uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 24,
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,
stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą 1 ,
(1) W dniu 11 marca 2020 r. Światowa Organizacja Zdrowia ogłosiła, że epidemia COVID-19 stała się światową pandemią. Skutki tej pandemii dotknęły państwa członkowskie w dramatyczny i wyjątkowy sposób. Państwa członkowskie wdrożyły szereg obostrzeń mających na celu zatrzymanie lub spowolnienie przenoszenia COVID-19, w tym środki izolacji ograniczające swobodny przepływ ich obywateli, zakaz imprez publicznych oraz zamknięcie sklepów, restauracji i szkół. Środki te doprowadziły do zamrożenia życia publicznego w prawie wszystkich państwach członkowskich.
(2) Środki wdrożone przez państwa członkowskie w nieuchronny sposób wywarły również poważny wpływ na europejską inicjatywę obywatelską. Dla ważności europejskich inicjatyw obywatelskich (zwanych dalej "inicjatywami"), rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/788 2 nakłada na organizatorów obowiązek zebrania co najmniej miliona deklaracji poparcia w co najmniej jednej czwartej państw członkowskich w terminie 12 miesięcy. Z powodu środków wdrożonych w odpowiedzi na pandemię COVID-19 znacznie trudniejsze stało się zbieranie deklaracji poparcia w formie papierowej, prowadzenie lokalnych kampanii i organizacja imprez publicznych, które mają istotne znaczenie dla powodzenia inicjatywy.
(3) Państwa członkowskie i instytucje Unii mają również pewne zobowiązania prawne na mocy rozporządzenia (UE) 2019/788. Zobowiązania te podlegają ścisłym terminom, od których rozporządzenie (UE) 2019/788 nie dopuszcza żadnych odstępstw.
(4) W Traktacie o Unii Europejskiej przyznaje się obywatelom Unii prawo do bezpośredniego zwrócenia się do Komisji o przedłożenie wniosku dotyczącego aktu prawnego Unii w celu wykonania Traktatów. Europejska inicjatywa obywatelska jest jednym z głównych instrumentów umożliwiających obywatelom Unii angażowanie się w łatwy i osiągalny sposób w demokratyczną i polityczną debatę na temat Unii oraz wprowadzanie kwestii, które są dla nich ważne, do programu działań Unii.
(5) W obecnych wyjątkowych okolicznościach, a w szczególności z powodu środków wdrożonych przez państwa członkowskie w odpowiedzi na pandemię COVID-19, niezbędne są środki tymczasowe w celu zachowania skuteczności europejskiej inicjatywy obywatelskiej jako instrumentu i zagwarantowania pewności prawa w odniesieniu do możliwego przedłużenia obowiązujących terminów.
(6) Państwa członkowskie wskazały, że w celu zapewnienia zdolności do monitorowania i kontrolowania sytuacji w zakresie zdrowia publicznego, będą one jedynie stopniowo zmniejszać poziom ograniczeń wprowadzonych za pomocą środków wdrożonych w odpowiedzi na pandemię COVID-19. W związku z tym należy przedłużyć okres zbierania deklaracji poparcia o sześć miesięcy, obejmując okres od dnia 11 marca 2020 r., kiedy to Światowa Organizacja Zdrowia ogłosiła, że epidemia COVID -19 stała się pandemią. Przedłużenie to opiera się na założeniu, że co najmniej w okresie pierwszych sześciu miesięcy od dnia 11 marca 2020 r. co najmniej jedna czwarta państw członkowskich lub kilka państw członkowskich reprezentujących ponad 35 % ludności Unii będzie stosować środki, które w znaczący sposób ograniczą możliwości organizatorów w zakresie zbierania deklaracji poparcia w formie papierowej i prowadzenia lokalnych kampanii. W związku z tym maksymalny okres zbierania deklaracji poparcia dla inicjatyw, w przypadku których w dniu 11 marca 2020 r. okres zbierania deklaracji był w toku, należy przedłużyć o sześć miesięcy. Ponadto w odniesieniu do inicjatyw, w przypadku których okres zbierania deklaracji rozpoczął się pomiędzy dniem 11 marca 2020 r. a dniem 11 września 2020 r., okres zbierania deklaracji należy przedłużyć do dnia 11 września 2021 r.
