Zasady gospodarowania funduszem płac w przedsiębiorstwach państwowych oraz grupujących je zjednoczeniach.

UCHWAŁA Nr 43
RADY MINISTRÓW
z dnia 2 marca 1973 r.
w sprawie zasad gospodarowania funduszem płac w przedsiębiorstwach państwowych oraz grupujących je zjednoczeniach.

Rada Ministrów uchwala, co następuje:
§  1.
1.
Uchwała określa zasady gospodarowania osobowym funduszem płac w przedsiębiorstwach państwowych oraz grupujących je zjednoczeniach i jednostkach równorzędnych.
2.
Minister Pracy, Płac i Spraw Socjalnych może rozciągnąć przepisy uchwały na państwowe jednostki gospodarcze nie będące przedsiębiorstwami, dostosowując, w razie potrzeby, przepisy uchwały do warunków pracy tych jednostek.
3.
Uchwały nie stosuje się do:
1)
wielkich organizacji gospodarczych wdrażających kompleksowe zmiany w metodach planowania i zarządzania gospodarką narodową w oparciu o uchwałę nr 329 Rady Ministrów z dnia 22 grudnia 1972 r. w sprawie wprowadzania kompleksowych zasad ekonomiczno-finansowych w jednostkach i organizacjach gospodarczych,
2)
przedsiębiorstw przemysłu materiałów budowlanych objętych uchwałą nr 125 Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 1971 r. w sprawie systemu zarządzania i zachęt materialnych w niektórych przedsiębiorstwach przemysłu materiałów budowlanych.
§  2.
Upoważnia się dyrektorów przedsiębiorstw państwowych do tworzenia lub podwyższania - w ramach planowanego osobowego funduszu płac - funduszy premiowych przeznaczonych na premie dla robotników wynagradzanych według akordowej i czasowo-premiowej formy płac. Premie wypłacane z tych funduszy powinny stwarzać zachętę do poprawy nowoczesności i jakości produkcji, oszczędności surowców i materiałów, lepszego wykorzystania maszyn i urządzeń oraz do wykonywania innych wymiernych zadań, których realizacja przyczynia się do poprawy wyników produkcyjnych i ekonomicznych przedsiębiorstwa, jak również innych zadań mających szczególne znaczenie gospodarcze.
§  3. 1
1.
Oszczędności osobowego funduszu płac, ustalone w trybie bankowej kontroli funduszu płac, pozostają w wysokości 75% w przedsiębiorstwie, a 25% tych oszczędności przedsiębiorstwo przekazuje zjednoczeniu (jednostce równorzędnej), po dokonaniu rozliczeń każdego kwartału z bankiem.
2.
Przepis ust. 1 nie dotyczy oszczędności funduszu płac uczniów, funduszu płac na rozruch i szkolenie oraz na pracę nakładczą.
3.
Połowę z kwoty 75% oszczędności funduszu płac, pozostających w przedsiębiorstwie po zakończeniu roku, przeznacza się na zakładowy fundusz regulacji płac zgodnie z uchwałą nr 33 Rady Ministrów z dnia 1 lutego 1974 r. w sprawie utworzenia zakładowych i branżowych funduszów regulacji płac (Monitor Polski Nr 6, poz. 40); z pozostałej kwoty oszczędności funduszu płac przedsiębiorstwo obowiązane jest utworzyć rezerwę w wysokości 20% tych oszczędności, przeznaczoną na pokrycie przekroczeń funduszu płac oraz na przedsięwzięcia wymagające okresowego zwiększenia funduszu płac w roku następnym, a resztę oszczędności funduszu płac przedsiębiorstwo wykorzystuje na cele określone w ust. 5.
4.
Z oszczędności funduszu płac pozostałych w przedsiębiorstwie, po rozliczeniu funduszu płac za I półrocze, 20% tych oszczędności może być wydatkowanych w II półroczu roku obliczeniowego na nagrody wymienione w ust. 5 pkt 1.
5.
Kwoty oszczędności funduszu płac pozostające w przedsiębiorstwie na podstawie rocznego rozliczenia funduszu płac, po przekazaniu ich części zjednoczeniu (jednostce równorzędnej) oraz na zakładowy fundusz regulacji płac i po utworzeniu rezerwy wymienionej w ust. 3, przeznaczone są na:
1)
nagrody dla pracowników przyznawane za:
a)
realizację zadań mających istotne znaczenie dla poprawy efektywności działalności przedsiębiorstwa,
b)
przyczynianie się do zwiększenia wydajności pracy, dającej możliwość trwałego ograniczenia wielkości zatrudnienia,
c)
osiągnięcia w zakresie unowocześnienia i poprawy jakości produkcji,
2)
awanse i przeszeregowania robotników i pracowników umysłowych w ramach obowiązujących taryfikatorów,
3)
dodatki do płac dla pracowników, z wyłączeniem pracowników premiowanych z funduszu premiowego będącego elementem podziału zysku.
6.
Koszt roczny awansów i przeszeregowań, o których mowa w ust. 5 pkt 2, nie może przekroczyć kwoty oszczędności funduszu płac, będących w dyspozycji przedsiębiorstwa.
7.
1. Kwoty oszczędności funduszu płac nie wykorzystane w danym roku przechodzą na rok następny.
8.
Kwoty oszczędności funduszu płac oraz rezerwowy fundusz płac, będące w dyspozycji zjednoczenia (jednostki równorzędnej), przeznaczone są na:
