Przedmiot sprawowanej przez związki zawodowe kontroli społecznej nad działalnością placówek handlu detalicznego i zakładów żywienia zbiorowego podległych Ministerstwu Handlu Wewnętrznego.

ZARZĄDZENIE
MINISTRA HANDLU WEWNĘTRZNEGO
z dnia 16 czerwca 1953 r.
w przedmiocie sprawowanej przez związki zawodowe kontroli społecznej nad działalnością placówek handlu detalicznego i zakładów żywienia zbiorowego podległych Ministerstwu Handlu Wewnętrznego.

W celu usprawnienia zaopatrzenia ludności w towary i podniesienia na wyższy poziom kultury obsługi mas pracujących Sekretariat Centralnej Rady Związków Zawodowych w porozumieniu z Ministerstwem Handlu Wewnętrznego i Centralnym Związkiem Spółdzielczym powziął w dniu 16 stycznia 1953 r. uchwałę w sprawie powierzenia radom zakładowym i miejscowym kontroli społecznej nad działalnością placówek handlowych i zakładów żywienia zbiorowego. Kontrola społeczna w znacznej mierze przyczyni się do polepszenia działalności placówek handlowych i dopomoże pracownikom handlowym w usprawnieniu ich pracy. Przy radach zakładowych i miejscowych wybierane są społeczne komisje kontroli zaopatrzenia, których zadaniem będzie sprawowanie systematycznej kontroli i opieki nad placówkami handlu detalicznego i zakładami żywienia zbiorowego.
Dla zabezpieczenia należytej realizacji powyższej uchwały w porozumieniu z Centralną Radą Związków Zawodowych zarządza się, co następuje:

Rozdział  I.

Przepisy ogólne.

§  1.
Placówki handlu detalicznego i żywienia zbiorowego podlegają kontroli społecznej, sprawowanej przez związki zawodowe, zwanej w dalszym ciągu "kontrolą społeczną".
§  2.
Organizację kontroli społecznej ustala Centralna Rada Związków Zawodowych.
§  3.
Szczegółowy zakres działania oraz tryb postępowania kontroli społecznej w ramach określonych niniejszym zarządzeniem ustala Centralna Rada Związków Zawodowych.

Rozdział  II.

Zakres działania kontroli społecznej.

