Dyrektywa 2022/1647 zmieniająca dyrektywę 2003/90/WE w odniesieniu do odstępstwa dotyczącego ekologicznych odmian gatunków roślin uprawnych odpowiednich do produkcji ekologicznej

DYREKTYWA WYKONAWCZA KOMISJI (UE) 2022/1647
z dnia 23 września 2022 r.
zmieniająca dyrektywę 2003/90/WE w odniesieniu do odstępstwa dotyczącego ekologicznych odmian gatunków roślin uprawnych odpowiednich do produkcji ekologicznej

KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając dyrektywę Rady 2002/53/WE z dnia 13 czerwca 2002 r. w sprawie Wspólnego katalogu odmian gatunków roślin rolniczych 1 , w szczególności jej art. 7 ust. 2 lit. a) i b),

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Dyrektywa Komisji 2003/90/WE 2  ma na celu zapewnienie, aby odmiany gatunków roślin uprawnych, które państwa członkowskie włączają do swoich krajowych katalogów, były zgodne z protokołami ustanowionymi przez Wspólnotowy Urząd Ochrony Odmian Roślin (CPVO). Protokoły te mają w szczególności na celu zapewnienie zgodności z przepisami dotyczącymi cech minimalnych objętych badaniem oraz minimalnych warunków badania niektórych odmian gatunków roślin uprawnych, tak aby stwierdzić odrębność, wyrównanie i trwałość ("OWT"). W odniesieniu do gatunków nieobjętych protokołami CPVO dyrektywa ta ma na celu zapewnienie zgodności z wytycznymi dotyczącymi badań wydanymi przez Międzynarodowy Związek Ochrony Nowych Odmian Roślin ("UPOV").

(2) Odmiany gatunków roślin uprawnych muszą między innymi spełniać warunki określone w załączniku III do dyrektywy 2003/90/WE dotyczące badania wartości gospodarczej odmiany ("WGO").

(3) Należy zadbać o to, by producenci mogli stosować odmiany ekologiczne odpowiednie do produkcji ekologicznej, pochodzące z ekologicznej działalności hodowlanej. Niektóre z nich spełniają kryteria OWT dla wszystkich innych odmian tego samego gatunku, ale inne odmiany przeznaczone do produkcji ekologicznej charakteryzuje wysoki poziom różnorodności genetycznej i fenotypowej w zależności od konkretnej jednostki rozmnożeniowej.

(4) W związku z tym normy wyrównania określone w obowiązujących protokołach i wytycznych dotyczących OWT wydanych przez CPVO i UPOV nie są odpowiednie dla odmian ekologicznych przeznaczonych do produkcji ekologicznej, które charakteryzują się wysokim poziomem różnorodności genetycznej i fenotypowej. Ponadto istnieje potrzeba ustanowienia zasad badania WGO, które odpowiadałyby wymaganiom sektora produkcji ekologicznej.

(5) Konieczne jest zatem stworzenie możliwości odstąpienia od obowiązujących protokołów badania OWT oraz ustanowienia wymogów dotyczących badania WGO, które są lepiej dostosowane do odmian ekologicznych odpowiednich do produkcji ekologicznej.

(6) W związku z tym powinna istnieć możliwość dostosowania obowiązujących protokołów badania odmian niektórych gatunków w celu zaspokojenia potrzeb rolnictwa ekologicznego. Należy zatem wprowadzić odstępstwo od niektórych przepisów art. 1 dyrektywy Komisji 2003/90/WE oraz ustanowić szczególne wymogi dotyczące badania WGO.

(7) Do dnia 31 grudnia 2030 r. państwa członkowskie powinny przedstawiać Komisji i pozostałym państwom członkowskim - w terminie do dnia 31 grudnia każdego roku - sprawozdania na temat liczby wniosków dotyczących rejestracji odmian oraz wyników badań OWT i WGO, tak aby zapewnić systematyczny przegląd tych wymogów i ocenić potrzebę ich zmiany, usunięcia lub stosowania ich również do innych gatunków.

(8) Należy zatem odpowiednio zmienić dyrektywę 2003/90/WE.

(9) Właściwe organy i zainteresowane podmioty profesjonalne powinny mieć wystarczająco dużo czasu na odpowiednie przygotowanie przed rozpoczęciem stosowania przepisów krajowych transponujących niniejszą dyrektywę.

