Obliczanie i opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne oraz wypłacanie zasiłków pieniężnych przez uspołecznione zakłady pracy, których fundusz płac kontrolowany jest przez bank.

INSTRUKCJA
MINISTRA PRACY I OPIEKI SPOŁECZNEJ ORAZ MINISTRA FINANSÓW
z dnia 18 października 1952 r.
w sprawie obliczania i opłacania składek na ubezpieczenia społeczne oraz wypłacania zasiłków pieniężnych przez uspołecznione zakłady pracy, których fundusz płac kontrolowany jest przez bank.

§  1.
Uspołecznione zakłady pracy, których fundusz płac jest kontrolowany przez bank, opłacają składki na ubezpieczenia społeczne oraz pobierają środki pieniężne na wypłaty zasiłków z ubezpieczenia na wypadek choroby i macierzyństwa oraz zasiłków rodzinnych przez banki kontrolujące fundusz płac tych zakładów pracy.
§  2.
1.
Wymienione w § 1 zakłady pracy składają bankom kontrolującym polecenie przelewu na rachunek dochodów budżetowych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na pełną kwotę należnych składek w trybie i formie określonych w przepisach wydanych zgodnie z § 16.
2. 1
Zakłady pracy, które nie złożą polecenia przelewu na składki wraz ze sprawozdaniem z wykonania funduszu płac w obowiązującym terminie bądź których polecenia przelewu nie mogą być zrealizowane przez bank w obowiązującym terminie z powodu braku środków na rachunku bankowym, opłacają odsetki zwłoki obliczane w wysokości i według zasad ustalonych szczególnymi przepisami. Nie dotyczy to jednostek budżetowych.
§  3.
Podstawa do obliczania składek, należnych od zakładów pracy, objętych niniejszą instrukcją, ustalona zostanie odrębnie.
§  4.
Kontrolę formalno-rachunkową nad prawidłowością obliczenia kwoty składek ubezpieczeniowych wykazanej w poleceniu przelewu oraz kontrolę nad terminowością składania poleceń przelewów na składki i nad opłacaniem odsetek wykonuje bank kontrolujący fundusz płac zakładu pracy.
§  5.
Bank kontrolujący wstrzymuje zakładowi pracy wszelkie wypłaty z funduszu płac do czasu złożenia sprawozdania z wykonania funduszu płac wraz z poleceniem przelewu na prawidłowo obliczoną kwotę składek i ewentualnych odsetek - niezależnie od zastosowania innych sankcji przewidzianych właściwymi przepisami.
§  6.
Zakłady pracy, których dotyczy niniejsza instrukcja, są zwolnione od składania w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych miesięcznych deklaracji składek.
§  7.
Środki pieniężne na wypłaty zasiłków zakłady pracy pobierają w banku, który kontroluje ich fundusz płac, na podstawie zleceń wypłaty z rachunku kredytów i wydatków budżetowych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
§  8.
Realizacja wydatków z rozdziałów budżetowych na zasiłki chorobowe, pogrzebowe i rodzinne następuje bez uprzedniego otwarcia kredytów przez Ministra Finansów w Narodowym Banku Polskim.
§  9. 2
1.
W terminie do 10 dnia każdego miesiąca zakłady pracy obowiązane są nadesłać Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych rozliczenie ze środków pieniężnych pobranych w ubiegłym miesiącu na wypłatę zasiłków. Zakład Ubezpieczeń Społecznych jest upoważniony do przesuwania terminu składania rozliczeń w przypadkach szczególnie uzasadnionych.
2.
Pobrane, lecz nie wypłacone kwoty zakłady pracy są obowiązane przelać w ciągu 10 dni od daty pobrania środków pieniężnych do banku kontrolującego fundusz płac na rachunek kredytów i wydatków budżetowych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Różnice przypadające do zwrotu z tego tytułu, nie przekraczające kwoty zł 250, zakłady pracy przelewają w trybie i w terminie ustalonych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
3.
W przypadku niewykonania postanowień ust. 1 i 2 Zakład Ubezpieczeń Społecznych jest uprawniony:
a)
