Zasady finansowania środków obrotowych przedsiębiorstw państwowych.

UCHWAŁA Nr 878
PREZYDIUM RZĄDU
z dnia 12 grudnia 1951 r.
w sprawie zasad finansowania środków obrotowych przedsiębiorstw państwowych. *

I.

Zakres mocy obowiązującej uchwały.

§  1.
Uchwała niniejsza dotyczy przedsiębiorstw państwowych działających według zasad rozrachunku gospodarczego.

II.

Pokrycie normatywów środków obrotowych funduszami własnymi.

§  2.
1.
Normowaniu podlegają w zasadzie następujące środki obrotowe: materiały podstawowe, materiały pomocnicze, paliwo, opakowanie, części zapasowe maszyn i urządzeń, przedmioty nietrwałe, towary, wyroby gotowe, produkcja w toku, wyroby półgotowe, odpadki i rozliczenia międzyokresowe czynne.
2.
Pozostałe środki obrotowe nie podlegają normowaniu.
3.
Dla poszczególnych grup przedsiębiorstw mogą być ustalone częściowo odmienne zasady podziału środków obrotowych na normowane i nie normowane - na podstawie zarządzeń Ministra Finansów w porozumieniu z Przewodniczącym Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego.
§  3.
Suma normatywów poszczególnych składników normowanych środków obrotowych stanowi łączny normatyw środków obrotowych.
§  4.
Normatywy środków obrotowych przedsiębiorstw powinny być pokryte w całości lub części:
1)
z funduszów własnych,
2)
pasywami pozostającymi stale w obrocie przedsiębiorstw.
§  5.
1.
Częściowe pokrycie normatywów ze źródeł wymienionych w § 4 obowiązuje w przedsiębiorstwach:
1)
handlowych,
2)
wytwórczych i usługowych o długim cyklu produkcyjnym.
2.
Wysokość pokrycia normatywów dla wymienionych przedsiębiorstw ustala zarządzeniem Minister Finansów w porozumieniu z Przewodniczącym Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego. W pozostałych przedsiębiorstwach wytwórczych i usługowych pokrywa się w całości normatywy środków obrotowych ze źródeł wymienionych w § 4.
§  6.
Nowopowstającym przedsiębiorstwom przydziela się fundusze własne na pokrycie normatywów środków obrotowych z budżetu Państwa.
§  7. 1
(uchylony).
§  8.
Nadwyżkę własnych środków obrotowych w stosunku do normatywów lub ich części podlegających pokryciu z funduszów własnych przedsiębiorstwo obowiązane jest wpłacić do budżetu Państwa.

III.

Kredyty bankowe.

§  9.
Zaspokojenie potrzeb przedsiębiorstwa w zakresie środków obrotowych przekraczających pokrycie ustalone w § 4 następuje z kredytów bankowych.
§  10.
W celu ścisłego powiązania kredytu bankowego z odpowiednimi składnikami środków obrotowych wprowadza się następującą klasyfikację rachunków kredytowych:

1. Kredyt normatywny

2. Kredyty ponadnormatywne

1) Kredyt na zapasy materiałowe

2) Kredyt na zapasy wyrobów gotowych

3) Kredyt na zapasy wyrobów półgotowych i produkcji w toku

4) Kredyt na zapasy towarów

5) Kredyt na nakłady przyszłych okresów

6) Kredyt na nadzwyczajne potrzeby

3. Kredyty inkasowe

1) Kredyt na należności fakturowe

2) Kredyt na należności z tytułu sprzedaży ratalnej

3) Kredyt na limitowane książeczki czekowe, akredytywy i inne rozliczenia

4. Inne kredyty

1) Kredyt na kontraktacje

2) Kredyt na wstępne finansowanie inwestycji

3) Kredyt do rozliczenia

4) Kredyty różne

5. Kredyty importowe i eksportowe

1) Kredyt importowy

2) Kredyt eksportowy.

