uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
uwzględniając rozporządzenie Rady (UE) 2020/672 z dnia 19 maja 2020 r. w sprawie ustanowienia europejskiego instrumentu tymczasowego wsparcia w celu zmniejszenia zagrożeń związanych z bezrobociem w sytuacji nadzwyczajnej (SURE), jaka wystąpiła w związku z pandemią COVID-19 1 , w szczególności jego art. 6 ust. 1,
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
(1) Na wniosek Łotwy z dnia 7 sierpnia 2020 r. Rada, w drodze decyzji wykonawczej (UE) 2020/1351 2 , przyznała Łotwie pomoc finansową w postaci pożyczki o wartości nieprzekraczającej 192 700 000 EUR, o maksymalnym średnim terminie zapadalności wynoszącym 15 lat i okresie dostępności wynoszącym 18 miesięcy, w celu uzupełnienia krajowych działań podejmowanych przez Łotwę na rzecz łagodzenia wpływu pandemii COVID-19 oraz w reakcji na konsekwencje społeczno-gospodarcze tej pandemii dla pracowników i osób samozatrudnionych.
(2) Pożyczka miała zostać wykorzystana przez Łotwę na sfinansowanie mechanizmów zmniejszonego wymiaru czasu pracy, podobnych środków oraz środków ochrony zdrowia, o których mowa w art. 3 decyzji wykonawczej (UE) 2020/1351.
(3) Na drugi wniosek Łotwy z 11 marca 2021 r. Rada, w drodze decyzji wykonawczej (UE) 2021/677 3 zmieniającej decyzję wykonawczą (UE) 2020/1351, przyznała Łotwie dodatkową pomoc finansową w wysokości 112 500 000 EUR poprzez podwyższenie do 305 200 000 EUR maksymalnej kwoty pożyczki o średnim okresie zapadalności nieprzekraczającym 15 lat i okresie dostępności wynoszącym 18 miesięcy, w celu uzupełnienia krajowych działań podejmowanych przez Łotwę na rzecz łagodzenia wpływu pandemii COVID-19 oraz w reakcji na konsekwencje społeczno-gospodarcze tej pandemii dla pracowników i osób samozatrudnionych.
(4) Dodatkowa pożyczka miała zostać wykorzystana przez Łotwę na sfinansowanie mechanizmów zmniejszonego wymiaru czasu pracy, podobnych środków oraz środków ochrony zdrowia, o których mowa w art. 3 decyzji wykonawczej (UE) 2020/1351.
(5) Pandemia COVID-19 wyłączyła znaczną część ludności Łotwy z aktywności zawodowej. Wciąż prowadzi to do powtarzających się nagłych i poważnych wzrostów wydatków publicznych na Łotwie w odniesieniu do środków, o których mowa w art. 3 lit. a), c), d), g), h), f) oraz i) decyzji wykonawczej (UE) 2020/1351.
(6) Pandemia COVID-19 oraz nadzwyczajne środki wdrożone przez Łotwę w latach 2020, 2021 i 2022, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się pandemii oraz złagodzić jej skutki społeczno-gospodarcze i zdrowotne, miały i nadal mają ogromny wpływ na finanse publiczne. W 2020 r. deficyt i dług sektora instytucji rządowych i samorządowych na Łotwie wynosiły odpowiednio 4,5 % i 43,3 % produktu krajowego brutto (PKB), a pod koniec 2021 r. ich poziomy zwiększyły się odpowiednio do 7,3 % i 44,8 %. Według prognozy Komisji z wiosny 2022 r. na koniec 2022 r. deficyt oraz dług sektora instytucji rządowych i samorządowych na Łotwie wyniosą odpowiednio 7,2 % i 47,0 % PKB. Ze śródokresowej prognozy Komisji z lata 2022 r. wynika, że PKB Łotwy zwiększy się o 3,9 % w 2022 r.