§  4.
Do zakresu działania kontroli społecznej stosownie do powołanej na wstępie uchwały Centralnej Rady Związków Zawodowych należy:
1)
w odniesieniu do placówek handlu detalicznego:
a)
kontrolowanie, czy placówki handlu detalicznego są należycie i terminowo zaopatrywane w artykuły pierwszej potrzeby oraz czy zapotrzebowują odpowiednie ilości i asortymenty towarów, zgodnie z potrzebami ludności,
b)
czuwanie nad właściwym i zgodnym z obowiązującymi przepisami przechowywaniem i sprzedażą masy towarowej,
c)
systematyczne sprawdzanie prawidłowości działania wag i odważników oraz innych przyrządów do mierzenia, a także terminowości ich cechowania,
d)
czuwanie, aby towary sprzedawane nabywcom miały pełną wagę i miarę,
e)
sprawdzanie, czy sprzedawane towary nie są zepsute lub uszkodzone,
f)
kontrolowanie, czy przy ewentualnym otrzymaniu towarów niepełnowartościowych z wadami produkcyjnymi stosowane jest postępowanie reklamacyjne zgodne z obowiązującymi przepisami,
g)
kontrolowanie, czy w przypadkach zepsucia, zniszczenia lub częściowego zniszczenia towaru sporządzane są protokoły strat i czy towar zepsuty lub zniszczony usuwany jest ze sklepów zgodnie z przepisami, aby nie stanowił ewentualnego źródła nadużyć,
h)
kontrolowanie, czy są umieszczone na widocznym miejscu cenniki oraz ceny na próbkach towarów,
i)
kontrolowanie, czy nie pobiera się wyższych cen od ustalonych, czy nie sprzedaje się towarów niższego gatunku po cenach wyższego gatunku,
j)
zapobieganie i zwalczanie wszelkich form spekulacji,
k)
czuwanie nad sprawnością obsługi i właściwym stosunkiem personelu do kupujących,
l)
kontrolowanie, czy nie odmawia się sprzedaży towarów przeznaczonych do sprzedaży i czy nie ukrywa się ich przed kupującymi,
m)
kontrolowanie, czy nie zachodzą przypadki samozaopatrywania się personelu wbrew obowiązującym przepisom,
n)
kontrolowanie, czy sprzedaż towarów odbywa się w ilościach określonych obowiązującymi przepisami lub normami zwyczajowymi,
o)
dopilnowywanie, czy są przestrzegane obowiązujące przepisy sanitarne,
p)
kontrolowanie, czy personel placówek spożywczych i mięsnych posiada karty okresowego badania lekarskiego i czy personel w przepisanych okresach poddaje się badaniu lekarskiemu,
r)
czuwanie, aby opakowania (tara) nie pozostawały w salach sprzedaży, zanieczyszczając sklep i utrudniając poruszanie się klientów, lecz aby opakowania terminowo zwracane były dostawcom lub do magazynu opakowań,
s)
kontrolowanie, czy są prowadzone książki życzeń i zażaleń oraz czy, jak i w jakim czasie są załatwiane uwagi zamieszczane w tych książkach, a w szczególności uwagi dotyczące usunięcia braków i niedociągnięć;
2)
w odniesieniu do placówek żywienia zbiorowego:
a)
kontrolowanie sprawności i kultury obsługi konsumentów,
b)
kontrolowanie terminowości dostaw i jakości towarów,
c)
czuwanie nad należytym przechowywaniem zapasów w magazynach ze szczególnym uwzględnieniem ich przydatności do produkcji,
d)
czuwanie, aby potrawy były przygotowywane według obowiązujących receptur,
e)
kontrolowanie jakości i wagi wydawanych potraw,
f)
dopilnowywanie przestrzegania obowiązujących cen,
g)
czuwanie nad wykonywaniem zarządzeń dotyczących rozszerzenia asortymentu potraw,
h)
kontrolowanie higieny sporządzanych potraw, czystości personelu oraz warunków sanitarnych urządzeń i pomieszczeń,
i)
kontrolowanie, czy personel posiada karty okresowego badania lekarskiego i czy personel w przepisanych okresach poddaje się badaniu lekarskiemu,
j)
kontrolowanie, czy są prowadzone książki życzeń i zażaleń oraz czy, jak i w jakim czasie są załatwiane uwagi zamieszczane w tych książkach, a w szczególności uwagi dotyczące usunięcia braków i niedociągnięć,
k)
kontrolowanie, czy i jak są wykorzystywane odpadki produkcyjne i pokonsumpcyjne,
l)
dopilnowywanie wykonywania obowiązujących zarządzeń wydanych przez Ministerstwo Handlu Wewnętrznego.

Rozdział  III.

Postępowanie kontrolne.

§  5.
Kontrolerzy społeczni przed rozpoczęciem kontroli powinni okazać kierownikowi placówki lub zastępującej go osobie legitymację służbową bądź dowód osobisty wraz z zaświadczeniem upoważniającym do przeprowadzenia kontroli, wystawionym przez właściwą organizację związkową i opatrzonym pieczęcią tejże organizacji. W zaświadczeniach powinien być uwidoczniony numer sklepu kontrolowanego.
§  6.
Dokonywanie kontroli powinno odbywać się w miarę możności w obecności kierownika placówki lub zastępującej go osoby.
§  7.
Przy dokonywaniu kontroli kontrolerzy społeczni mają prawo przeglądania ksiąg i dokumentów, dokonywania oględzin pomieszczeń i rzeczy oraz żądania składania ustnych i pisemnych wyjaśnień.
§  8.
1.
Z przeprowadzonej kontroli - w przypadku stwierdzenia uchybień, niedociągnięć, przekroczeń i nadużyć - kontrolerzy społeczni sporządzają protokół. Protokół należy przedstawić do podpisu kierownikowi placówki lub zastępującej go osobie oraz odpowiedzialnemu sprzedawcy, o ile ujawnione przekroczenia i niedociągnięcia dotyczą jego osoby. Osoby te mają prawo wnieść do protokołu swoje uwagi i wyjaśnienia.
2.
Każda kontrola powinna być wpisana do książki kontroli, znajdującej się w kontrolowanej placówce.