do zawieszania prawa zakładu pracy do podejmowania z rachunku kredytów i wydatków budżetowych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych środków pieniężnych na zasiłki,
b)
do wystawiania bezakceptowych żądań zapłaty na pobrane, lecz nie wypłacone kwoty i na sumy, których zakład pracy nie rozliczył. Na podstawie żądania zapłaty bank kontrolujący spisuje odpowiednią sumę z otwartych kredytów budżetowych na fundusz płac jednostek budżetowych bądź z rachunku rozliczeniowego lub bieżącego pozostałych zakładów pracy i przelewa je na rachunek kredytów i wydatków budżetowych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
§  10.
1.
Zasiłki chorobowe i rodzinne wypłacają zakłady pracy w terminach wypłat wynagrodzeń.
2.
Podstawę wymiaru zasiłków pieniężnych ustala się według przepisów ogólnie obowiązujących.
§  11.
Nadzór ogólny i kontrolę nad prawidłowością dokonywanych przez zakłady pracy wypłat zasiłków pieniężnych wykonuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
§  12. 3
Nieprawnie wypłacone zasiłki pieniężne zakłady pracy są obowiązane zwrócić Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych. Na ustaloną przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych sumę nieprawnych wypłat Zakład Ubezpieczeń Społecznych wystawia żądanie zapłaty analogicznie jak w § 9 ust. 3 lit. b).
§  13.
Odpowiedzialnymi w zakładzie pracy za prawidłowe obliczanie i terminowe przelewanie składek i odsetek oraz za prawidłowość i terminowość wypłat zasiłków są kierownik zakładu pracy oraz główny (starszy)księgowy.
§  14.
1.
W ciągu 3 miesięcy od daty wejścia w życie niniejszej instrukcji zakłady pracy przeprowadzą z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych ostateczne rozliczenie za okres do 30 listopada 1952 r. z tytułu składek i zasiłków i wpłacą Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych, w trybie dotychczasowym, należności wynikające z rozliczeń.
2.
Na kwoty nie uregulowanych w powyższym terminie należności oraz na należności ujawnione w toku kontroli w późniejszym terminie, a dotyczące okresu przed 1 grudnia 1952 r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych może wystawić żądanie zapłaty analogicznie jak w § 9 ust. 2.
3.
Postanowienia ust. 1 i 2 nie dotyczą należności objętych wykonywanymi przez zakłady pracy układami ratalnymi.
§  15.
W uzasadnionych przypadkach Zakład Ubezpieczeń Społecznych może wyłączyć spod działania niniejszej instrukcji niektóre zakłady pracy.
§  16.
Szczegółowe przepisy w sprawie wykonania niniejszej instrukcji:
1)
dla banków kontrolujących fundusze płac zakładów pracy wyda Narodowy Bank Polski w porozumieniu z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych,
2)
dla zakładów pracy wyda Zakład Ubezpieczeń Społecznych w porozumieniu z Narodowym Bankiem Polskim.
§  17.
Z dniem wejścia w życie niniejszej instrukcji tracą moc obowiązującą w stosunku do zakładów pracy objętych tą instrukcją wszelkie przepisy sprzeczne z jej postanowieniami.
§  18.
Instrukcja wchodzi w życie z dniem 1 grudnia 1952 r.
1 § 2 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 1 instrukcji z dnia 5 kwietnia 1954 r. (M.P.54.A-33.487) zmieniającej nin. instrukcję z dniem 1 lipca 1953 r.
2 § 9 zmieniony przez § 1 pkt 2 instrukcji z dnia 5 kwietnia 1954 r. (M.P.54.A-33.487) zmieniającej nin. instrukcję z dniem 1 lipca 1953 r.
3 § 12 zmieniony przez § 1 pkt 3 instrukcji z dnia 5 kwietnia 1954 r. (M.P.54.A-33.487) zmieniającej nin. instrukcję z dniem 1 lipca 1953 r.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1952.A-92.1436

Rodzaj: Instrukcja
Tytuł: Obliczanie i opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne oraz wypłacanie zasiłków pieniężnych przez uspołecznione zakłady pracy, których fundusz płac kontrolowany jest przez bank.
Data aktu: 18/10/1952
Data ogłoszenia: 08/11/1952
Data wejścia w życie: 01/12/1952