(7) 6 października 2022 r. Łotwa zwróciła się do Unii o dodatkową pomoc finansową w wysokości 167 607 000 EUR przeznaczoną na dalsze uzupełnienie krajowych działań podejmowanych przez to państwo w latach 2020, 2021 i 2022 na rzecz łagodzenia wpływu pandemii COVID-19 oraz w reakcji na jej konsekwencje społeczno-gospodarcze dla pracowników i osób samozatrudnionych. W szczególności Łotwa przedłużyła dodatkowo lub zmieniła mechanizmy zmniejszonego wymiaru czasu pracy i podobne środki wskazane w motywach 8-12.
(8) Program rekompensat w związku z przestojami w pracy obejmuje przedsiębiorstwa, osoby samozatrudnione i osoby uiszczające opłatę licencyjną, których dochód z działalności gospodarczej zmalał, w ujęciu średnim, o co najmniej 20 % w stosunku do okresu sierpień-październik 2020 r. Program zakłada wypłatę pracownikom objętym przestojem lub osobom samozatrudnionym rekompensat w wysokości 50 % lub 70 % ich wynagrodzenia lub dochodów, w zależności od systemu podatkowego, który ich obowiązuje. Minimalny poziom wsparcia wynosi 500 EUR, natomiast maksymalny to 1 000 EUR dla pracownika za miesiąc kalendarzowy. Program ustanowiono rozporządzeniem Rady Ministrów nr 709 (przyjętym 24 listopada 2020 r. 4 i zmienionym 12 stycznia 2021 r. 5 , 19 stycznia 2021 r. 6 , 4 lutego 2021 r. 7 i 26 lutego 2021 r. 8 ) w sprawie przepisów dotyczących dodatku z tytułu przestoju dla podatników na rzecz kontynuowania przez nich działalności w czasie kryzysu wywołanego COVID-19. Na mocy tego środka rozszerzono program, o którym mowa w art. 3 lit. a) decyzji wykonawczej (UE) 2020/1351, na osoby zatrudnione w branży kosmetycznej, uznano osoby, które zdecydowały się na inne traktowanie podatkowe od 2021 r., za kwalifikujące się do otrzymania pomocy, poprawiono warunki kwalifikowalności osób korzystających z opodatkowania w formie karty podatkowej oraz umożliwiono beneficjentom wybór między dwoma kryteriami kwalifikowalności przy ubieganiu się o wsparcie.
(9) W programie rekompensat dla pracowników w związku z przestojami w pracy przewidziano ponadto dodatek pracowniczy na dziecko, o którym mowa w art. 3 lit. c) decyzji wykonawczej (UE) 2020/1351 i w związku z którym Łotwa zwróciła się o dodatkowe wsparcie. Dodatek pracowniczy na dziecko w wysokości 50 EUR miesięcznie na dziecko zapewnia dodatkowe wsparcie dla pracowników objętych przestojem, którym przysługują ulgi w podatku dochodowym od osób fizycznych z uwagi na to, że mają osoby na swoim utrzymaniu. Środek wsparcia został przedłużony zarządzeniem Rady Ministrów nr 706 z dnia 1 grudnia 2020 r. w sprawie przydziału środków finansowych z programu budżetu państwa "Środki na nieprzewidziane zdarzenia" 9 oraz zarządzeniem Rady Ministrów nr 15 z dnia 11 stycznia 2021 r. w sprawie przydziału środków finansowych z programu budżetu państwa "Środki na nieprzewidziane zdarzenia" 10 . Środek ten można uznać za środek podobny do mechanizmów zmniejszonego wymiaru czasu pracy, o których mowa w rozporządzeniu (UE) 2020/672, ponieważ w ramach tego środka zapewnia się wsparcie dochodu dla pracowników i osób samozatrudnionych, które ułatwi im pokrycie kosztów opieki nad dziećmi w okresie zamknięcia szkół, a tym samym umożliwi rodzicom kontynuowanie pracy, co pozwoli na uniknięcie narażenia ich stosunku pracy na ryzyko rozwiązania.