(7) W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania niniejszego rozporządzenia oraz biorąc pod uwagę, że trudno jest przewidzieć zakończenie pandemii w Unii, należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze w celu dalszego przedłużenia okresu zbierania deklaracji w odniesieniu do inicjatyw, w przypadku których w dniu 11 wrześ nia 2020 r. okres zbierania deklaracji będzie nadal trwał,jeżeli środki wdrożone w odpowiedzi na pandemię COVID-19, które w znaczący sposób ograniczają możliwości organizatorów w zakresie zbierania deklaracji poparcia w formie papierowej i informowania opinii publicznej o ich trwających inicjatywach, będą nadal obowiązywać po tym dniu w co namniej jednej czwartej państw członkowskich lub kilku państwach członkowskich reprezentujących ponad 35 % ludności Unii. Przewidziane w niniejszym rozporządzeniu przedłużenie okresu zbierania deklaracji o sześć miesięcy powinno dać Komisji wystarczająco dużo czasu, aby mogła podjąć decyzję, czy dalsze przedłużenie okresu zbierania deklaracji jest uzasadnione. Te uprawnienia wykonawcze powinny również umożliwić Komisji przyjęcie aktów wykonawczych w celu przedłużenia okresu zbierania deklaracji w razie nowego kryzysu w dziedzinie zdrowia publicznego związanego z nowym wybuchem epidemii COVID-19, o ile co najmniej jedna czwarta państw członkowskich lub kilka państw członkowskich reprezentujących ponad 35 % ludności Unii wdrożyśrodki, które mogą mieć taki sam skutek. Przyjmując te akty wykonawcze Komisja powinna wskazać odpwiednie inicjatywy, wraz z nową datą końcową okresów zbierania odnoszących się do nich deklaracji w następstwie wyrażenia zgody na przedłużenie, a także okoliczności faktyczne uzasadniające wyrażenie zgody na takie przedłużenie. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 3 .
(8) W swojej ocenie przed przyjęciem aktów wykonawczych przedłużających okres zbierania deklaracji Komisja powinna wziąć pod uwagę, czy środki wdrożone przez państwa członkowskie w odpowiedzi na pandemię COVID- 19 lub w odpowiedzi na nową epidemię COVID-19 w znaczący sposób ograniczają możliwości organizatorów w zakresie zbierania deklaracji poparcia w formie papierowej i prowadzenia lokalnych kampanii.
(9) Komisja powinna informować organizatorów odnośnych inicjatyw oraz państwa członkowskie o każdym przedłużeniu okresu zbierania deklaracji oraz o nowej dacie końcowej okresu zbierania deklaracji w odniesieniu do każdej odnośnej inicjatywy. Zgodnie z obowiązkiem informacyjnym spoczywającym na Komisji na podstawie art. 4 ust. 3 rozporządzenia (UE) 2019/788 te nowe daty końcowe należy również wskazać w rejestrze online i na publicznie dostępnej stronie internetowej poświęconej europejskiej inicjatywie obywatelskiej.
(10) Środki wdrożone przez państwa członkowskie w odpowiedzi na pandemię COVID-19 mogą znacząco wpłynąć na zdolność właściwych organów do zweryfikowania deklaracji poparcia dla danej inicjatywy w terminie trzech miesięcy określonym w rozporządzeniu (UE) 2019/788. Przykładowo liczba dostępnych pracowników może być mniejsza lub właściwe organy mogą mieć dodatkowe zadania i obowiązki w związku z pandemią.
(11) Państwa członkowskie powinny zapewnić możliwie normalne funkcjonowanie swoich organów administracji pomimo środków wdrożonych w odpowiedzi na pandemię COVID-19. W wyjątkowych okolicznościach państwo członkowskie powinno mieć jednak możliwość przedłożenia Komisji umotywowanego wniosku o przedłużenie terminu weryfikacji. Wniosek powinien być uzasadniony i uwzględniać wpływ środków związanych z pandemią na funkcjonowanie właściwych organów tego państwa członkowskiego. W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania niniejszego rozporządzenia należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze w celu wyrażenia zgody na przedłużenie będące przedmiotem wniosku. Przedłużenie nie powinno być dłuższe niż pierwotny termin weryfikacji.
(12) Ze względu na środki wdrożone przez państwa członkowskie w odpowiedzi na pandemię COVID-19 instytucjom Unii może być trudno zorganizować spotkania z organizatorami lub wysłuchania publiczne w kontekście badania ważnych inicjatyw w państwie członkowskim, w którym zamierzają one zorganizować takie spotkania lub wysłuchania. W takich przypadkach instytucje powinny mieć możliwość odroczenia tych spotkań lub wysłuchań do dnia, w którym ich przeprowadzenie będzie możliwe w świetle sytuacji w zakresie zdrowia publicznego w danym państwie członkowskim. W przypadku gdy wysłuchanie publiczne zostanie odroczone, Komisja powinna mieć możliwość opóźnienia przyjęcia komunikatu określającego jej wnioski prawne i polityczne dotyczące danej inicjatywy do dnia przypadającego w terminie trzech miesięcy od przeprowadzenia wysłuchania publicznego, aby umożliwić Komisji należyte uwzględnienie ustaleń z tego wysłuchania.
