/04/2018 |
Data wejścia w życie: | 06/05/2018 |