(10) Środki przewidziane w niniejszej dyrektywie są zgodne z opinią Stałego Komitetu ds. Roślin, Zwierząt, Żywności i Pasz,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:

Artykuł  1

Zmiany w dyrektywie 2003/90/WE

W dyrektywie 2003/90/WE wprowadza się następujące zmiany:

1)
w art. 1 wprowadza się następujące zmiany:
a)
ust. 2 otrzymuje brzmienie:

"2. W odniesieniu do odrębności, wyrównania i trwałości oraz bez uszczerbku dla akapitu drugiego:

a) gatunki wymienione w załączniku I odpowiadają warunkom ustanowionym w »Protokołach w sprawie badań na odrębność, wyrównanie i trwałość« Rady Administracyjnej Wspólnotowego Urzędu Ochrony Odmian Roślin (CPVO), wymienionych w tym załączniku;

b) gatunki wymienione w załączniku II odpowiadają wytycznym w zakresie przeprowadzania badań na odrębność, wyrównanie i trwałość Międzynarodowego Związku Ochrony Nowych Odmian Roślin (UPOV), wymienionym w tym załączniku.

Na zasadzie odstępstwa od akapitu pierwszego, w odniesieniu do wyrównania odmiany ekologiczne odpowiednie do produkcji ekologicznej, należące do gatunków wymienionych w załączniku IV część A, mogą zamiast tego odpowiadać warunkom wymienionym w części B tego załącznika.

Do dnia 31 grudnia 2030 r. państwa członkowskie przedstawiają Komisji i pozostałym państwom członkowskim - w terminie do dnia 31 grudnia każdego roku - sprawozdania na temat liczby wniosków dotyczących rejestracji odmian oraz wyników badań na odrębność, wyrównanie i trwałość (OWT) w odniesieniu do tych odmian ekologicznych.";

b) 3
 w ust. 3 dodaje się akapity drugi i trzeci w brzmieniu:

"Na zasadzie odstępstwa od akapitu pierwszego, w odniesieniu do wartości gospodarczej odmiany, odmiany ekologiczne odpowiednie do produkcji ekologicznej, należące do gatunków wymienionych w załączniku V część A, mogą zamiast tego odpowiadać warunkom wymienionym w części B tego załącznika..

Do dnia 31 grudnia 2030 r. państwa członkowskie przedstawiają Komisji i pozostałym państwom członkowskim - w terminie do dnia 31 grudnia każdego roku - sprawozdania na temat liczby wniosków dotyczących rejestracji odmian oraz wyników badań wartości gospodarczej odmiany (WGO) w odniesieniu do tych odmian ekologicznych.";

2)
tekst zawarty w załączniku do niniejszej dyrektywy dodaje się jako załączniki IV i V.
Artykuł  2

Transpozycja

1. 
Państwa członkowskie przyjmują i publikują - najpóźniej do dnia 30 czerwca 2023 r. - przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania niniejszej dyrektywy. Niezwłocznie przekazują Komisji tekst tych przepisów.

Państwa członkowskie stosują te przepisy od dnia 1 lipca 2023 r.

Przepisy przyjęte przez państwa członkowskie zawierają odniesienie do niniejszej dyrektywy lub odniesienie takie towarzyszy ich urzędowej publikacji. Metody dokonywania takiego odniesienia określane są przez państwa członkowskie.

2. 
Państwa członkowskie przekazują Komisji tekst podstawowych przepisów prawa krajowego przyjętych w dziedzinie objętej niniejszą dyrektywą.
Artykuł  3

Wejście w życie

Niniejsza dyrektywa wchodzi w życie dwudziestego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Artykuł  4

Adresaci

Niniejsza dyrektywa skierowana jest do państw członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 23 września 2022 r.

ZAŁĄCZNIK

"ZAŁĄCZNIK IV

Część A

Wykaz gatunków, o których mowa w art. 1 ust. 2 akapit drugi:

Jęczmień

Kukurydza

Żyto

Pszenica

Część B

Szczegółowe przepisy dotyczące badań na odrębność, wyrównanie i trwałość w odniesieniu do ekologicznych odmian gatunków roślin uprawnych odpowiednich do produkcji ekologicznej

1. Zasada ogólna

Do ekologicznych odmian gatunków roślin uprawnych odpowiednich do produkcji ekologicznej stosuje się, co następuje:

1.1. Jeżeli chodzi o odrębność i trwałość, należy stwierdzić i opisać wszystkie cechy z metodyki i wytycznych, o których mowa w załącznikach I i II.