(10) W ramach programu dofinansowania wynagrodzeń udziela się wsparcia pracodawcom, którzy odnotowują spadek dochodów z działalności gospodarczej o co najmniej 20 %. Wsparcie w ramach programu wynosi 50 % średniego miesięcznego wynagrodzenia brutto, lecz nie przekracza 500 EUR za miesiąc kalendarzowy. Pracodawcy objęci programem muszą utrzymać zatrudnienie pracowników korzystających ze wsparcia i wypłacać różnicę między pełnym regularnie wypłacanym wynagrodzeniem a kwotą dofinansowania wynagrodzenia. Program został ustanowiony rozporządzeniem Rady Ministrów nr 675 w sprawie świadczenia pomocy podatnikom na rzecz kontynuowania przez nich działalności w czasie kryzysu wywołanego COVID-19 (przyjętym 10 listopada 2020 r. 11 i zmienionym 12 stycznia 2021 r. 12 , 1 kwietnia 2021 r. 13 , 26 października 2021 r. 14 , 9 listopada 2021 r. 15 , 30 listopada 2021 r. 16 , 7 grudnia 2021 r. 17 , 23 grudnia 2021 r. 18 i 11 stycznia 2022 r. 19 ) oraz zarządzeniem Rady Ministrów nr 128 w sprawie przydziału środków finansowych z programu budżetu państwa "Środki na nieprzewidziane zdarzenia" 20 . Na mocy tego środka przedłużono okres wsparcia w ramach programu, o którym mowa w art. 3 lit. d) decyzji wykonawczej (UE) 2020/1351, i rozszerzono zakres kwalifikowalności poprzez umożliwienie beneficjentom wyboru między dwoma kryteriami kwalifikowalności przy ubieganiu się o wsparcie, wyeliminowano ryzyko nadmiernej rekompensaty, wyjaśniono ograniczenia kwalifikowalności w przypadku osób korzystających z opodatkowania w formie karty podatkowej oraz ograniczono kwalifikowalność w okresie od października 2021 r. do lutego 2022 r., tak że wsparcie mogły wówczas otrzymać jedynie osoby posiadające zaświadczenie COVID-19 potwierdzające wykonanie szczepienia przeciwko COVID-19 albo przejście tej choroby.
(11) Program świadczenia chorobowego związanego z COVID-19 zapewnia świadczenie chorobowe wypłacane z budżetu państwa na rzecz osób, które nie mogły pracować, gdyż musiały poddać się samoizolacji lub samokwa- rantannie, podczas gdy zazwyczaj część zasiłku chorobowego pokrywana jest wspólnie z pracodawcą. Program ten ustanowiono na mocy zmiany do ustawy o świadczeniach w okresie macierzyństwa i o ubezpieczeniu zdrowotnym (przyjętej 20 marca 2020 r. 21 i zmienionej 12 listopada 2020 r. 22 , 4 listopada 2021 r. 23 oraz 13 stycznia 2022 r. 24 ). Na mocy tego środka przedłużono okres wsparcia w ramach świadczenia chorobowego związanego z COVID-19, o którym mowa w art. 3 lit. g) decyzji wykonawczej (UE) 2020/1351, zawężając jednocześnie kwalifi- kowalność do otrzymania wsparcia do osób posiadających zaświadczenie potwierdzające wykonanie szczepienia przeciwko COVID-19 albo przejście tej choroby lub osób, które otrzymały opinię o konieczności odroczenia szczepienia przeciwko COVID-19, oraz określono przypadki i warunki, w których pracodawcy powinni dokonać wypłaty zasiłku chorobowego na rzecz pracownika bez wsparcia ze strony państwa.