6. Kredyt przeterminowany.

§  11.
Kredyt normatywny udzielany jest na pokrycie normatywnych środków obrotowych:
1)
przedsiębiorstwom państwowym działającym według zasad rozrachunku gospodarczego - gdy granica wyposażenia przedsiębiorstwa w fundusze własne w obrocie została ustalona poniżej kwoty normatywu,
2)
innym przedsiębiorstwom gospodarki uspołecznionej - gdy planowany stan funduszów własnych w obrocie kształtuje się poniżej normatywu.
§  12.
Kredyt normatywny udzielany jest w trybie:
1)
uzupełniania własnych funduszów obrotowych przedsiębiorstw,
2)
kredytowania obrotu przedsiębiorstw.
§  13.
Kredyty ponadnormatywne udzielane są na ponadnormatywne stany środków obrotowych:
1)
o charakterze sezonowym i pochodzące z importu (kredyty prowadzone na rachunkach wymienionych w § 10 ust. 2 pkt 1-5),
2)
powstałe wskutek przekroczenia planu produkcji lub obrotu oraz niezależnych od przedsiębiorstw czasowych zahamowań normalnych obrotów, przejściowych odchyleń od prawidłowej gospodarki i innych przyczyn (kredyt na nadzwyczajne potrzeby § 10 ust. 2 pkt 6).
§  14.
Kredyty inkasowe udzielane są na:
1)
należności fakturowe za dostawy, usługi i roboty,
2)
należności z tytułu sprzedaży ratalnej,
3)
limitowane książeczki czekowe dla rozliczeń z tytułu transportu na akredytywy oraz inne rozliczenia.
§  15.
Na przejściowe potrzeby przedsiębiorstw, które nie są kredytowane w myśl § 13 i § 14, udzielane są z grupy "inne kredyty":
1)
kredyty na kontraktacje, przeznaczone na pokrywanie zaliczek przedsiębiorstw dla plantatorów i hodowców,
2)
kredyty na wstępne finansowanie inwestycji przyznawane na przejściowe pokrywanie nakładów na inwestycje, wykonywane sposobem gospodarczym do czasu ich refundacji ze środków inwestycyjnych,
3)
kredyty do rozliczenia przyznawane są na bieżące potrzeby eksploatacyjne przedsiębiorstw, które wskutek niezależnego od nich braku planu normatywów nie mogą korzystać z właściwych rodzajów kredytów (np. przedsiębiorstw nowopowstających lub podlegających przekształceniu),
4)
kredyty różne na inne potrzeby przejściowe, określone w instrukcji kredytowej Narodowego Banku Polskiego.
§  16.
Kredyty importowe i eksportowe są udzielane przedsiębiorstwom handlu zagranicznego na potrzeby wynikające z operacji gospodarczych z zagranicą.
§  17.
1.
Udzielanie kredytu następuje na podstawie wniosku przedsiębiorstwa z równoczesnym złożeniem oświadczenia o wartości składników środków obrotowych, które mają być przedmiotem kredytu.
2.
Kredyty mogą być wykorzystywane przez przedsiębiorstwo w granicach zabezpieczenia ustalonego na podstawie przedłożonych oświadczeń o stanie kredytowanych wartości. W przypadku zmniejszenia się wartości kredytowanych składników poniżej kwoty wykorzystanego kredytu przedsiębiorstwo obowiązane jest do bezzwłocznej spłaty nie zabezpieczonej części kredytu.
§  18.
1.
Spłata kredytu następuje w ustalonych przez bank terminach z rachunku rozliczeniowego. W przypadku braku środków na tym rachunku sumę wymagalnego kredytu bank przeksięguje na konto kredytu przeterminowanego. Na równi z płatnymi kredytami traktuje się należne odsetki.
2.
W przypadku braku środków na rachunku rozliczeniowym przedsiębiorstwa jego wymagalne zobowiązania regulowane są w kolejności określonej w uchwale Nr 877 Prezydium Rządu z dnia 12 grudnia 1951 r. w sprawie zasad rozliczeń za dostawy, usługi i roboty między jednostkami gospodarki uspołecznionej (Monitor Polski Nr A-103, poz. 1500).

IV.

Sankcje bankowe.

§  19.
W stosunku do przedsiębiorstw, nie przestrzegających zasad prawidłowego wykorzystania i spłacania kredytów oraz innych zasad prawidłowej gospodarki finansowej jak również nie składających w terminie sprawozdawczości finansowej, mogą być stosowane następujące sankcje bankowe:
1)
ograniczenie lub wstrzymanie uzupełnienia pogotowia kasowego z ewentualnym zawieszeniem wypłat gotówkowych przedsiębiorstwa z wyjątkiem funduszu płac oraz wydatków niezbędnych dla utrzymania ciągłości produkcji lub obrotu,
2)
wystąpienie do jednostek lub władz nadrzędnych przedsiębiorstwa z wnioskiem o pozbawienie wszelkiego rodzaju premii pracowników komórki odpowiedzialnej za uchybienia z jednoczesnym zawieszeniem wypłat premii,
3)
wystąpienie z wnioskiem do jednostek lub władz nadrzędnych o wstrzymanie premii wszystkim pracownikom zarządu przedsiębiorstwa oraz z wnioskiem do Ministra Finansów o wstrzymanie - w porozumieniu z właściwym ministrem - premii pracownikom odpowiedzialnej jednostki nadrzędnej,
4)
czasowe pozbawienie przedsiębiorstwa prawa korzystania z określonego kredytu,
5)
pozbawienie przedsiębiorstwa prawa korzystania z kredytu.

V.

Przepisy końcowe.

§  20.
Przy kredytowaniu przedsiębiorstw spółdzielczych banki stosują odpowiednio przepisy zawarte w §§ 9-19.
§  21.
Minister Finansów może zezwolić na stosowanie przejściowo zasad odmiennych od przepisów niniejszej uchwały w stosunku do niektórych gałęzi gospodarki rolnej.
§  22.
Uchwała wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1952 r. Równocześnie uchyla się uchwałę Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów z dnia 12 maja 1950 r. w sprawie zasad normowania i finansowania środków obrotowych przedsiębiorstw państwowych.
* Z dniem 1 stycznia 1953 r. tracą moc przepisy niniejszej uchwały, króre są sprzeczne z uchwałą nr 244 Rady Ministrów z dnia 4 kwietnia 1953 r. w sprawie rozliczeń przedsiębiorstw państwowych z budżetem centralnym i budżetami terenowymi z tytułu wpłat z zysku i pokrywania strat oraz z tytułu środków obrotowych (M.P.53.A-36.451), zgodnie z jej § 50 pkt 3.
1 § 7 uchylony przez § 26 uchwały nr 387 Rady Ministrów z dnia 14 maja 1952 r. w sprawie rozliczeń przedsiębiorstw państwowych z budżetem centralnym z tytułu środków obrotowych (M.P.52.A-43.613) z dniem 1 stycznia 1952 r.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1951.A-103.1501

Rodzaj: Uchwała
Tytuł: Zasady finansowania środków obrotowych przedsiębiorstw państwowych.
Data aktu: 12/12/1951
Data ogłoszenia: 24/12/1951
Data wejścia w życie: 01/01/1952