Rozdział  IV.

Postępowanie pokontrolne.

§  9.
1.
W wyniku przeprowadzonej kontroli kontrola społeczna kieruje wnioski w przedmiocie usprawnienia pracy zarówno do kontrolowanej placówki, jak również do jednostki nad nią nadrzędnej.
2.
Kontrola społeczna może również kierować do jednostki nadrzędnej nad placówką kontrolowaną wnioski o pociągnięcie do odpowiedzialności służbowej pracowników, którzy dopuścili się przekroczeń obowiązujących przepisów o sprzedaży oraz uchybień w obsługiwaniu kupujących.
3.
Kontrolowane placówki oraz jednostki nad nimi nadrzędne, do których wpłynęły wnioski, wymienione w ust. 1 i 2, obowiązane są rozpatrzyć je niezwłocznie i o sposobie ich załatwienia zawiadomić wnioskodawcę najdalej w ciągu 14 dni od daty ich otrzymania.

Rozdział  V.

Współdziałanie wydziałów handlu prezydiów rad narodowych z kontrolą społeczną związków zawodowych.

§  10.
Zobowiązuje się wydziały handlu prezydiów rad narodowych do udzielania pomocy organizacjom związków zawodowych przy ustalaniu przez nie przydziałów placówek handlu detalicznego i żywienia zbiorowego w celu sprawowania kontroli społecznej oraz do powiadamiania o tych przydziałach jednostek nadrzędnych nad przydzielonymi placówkami.

Rozdział  VI.

Współdziałanie Państwowej Inspekcji Handlowej z kontrolą społeczną związków zawodowych.

§  11.
Państwowa Inspekcja Handlowa współdziała z kontrolą społeczną przez:
a)
udzielanie informacji co do kierunku i metodyki pracy kontroli społecznej,
b)
uczestniczenie w naradach, na których będą omawiane sprawozdania z pracy kontrolerów społecznych, oraz w odprawach szkoleniowych, zorganizowanych przez okręgowe rady związków zawodowych na szczeblu wojewódzkim i powiatowym.
§  12.
1.
Państwowa Inspekcja Handlowa może włączać aktyw kontrolerów społecznych do przeprowadzanych poważniejszych prac kontrolnych wynikających z zadań Państwowej Inspekcji Handlowej. W sprawach tych kontrolerzy społeczni stanowią pomocniczy aktyw Państwowej Inspekcji Handlowej, która nadzoruje, przeprowadza instruktaże i podsumowuje pracę kontrolerów społecznych.
2.
Dla zapewnienia właściwego doboru oraz ilości aktywu kontrolerów społecznych, niezbędnego do przeprowadzenia wymienionych w ust. 1 prac, organy Państwowej Inspekcji Handlowej uzgadniają organizację, tematykę oraz terminy z właściwymi instancjami związkowymi.
3.
Główny Inspektor Państwowej Inspekcji Handlowej na wniosek terenowych organów Państwowej Inspekcji Handlowej, uzgodniony z odpowiednimi instancjami związkowymi, wyróżniać będzie najbardziej aktywnych kontrolerów społecznych dyplomami uznania.
§  13.
Szczegółowe zasady współdziałania określi zarządzenie Głównego Inspektora Państwowej Inspekcji Handlowej, wydane w porozumieniu z Centralną Radą Związków Zawodowych.

Rozdział  VII.

Przepisy końcowe.

§  14.
Zobowiązuje się organizacje naczelne uspołecznionego aparatu detalicznego oraz żywienia zbiorowego do wydania odpowiednich zarządzeń wewnętrznych zapewniających ścisłe przestrzeganie zawartych w niniejszym zarządzeniu przepisów.
§  15.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą od dnia 16 czerwca 1953 r.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1953.A-72.874

Rodzaj: Zarządzenie
Tytuł: Przedmiot sprawowanej przez związki zawodowe kontroli społecznej nad działalnością placówek handlu detalicznego i zakładów żywienia zbiorowego podległych Ministerstwu Handlu Wewnętrznego.
Data aktu: 16/06/1953
Data ogłoszenia: 06/08/1953
Data wejścia w życie: 06/08/1953, 16/06/1953