(12) Świadczenia chorobowe dla rodziców i opiekunów stanowią wsparcie dla pracowników, którzy nie mogą pracować zdalnie i muszą opiekować się dziećmi poniżej 10. roku życia lub osobami z niepełnosprawnościami w czasie, gdy z powodu pandemii COVID-19 zamknięte są szkoły i placówki opieki dziennej. Środek ten można uznać za podobny do mechanizmów zmniejszonego wymiaru czasu pracy, o których mowa w rozporządzeniu (UE) 2020/672, ponieważ w jego ramach zapewnia się wsparcie dochodu dla rodziców i opiekunów, a także pomaga się im zachować zatrudnienie dzięki temu, że zapobiega się sytuacji, w której rodzice i opiekunowie, którzy muszą opiekować się dziećmi lub osobami z niepełnosprawnościami, podczas gdy szkoły i placówki opieki dziennej są zamknięte, musieliby rozwiązać stosunek pracy. Świadczenia chorobowe przewidziane są w zmianie do ustawy o świadczeniach w okresie macierzyństwa i o ubezpieczeniu zdrowotnym z dnia 26 listopada 2020 r. 25 oraz zarządzeniu Rady Ministrów nr 707 z dnia 1 grudnia 2020 r. w sprawie przydziału środków finansowych z programu budżetu państwa "Środki na nieprzewidziane zdarzenia" 26 oraz zarządzeniu Rady Ministrów nr 13 z dnia 11 stycznia 2021 r. w sprawie przydziału środków finansowych z programu budżetu państwa "Środki na nieprzewidziane zdarzenia" 27 . Łotwa zwraca się o dodatkowe wsparcie na istniejący środek, o którym mowa w art. 3 lit. h) decyzji wykonawczej (UE) 2021/677.
(13) Łotwa następnie przedłużyła lub zmieniła szereg środków ochrony zdrowia w celu przeciwdziałania pandemii COVID-19. W szczególności dotyczy to środków określonych w motywach 14-15.
(14) Wydatki związane ze zdrowiem są przeznaczone na środki ochrony indywidualnej dla pracowników sektora publicznego w celu zapewnienia bezpiecznego środowiska pracy osobom narażonym na zakażenie wirusem COVID-19. Program ustanowiono rozporządzeniem Rady Ministrów nr 380 w sprawie przepisów dotyczących zasobów na zapewnienie bezpieczeństwa epidemiologicznego niezbędnego instytucjom uwzględnionym w wykazie priorytetowych instytucji i potrzeb (przyjętym 9 czerwca 2020 r. 28 ). Łotwa zwraca się o dodatkowe wsparcie na istniejący środek, o którym mowa w art. 3 lit. f) decyzji wykonawczej (UE) 2020/1351.
(15) Premie dla lekarzy i pracowników zaangażowanych w zwalczanie kryzysu związanego z COVID-19 w wysokości od 20 % do 100 % miesięcznego wynagrodzenia za pracę wykonywaną w warunkach zwiększonego ryzyka i zwiększonego obciążenia, zgodnie z zarządzeniami Rady Ministrów nr 136 z dnia 27 marca 2020 r. 29 i nr 656 z dnia 6 listopada 2020 r. w sprawie przydziału środków finansowych z programu budżetu państwa "Środki na nieprzewidziane zdarzenia" 30 , zarządzeniem Rady Ministrów nr 743 z dnia 8 grudnia 2020 r. w sprawie zmian zarządzenia Rady Ministrów nr 655 z dnia 6 listopada 2020 r. w sprawie ogłoszenia stanu wyjątkowego 31 oraz zarządzeniem Rady Ministrów nr 37 z dnia 21 stycznia 2021 r. w sprawie przydziału środków finansowych z programu budżetu państwa "Środki na nieprzewidziane zdarzenia" 32 . Premie te są dodatkiem do maksymalnej premii określonej w ustawie o wynagrodzeniach dla urzędników i pracowników organów państwa i samorządów. Środek wspiera zatrudnienie, gdyż zapewnia bezpieczeństwo zdrowotne pracowników i ciągłość podstawowych usług publicznych. Łotwa zwraca się o dodatkowe wsparcie na istniejący środek, o którym mowa w art. 3 lit. i) decyzji wykonawczej (UE) 2020/1351.
(16) Łotwa spełnia warunki dotyczące zwrócenia się z wnioskiem o pomoc finansową, które określono w art. 3 rozporządzenia (UE) 2020/672. Łotwa przedstawiła Komisji odpowiednie dowody potwierdzające, że faktyczne i planowane wydatki publiczne wzrosły od 1 lutego 2020 r. o 508 124 069 EUR w wyniku środków krajowych przyjętych w celu złagodzenia skutków społeczno-gospodarczych pandemii COVID-19. Stanowi to nagły i znaczny wzrost, ponieważ dotyczy on również przedłużenia lub zmiany istniejących środków krajowych bezpośrednio dotyczących mechanizmu zmniejszonego wymiaru czasu pracy i podobnych środków, które obejmują znaczną część przedsiębiorstw i ludności aktywnej zawodowo na Łotwie. Łotwa zamierza sfinansować kwotę 35 317 069 EUR ze środków własnych.
