Czuwanie nad zgodnością prawa z Konstytucją oraz ustalanie powszechnie obowiązującej wykładni ustaw.

UCHWAŁA
RADY PAŃSTWA
z dnia 14 lipca 1979 r.
w sprawie czuwania nad zgodnością prawa z Konstytucją oraz ustalania powszechnie obowiązującej wykładni ustaw. *

W związku z art. 30 ust. 1 pkt 3 i 4 Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej Rada Państwa stanowi, co następuje:
§  1.
1.
Rada Państwa, stosownie do powierzonej jej funkcji czuwania nad zgodnością prawa z Konstytucją, podejmuje odpowiednie działania mające na celu zapewnienie zgodności obowiązujących w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej przepisów prawa z przepisami Konstytucji.
2.
Powierzona Radzie Państwa funkcja ustalania powszechnie obowiązującej wykładni ustaw polega na wyjaśnianiu treści przepisu aktu ustawodawczego, ilekroć okazuje się to niezbędne dla zapewnienia rozumienia i stosowania tego przepisu w sposób odpowiadający celom i zasadom, których realizacji służyć ma dany akt ustawodawczy.
3.
Przepisy uchwały dotyczące aktów ustawodawczych odnoszą się też do umów międzynarodowych ratyfikowanych przez Radę Państwa.
§  2.
1.
Realizując funkcje czuwania nad zgodnością prawa z Konstytucją i ustalania powszechnie obowiązującej wykładni ustaw, Rada Państwa zmierza do umacniania praworządności socjalistycznej oraz do zwiększenia jasności prawa i jego zgodności z poczuciem prawnym społeczeństwa.
2.
W związku z funkcjami określonymi w ust. 1 Rada Państwa rozpatruje informacje organów państwowych, ponoszących szczególną odpowiedzialność za stan prawa i prawidłowość jego stosowania, a w miarę potrzeby zwraca się do organów naczelnych masowych organizacji społecznych o przedstawienie informacji w sprawie zgodności stosowania prawa z poczuciem prawnym społeczeństwa.
3.
Stwierdziwszy w toku swej działalności niezgodność aktu niższego rzędu z ustawą zwykłą lub potrzebę wyjaśnienia sposobu stosowania przepisu prawnego nie zawartego w ustawie albo inne nieprawidłowości nie polegające na niezgodności prawa z określonym przepisem Konstytucji, Rada Państwa sygnalizuje to właściwemu organowi, który powiadamia Radę Państwa w terminie 3 miesięcy o działaniach podjętych dla usunięcia tych nieprawidłowości.
§  3.
Rada Państwa dokonuje oceny zgodności projektowanej ustawy z Konstytucją, jeżeli otrzyma wniosek w tym przedmiocie od Prezydium Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej lub Prezesa Rady Ministrów.
§  4.
Funkcję czuwania nad zgodnością prawa z Konstytucją realizuje Rada Państwa z urzędu.
§  5.
1.
O rozpatrzenie sprawy niezgodności przepisu prawnego z określonym przepisem Konstytucji może wystąpić do Rady Państwa Prezes Rady Ministrów lub z jego upoważnienia Minister Sprawiedliwości, jak również Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego i Prokurator Generalny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, popierając swój pogląd konkretnym uzasadnieniem.
2.
Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do Centralnej Rady Związków Zawodowych oraz organów naczelnych organizacji kobiecych, młodzieżowych i spółdzielczych.
3.
Wpływające do Rady Państwa informacje oraz wnioski innych organów państwowych albo instytucji, organizacji lub obywateli w sprawie niezgodności prawa z Konstytucją przekazywane są jednemu z organów określonych w ust. 1 w celu wstępnego rozpatrzenia sprawy i powiadomienia wnioskodawcy o zajętym stanowisku, a w miarę potrzeby skierowania do Rady Państwa wystąpienia, o którym mowa w ust. 1.
4.
Przepis ust. 3 nie stoi na przeszkodzie nadaniu sprawie biegu bezpośrednio przez Radę Państwa bez przekazywania jej innemu organowi albo też przekazaniu sprawy tylko w celu przedstawienia opinii Radzie Państwa.
5.
Rada Państwa określa przypadki, w których na wnioski wymienione w ust. 3 może z jej upoważnienia udzielić odpowiedzi Kancelaria Rady Państwa, informując wnoszącego, dlaczego jego wniosek nie dotyczy niezgodności prawa z Konstytucją albo też z innych względów nie kwalifikuje się do nadania mu dalszego biegu.
§  6.
1.
Sprawy ustalania powszechnie obowiązującej wykładni aktu ustawodawczego rozpatruje Rada Państwa z urzędu albo na wniosek Prezesa Rady Ministrów, Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego lub Prokuratora Generalnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.
2.
Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do organów naczelnych masowych organizacji społecznych.
3.
Przepis § 5 ust. 5 stosuje się odpowiednio do wniosków o ustalenie powszechnie obowiązującej wykładni ustaw.
§  7.
W razie uznania przepisu prawnego za sprzeczny z Konstytucją, Rada Państwa podejmuje odpowiednie środki zmierzające do usunięcia tej sprzeczności.
§  8.
1.
Uznając, że zarzut niezgodności prawa z Konstytucją wynika z błędnego rozumienia przepisu lub błędnej praktyki jego stosowania, Rada Państwa ustala powszechnie obowiązującą wykładnię ustawy.
2.
Uchwały Rady Państwa o ustaleniu powszechnie obowiązującej wykładni ustaw podlegają ogłoszeniu w Monitorze Polskim.
§  9.
Uchwała wchodzi w życie z dniem ogłoszenia w Monitorze Polskim.
* Uchwała utraciła częściowo podstawę prawną z dniem 6 kwietnia 1982 r. na skutek uchylenia art. 30 ust. 1 pkt 3 Konstytucji z dnia 22 lipca 1952 r. (Dz.U.76.7.36) przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 marca 1982 r. o zmianie Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Dz.U.82.11.83).

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1979.19.113

Rodzaj: Uchwała
Tytuł: Czuwanie nad zgodnością prawa z Konstytucją oraz ustalanie powszechnie obowiązującej wykładni ustaw.
Data aktu: 14/07/1979
Data ogłoszenia: 08/08/1979
Data wejścia w życie: 08/08/1979