(13) W przypadku przedłużenia okresu zbierania deklaracji, weryfikacji lub badania ze względu na środki wdrożone przez państwa członkowskie w odpowiedzi na pandemię COVID-19 okresy zatrzymywania deklaracji poparcia określone w rozporządzeniu (UE) 2019/788 przedłużone należy odpowiednio przedłużyć.
(14) Z uwagi na nieprzewidywalny i nagły charakter epidemii COVID-19 oraz związane z nią środki wdrażane przez państwa członkowskie, które to środki były wielokrotnie przedłużane, a także ze względu na długi okres niezbędny do przyjęcia odpowiednich środków, wymagany przez procedury ustawodawcze, w odniesieniu do niektórych inicjatyw terminowe przyjęcie środków tymczasowych przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu nie było możliwe. Z tego powodu środki tymczasowe powinny obejmować również okres poprzedzający wejście w życie niniejszego rozporządzenia.
(15) Niniejsze rozporządzenie powinno mieć również zastosowanie do inicjatyw zarejestrowanych przed dniem 1 stycznia 2020 r. na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 211/2011 4 , do których - zgodnie z art. 27 rozporządzenia (UE) 2019/788 -w dalszym ciągu mają zastosowanie przepisy tego rozporządzenia dotyczące zbierania deklaracji poparcia oraz weryfikacji i poświadczania przez państwa członkowskie.
(16) Biorąc pod uwagę tymczasowy charakter środków wdrażanych przez państwa członkowskie w odpowiedzi na pandemię COVID-19, okres stosowania niniejszego rozporządzenia powinien być również ograniczony.
(17) Zgodnie z zasadą proporcjonalności konieczne i stosowne jest ustanowienie środków tymczasowych dotyczących terminów mających zastosowanie do etapów zbierania, weryfikacji i badania przewidzianych w rozporządzeniu (UE) 2019/788, aby osiągnąć podstawowy cel, jakim jest utrzymanie skuteczności instrumentu dotyczącego europejskiej inicjatywy obywatelskiej w czasie pandemii COVID-19. Niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia założonych celów, zgodnie z art. 5 ust. 4 Traktatu o Unii Europejskiej.
(18) Niniejsze rozporządzenie należy przyjąć w trybie pilnym, aby sytuacje braku pewności prawa dotykające obywateli, organizatorów, krajowe organy administracji oraz instytucje Unii trwały możliwie najkrócej, w szczególności w przypadku gdy odpowiednie terminy zbierania deklaracji poparcia, weryfikacji i badania w odniesieniu do szeregu inicjatyw już upłynęły lub wkrótce upłyną.
(19) Z uwagi na pilną potrzebę wynikającą z nadzwyczajnych okoliczności spowodowanych epidemią COVID-19, należy przewidzieć wyjątek od terminu ośmiu tygodni, o którym mowa w art. 4 Protokołu nr 1 w sprawie roli parlamentów narodowych w Unii Europejskiej, załączonego do Traktatu o Unii Europejskiej, do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej i do Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Energii Atomowej.
(20) W celu umożliwienia szybkiego rozpoczęcia stosowania środków przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu, niniejsze rozporządzenie powinno wejść w życie w trybie pilnym następnego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
W imieniu Parlamentu Europejskiego | W imieniu Rady |
D. M. SASSOLI | J. KLOECKNER |
Przewodniczący | Przewodniczący |
W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.
24.04.2025Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.
23.04.2025Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.
22.04.2025Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.
22.04.2025Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.
17.04.2025Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
11.04.2025Identyfikator: | Dz.U.UE.L.2020.231.7 |
Rodzaj: | Rozporządzenie |
Tytuł: | Środki tymczasowe dotyczące terminów mających zastosowanie do etapów zbierania, weryfikacji i badania przewidzianych w rozporządzeniu (UE) 2019/788 w sprawie europejskiej inicjatywy obywatelskiej w związku z wystąpieniem epidemii COVID-19. |
Data aktu: | 15/07/2020 |
Data ogłoszenia: | 17/07/2020 |
Data wejścia w życie: | 18/07/2020 |