1.2. Jeżeli chodzi o wyrównanie, należy stwierdzić i opisać wszystkie cechy z metodyki i wytycznych, o których mowa w załącznikach I i II, a następujące zasady stosuje się do cech wymienionych w pkt 2:

a) te cechy można ocenić w sposób mniej rygorystyczny;

b) wyrównania u podobnych odmian powszechnie znanych wUnii. jeżeli w odniesieniu do tych cech określono w pkt 2 odstępstwo od odpowiedniego protokołu technicznego, poziom wyrównania w obrębie danej odmiany musi być podobny do poziomu

2. Odstępstwo od protokołów technicznych

2.1. Jęczmień

W przypadku odmian należących do gatunku jęczmienia (Hordeum vulgare L.) następujące cechy OWT z metodyki Wspólnotowego Urzędu Ochrony Odmian Roślin CPVO/TP-019/5, badanej odmiany mogą odbiegać od następujących wymogów OWT w zakresie wyrównania:

CPVO nr 5 - Liść flagowy: antocyjanowe zabarwienie uszek

CPVO nr 8 - Liść flagowy: nalot woskowy na pochwie

CPVO nr 9 - Ości: antocyjanowe zabarwienie końcówek

CPVO nr 10 - Kłos: nalot woskowy

CPVO nr 12 - Ziarno: antocyjanowe zabarwienie żyłek plewki dolnej

CPVO nr 16 - Kłosek płonny: ustawienie

CPVO nr 17 - Kłos: kształt

CPVO nr 20 - Ość: długość

CPVO nr 21 - Osadka kłosowa: długość pierwszego segmentu

CPVO nr 22 - Osadka kłosowa: krzywizna pierwszego segmentu

CPVO nr 23 - Mediana kłoska: długość plewy i ości kłosa w stosunku do ziarna

CPVO nr 25 - Ziarno: ząbkowanie na wewnętrznych, bocznych żyłkach wierzchniej strony plewki dolnej

2.2. Kukurydza

W przypadku odmian należących do gatunku kukurydzy (Zea mays L.) następujące cechy OWT z metodyki Wspólnotowego Urzędu Ochrony Odmian Roślin CPVO-TP/002/3, badanej odmiany mogą odbiegać od następujących wymogów OWT w zakresie wyrównania:

CPVO nr 1 - Pierwszy liść: antocyjanowe zabarwienie pochwy

CPVO nr 2 - Pierwszy liść: kształt czubka

CPVO nr 8 - Wiecha: antocyjanowe zabarwienie plew z wyjątkiem nasady

CPVO nr 9 - Wiecha: antocyjanowe zabarwienie pylników

CPVO nr 10 - Wiecha: kąt między osią główną a bocznymi rozgałęzieniami

CPVO nr 11 - Wiecha: krzywizna bocznych rozgałęzień

CPVO nr 15 - Łodyga: antocyjanowe zabarwienie korzeni podporowych

CPVO nr 16 - Wiecha: gęstość kłosków

CPVO nr 17 - Liść: antocyjanowe zabarwienie pochwy

CPVO nr 18 - Łodyga: antocyjanowe zabarwienie międzywęźli

CPVO nr 19 - Wiecha: długość osi głównej powyżej najniższego bocznego rozgałęzienia

CPVO nr 20 - Wiecha: długość osi głównej powyżej najwyższego bocznego rozgałęzienia

CPVO nr 21 - Wiecha: długość bocznego rozgałęzienia

2.3. Żyto

W przypadku odmian należących do gatunku żyta (Secale cereale L.) następujące cechy OWT z metodyki Wspólnotowego Urzędu Ochrony Odmian Roślin CPVO-TP/058/1, badanej odmiany mogą odbiegać od następujących wymogów OWT w zakresie wyrównania:

CPVO nr 3 - Koleoptyl: antocyjanowe zabarwienie

CPVO nr 4 - Koleoptyl: długość

CPVO nr 5 - Pierwszy liść: długość pochwy

CPVO nr 6 - Pierwszy liść: długość blaszki

CPVO nr 8 - Liść flagowy: nalot woskowy na pochwie

CPVO nr 10 - Liść najbliższy liściowi flagowemu: długość blaszki

CPVO nr 11 - Liść najbliższy liściowi flagowemu: szerokość blaszki

CPVO nr 12 - Kłos: nalot woskowy

CPVO nr 13 - Łodyga: włoski pod kłosem

2.4. Pszenica

W przypadku odmian należących do gatunku pszenicy (Triticum aestivum L. subsp. aestivum) następujące cechy OWT z metodyki Wspólnotowego Urzędu Ochrony Odmian Roślin CPVO-TP/003/5, badanej odmiany mogą odbiegać od następujących wymogów OWT w zakresie wyrównania:

CPVO nr 3 - Koleoptyl: antocyjanowe zabarwienie

CPVO nr 6 - Liść flagowy: antocyjanowe zabarwienie uszek

CPVO nr 8 - Liść flagowy: nalot woskowy na pochwie

CPVO nr 9 - Liść flagowy: nalot woskowy na blaszce

CPVO nr 10 - Kłos: nalot woskowy

CPVO nr 11 - Łodyga: nalot woskowy na dokłosiu

CPVO nr 20 - Kłos: kształt w profilu

CPVO nr 21 - Segment osadki kłosowej na czubku: obszar z włoskami na powierzchni wypukłej

CPVO nr 22 - Dolna plewa: szerokość ramienia

CPVO nr 23 - Dolna plewa: kształt ramienia

CPVO nr 24 - Dolna plewa: długość ząbka

CPVO nr 25 - Dolna plewa: kształt ząbka

CPVO nr 26 - Dolna plewa: obszar z włoskami na powierzchni wewnętrznej

ZAŁĄCZNIK V

Część A

Wykaz gatunków, których mowa w art. 1 ust. 3 akapit drugi:

Jęczmień

Kukurydza

Żyto

Pszenica

Część B

Warunki, jakie mają być spełnione - wartość gospodarcza odmiany w przypadku odmian ekologicznych odpowiednich do produkcji ekologicznej

1. Badanie wartości gospodarczej odmiany przeprowadza się w warunkach produkcji ekologicznej, zgodnie z przepisami rozporządzenia (UE) 2018/848, a w szczególności z zasadami ogólnymi zawartymi w art. 5 lit. d), e), f) i g) oraz przepisami dotyczącymi produkcji roślinnej zawartymi w art. 12.

2. Przy badaniu odmian i ocenie wyników badania bierze się pod uwagę specyficzne potrzeby i cele rolnictwa ekologicznego. Badaniu poddaje się odporność lub tolerancję na choroby oraz przystosowanie do różnych warunków lokalnych pod względem gleby i klimatu.

3. Jeżeli właściwe organy nie są w stanie przeprowadzić badania w warunkach produkcji ekologicznej lub badania określonych cech, w tym podatności na choroby, badanie można przeprowadzić zgodnie z jednym z następujących warunków:

a. pod nadzorem właściwego organu na terenie przedsiębiorstwa hodowców ekologicznych lub w ekologicznych gospodarstwach rolnych;

b. w warunkach uprawy niskonakładowej i przy minimalnej ilości zabiegów;

c. w innym państwie członkowskim, jeżeli istnieją dwustronne umowy między państwami członkowskimi w sprawie prowadzenia badań w warunkach produkcji ekologicznej.

Wartość gospodarczą danej odmiany uznaje się za zadowalającą, jeżeli w porównaniu z innymi odmianami ekologicznymi odpowiednimi do produkcji ekologicznej, ujętymi w katalogu danego państwa członkowskiego, jej cechy rozpatrywane jako całość oferują co najmniej w odniesieniu do produkcji w każdym rozpatrywanym regionie wyraźną poprawę pod względem uprawiania ogólnie lub określonych zastosowań, które mogą mieć uprawiane rośliny lub produkty z nich pozyskane. Cechy pierwszorzędne dla produkcji rolnej - jeśli chodzi o praktyki rolnicze i produkcję żywności lub paszy, które stanowią korzyści dla rolnictwa ekologicznego - uważa się za szczególnie wartościowe dla badania WGO.

4. Właściwy organ zapewnia różne warunki badania, które są dostosowane do specyficznych potrzeb rolnictwa ekologicznego, i bada, w granicach swoich możliwości, określone właściwości i cechy, na żądanie wnioskodawcy, jeżeli dostępne są powtarzalne metody."

1 Dz.U. L 193 z 20.7.2002, s. 1.
2 Dyrektywa Komisji 2003/90/WE z dnia 6 października 2003 r. określająca środki wykonawcze do celów art. 7 dyrektywy Rady 2002/53/WE w odniesieniu do cech minimalnych objętych badaniem oraz minimalnych warunków badania niektórych odmian gatunków roślin uprawnych (Dz.U. L 254 z 8.10.2003, s. 7).
3 Art. 1 pkt 1 lit. b) zmieniona przez sprostowanie z dnia 2 marca 2023 r. (Dz.U.UE.L.2023.65.58) zmieniającego nin. dyrektywę z dniem 16 października 2022 r.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.L.2022.248.46

Rodzaj: Dyrektywa
Tytuł: Dyrektywa 2022/1647 zmieniająca dyrektywę 2003/90/WE w odniesieniu do odstępstwa dotyczącego ekologicznych odmian gatunków roślin uprawnych odpowiednich do produkcji ekologicznej
Data aktu: 23/09/2022
Data ogłoszenia: 26/09/2022
Data wejścia w życie: 16/10/2022