(17) Komisja skonsultowała się z Łotwą oraz zweryfikowała nagły i znaczny wzrost faktycznych i planowanych wydatków publicznych związanych bezpośrednio z mechanizmami zmniejszonego wymiaru czasu pracy oraz podobnymi środkami, a także z korzystaniem ze środków ochrony zdrowia związanych z pandemią COVID-19, o których mowa we wniosku z 6 października 2022 r., zgodnie z art. 6 rozporządzenia (UE) 2020/672.
(18) Wartość środków ochrony zdrowia, o których mowa we wniosku Łotwy z 6 października 2022 r. i w motywach 14-15, wynosi 70 921 236 EUR.
(19) Należy zatem udzielić pomocy finansowej, aby pomóc Łotwie w przezwyciężeniu skutków społeczno-gospodarczych poważnych zakłóceń gospodarczych spowodowanych przez pandemię COVID-19. Komisja powinna podejmować decyzje dotyczące terminów zapadalności, wysokości i uruchamiania transz i podtransz w ścisłej współpracy z organami krajowymi.
(20) Ponieważ okres dostępności wskazany w decyzji wykonawczej (UE) 2020/1351 upłynął, potrzebny jest nowy okres dostępności dodatkowej pomocy finansowej. Wynoszący 18 miesięcy okres dostępności pomocy finansowej udzielonej decyzją wykonawczą (UE) 2020/1351 należy przedłużyć o 21 miesięcy, w związku z czym łączny okres dostępności powinien wynosić 39 miesięcy od pierwszego dnia po dniu, w którym decyzja wykonawcza (UE) 2020/1351 stała się skuteczna.
(21) Łotwa i Komisja powinny uwzględnić niniejszą decyzję w umowie pożyczki, o której mowa w art. 8 ust. 2 rozporządzenia (UE) 2020/672.
(22) Niniejsza decyzja powinna pozostawać bez uszczerbku dla wyniku procedur dotyczących zakłóceń funkcjonowania rynku wewnętrznego, które mogą zostać podjęte, w szczególności zgodnie z art. 107 i 108 TFUE. Niniejsza decyzja nie uchyla obowiązku powiadomienia Komisji przez państwo członkowskie, na podstawie art. 108 TFUE, o przypadkach potencjalnej pomocy państwa.
(23) Łotwa powinna regularnie przedstawiać Komisji informacje dotyczące realizacji planowanych wydatków publicznych, aby umożliwić Komisji ocenę stopnia realizacji tych wydatków przez Łotwę.
(24) Decyzję o udzieleniu pomocy finansowej podjęto, uwzględniając istniejące i przewidywane potrzeby Łotwy, a także już przedłożone lub planowane wnioski pozostałych państw członkowskich o pomoc finansową na podstawie rozporządzenia (UE) 2020/672, z uwzględnieniem zasad równego traktowania, solidarności, proporcjonalności i przejrzystości,
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:
W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.
24.04.2025Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.
23.04.2025Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.
22.04.2025Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.
22.04.2025Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.
17.04.2025Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
11.04.2025Identyfikator: | Dz.U.UE.L.2022.301.119 |
Rodzaj: | Decyzja |
Tytuł: | Decyzja wykonawcza 2022/2283 zmieniająca decyzję wykonawczą (UE) 2020/1351 w sprawie udzielenia Republice Łotewskiej tymczasowego wsparcia na podstawie rozporządzenia (UE) 2020/672 w celu zmniejszenia zagrożeń związanych z bezrobociem w sytuacji nadzwyczajnej, jaka wystąpiła w związku z pandemią COVID-19 |
Data aktu: | 21/11/2022 |
Data ogłoszenia: | 22/11/2022 |