1)
branżowy fundusz regulacji płac,
2)
pokrycie uzasadnionych przekroczeń osobowego funduszu płac w przedsiębiorstwach zgrupowanych w zjednoczeniu,
3)
wyrównanie pracownikom, z wyłączeniem pracowników premiowanych z funduszu premiowego będącego elementem podziału zysku, premii utraconej lub zmniejszonej z przyczyn niezależnych od przedsiębiorstwa,
4)
dodatkowe nagrody dla robotników w przedsiębiorstwach wykazujących się szczególnymi osiągnięciami,
5)
nagrody dla pracowników przedsiębiorstw, z wyłączeniem członków dyrekcji, za opracowanie i wdrożenie konkretnych usprawnień organizacyjno-technicznych dających w efekcie wzrost wydajności pracy przy jednoczesnej optymalizacji zatrudnienia.
9.
Warunkiem wykorzystania oszczędności funduszu płac, o którym mowa w ust. 1-8, jest uzyskanie:
1)
w przedsiębiorstwach przemysłowych i budowlano-montażowych - relacji pomiędzy wzrostem przeciętnej płacy a wzrostem wydajności pracy,
2)
w pozostałych przedsiębiorstwach - relacji pomiędzy wzrostem przeciętnej płacy a wzrostem innych wskaźników określających zadania gospodarcze na poziomie wyższym od wynikającego z planu rocznego dla przedsiębiorstwa. Warunek ten nie dotyczy wykorzystania zakładowych i branżowych funduszów regulacji płac.
10.
Przepisów ust. 1-9 nie stosuje się w przedsiębiorstwach, w których obowiązują branżowe zasady wykorzystywania oszczędności funduszu płac, a w szczególności w kopalniach węgla.
§  4.
1.
Upoważnia się dyrektorów przedsiębiorstw państwowych do przyznawania w porozumieniu z radą zakładową w ramach planowanego funduszu płac:
1)
kwalifikowanym robotnikom o dużym doświadczeniu zawodowym, wyróżniającym się szczególnymi wynikami pracy i wzorową dyscypliną pracy, zaszeregowania wyższego o jedną kategorię od przewidzianego w obowiązującym taryfikatorze kwalifikacyjnym, a robotnikom zaszeregowanym do najwyższej kategorii - stawek płac wyższych o 10% od stawki maksymalnej w tabeli płac danej grupy robotników,
2)
wyróżniającym się w pracy wysoko kwalifikowanym pracownikom umysłowym wynagrodzeń zasadniczych wyższych do 10% od maksymalnych określonych dla danego stanowiska w tabeli płac.
2.
Liczba robotników oraz pracowników umysłowych w poszczególnych przedsiębiorstwach, którym może być przyznane podwyższone wynagrodzenie zasadnicze według zasad określonych w ust. 1, nie może przekraczać 10% zatrudnionych robotników i pracowników umysłowych. W przedsiębiorstwach, dla których dyrektorzy zjednoczeń ustalili w latach poprzednich wyższą liczbę pracowników, którym przyznane zostało podwyższone wynagrodzenie, utrzymuje się liczbę tych pracowników według stanu w miesiącu grudniu 1971 r.
3.
Przepisy ust. 1 i 2 nie naruszają uprawnień dyrektorów przedsiębiorstw i zjednoczeń (jednostek równorzędnych) określonych odrębnymi przepisami i decyzjami - w zakresie przyznawania podwyższonych wynagrodzeń większej liczbie pracowników oraz przyznawania wynagrodzeń wyższych niż 10% od maksymalnych, przewidzianych w tabeli płac dla danego stanowiska.
4.
Podwyższone wynagrodzenia zasadnicze, o których mowa w ust. 1-3, mogą być przyznawane w danym roku tylko w ramach kwoty wygospodarowanej z planowanego funduszu płac i nie mogą powodować wydatkowania w stosunku rocznym wyższych kwot od kwoty wygospodarowanych oszczędności.
5.
Przepisy ust. 1-4 nie dotyczą pracowników zatrudnionych w przedsiębiorstwach i zjednoczeniach (jednostkach równorzędnych), w których w okresie od 1971 r. dokonana została reforma płac, polegająca na zmianie struktury płac i podwyższeniu płac zasadniczych.
§  5.
Dyrektorzy przedsiębiorstw i zjednoczeń (jednostek równorzędnych) zapewnią jawność przyznawania nagród i premii.
§  6.
Zaleca się centralnym organizacjom spółdzielczym stosowanie zasad określonych w uchwale w spółdzielczych zakładach pracy.
§  7.
Traci moc § 6 pkt 2 lit. a), b), d) uchwały nr 49 Rady Ministrów z dnia 18 lutego 1972 r. w sprawie rozszerzenia uprawnień dyrektorów państwowych przedsiębiorstw przemysłowych przemysłu kluczowego i dyrektorów ich zjednoczeń (Monitor Polski Nr 13, poz. 90).
§  8.
Uchwała wchodzi w życie z dniem ogłoszenia i dotyczy gospodarowania funduszem płac od dnia 1 stycznia 1973 r.
1 § 3 zmieniony przez § 1 uchwały nr 34 z dnia 1 lutego 1974 r. (M.P.74.6.41) zmieniającej nin. uchwałę z dniem 1 stycznia 1974 r.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1973.12.70

Rodzaj: Uchwała
Tytuł: Zasady gospodarowania funduszem płac w przedsiębiorstwach państwowych oraz grupujących je zjednoczeniach.
Data aktu: 02/03/1973
Data ogłoszenia: 21/03/1973
Data wejścia w życie: 21/03/1973