Zasady i warunki gromadzenia przez ludność środków własnych na oszczędnościowych książeczkach mieszkaniowych.

ZARZĄDZENIE
PREZESA NARODOWEGO BANKU POLSKIEGO
z dnia 21 kwietnia 1983 r.
w sprawie zasad i warunków gromadzenia przez ludność środków własnych na oszczędnościowych książeczkach mieszkaniowych. *

Na podstawie art. 19 i art. 33 ust. 2 ustawy z dnia 26 lutego 1982 r. - Prawo bankowe (Dz. U. Nr 7, poz. 56) oraz § 7 ust. 1 uchwały nr 268 Rady Ministrów z dnia 27 grudnia 1982 r. w sprawie zasad realizacji i finansowania budownictwa mieszkaniowego (Monitor Polski z 1983 r. Nr 4, poz. 24) zarządza się, co następuje:
§  1.
Na wystawianych przez Narodowy Bank Polski - powszechne kasy oszczędności i banki spółdzielcze oszczędnościowych książeczkach mieszkaniowych, zwanych dalej "książeczkami mieszkaniowymi", gromadzone są środki pieniężne ludności przeznaczone na finansowanie budownictwa mieszkaniowego:
1)
spółdzielczego wielorodzinnego oraz jednorodzinnego,
2)
indywidualnego, obejmującego budowę domów jednorodzinnych, lokali w małych domach mieszkalnych i w domach wielomieszkaniowych.
§  2.
Na książeczkach mieszkaniowych gromadzone są środki pieniężne ludności na wkład mieszkaniowy lub budowlany do spółdzielni mieszkaniowej albo na wkład własny na budowę domu jednorodzinnego, lokalu w małym domu mieszkalnym lub w domu wielomieszkaniowym.
§  3.
Książeczki mieszkaniowe są wystawiane dla osób fizycznych na ich wniosek lub na wniosek innych osób fizycznych albo osób prawnych, deklarujących udział w gromadzeniu środków na rzecz właściciela książeczki.
§  4.
Książeczki mieszkaniowe są wystawiane na podstawie deklaracji określającej:
1)
formę budownictwa mieszkaniowego,
2)
okres systematycznego oszczędzania,
3)
wysokość wpłat miesięcznych.
§  5.
Systematyczne oszczędzanie na książeczkach mieszkaniowych może być realizowane przez okresy nie krótsze niż pięć albo dziesięć lat, w zależności od zadeklarowanej wysokości wpłat miesięcznych.
§  6.
1.
Minimalna wysokość wpłat miesięcznych wynosi dla oszczędzających na:
1)
wkład mieszkaniowy lub wkład budowlany na mieszkanie spółdzielcze w budynku wielorodzinnym 1.000 zł przez okres nie krótszy niż pięć lat albo 500 zł przez okres nie krótszy niż dziesięć lat,
2)
wkład budowlany lub wkład własny na budowę domu jednorodzinnego, lokalu w małym domu mieszkalnym lub w domu wielomieszkaniowym 5.000 zł przez okres nie krótszy niż pięć lat albo 2.500 zł przez okres nie krótszy niż dziesięć lat.
2.
Wpłaty mogą być wnoszone na kolejne miesiące przyszłe.
3.
Wpłatę stanowiącą wielokrotność minimalnej wpłaty zadeklarowanej zalicza się na odpowiadającą jej liczbę miesięcy.
§  7.
Przerwa w systematycznym oszczędzaniu powoduje przedłużenie zadeklarowanego okresu oszczędzania o odpowiednią liczbę miesięcy.
§  8.
Właściciel książeczki mieszkaniowej lub inne osoby fizyczne bądź osoby prawne gromadzące wkład mogą dokonać zmiany wybranej formy budownictwa lub długości zadeklarowanego okresu oszczędzania na inne, z zachowaniem ciągłości okresu oszczędzania.
§  9.
1.
Wkłady zgromadzone na książeczkach mieszkaniowych są objęte gwarancją realnej wartości wkładów.
2.
Gwarancja, o której mowa w ust. 1, odnosi się do wysokości nie przekraczającej kosztów budowy:
1)
55 m2 powierzchni użytkowej mieszkania spółdzielczego w domu wielorodzinnym,
2) 1
70 m2 powierzchni użytkowej domu jednorodzinnego, lokalu w małym domu mieszkalnym oraz w domu wielomieszkaniowym,
3) 2
(skreślony).
3. 3
Gwarancja realnej wartości wkładu jest realizowana w formie premii gwarancyjnej w razie wzrostu wskaźnika przeliczeniowego 1 m2 powierzchni użytkowej, przekraczającego wysokość oprocentowania wkładów.
§  10.
1.
Wkłady na książeczkach mieszkaniowych gromadzone systematycznie przez okres nie krótszy niż pięć lat, z zachowaniem warunków określonych w § 5 i 6 ust. 1, podlegają oprocentowaniu w wysokości 15% w stosunku rocznym.
2.
Wkłady podjęte z książeczki mieszkaniowej przez właściciela albo przelane na rachunek bankowy spółdzielni mieszkaniowej lub na rachunek kredytowy oszczędzającego przed upływem 5-letniego okresu oszczędzania podlegają oprocentowaniu w wysokości oprocentowania wkładów płatnych na każde żądanie.
3.
Wypłata odsetek za cały okres oszczędzania następuje przy likwidacji książeczki mieszkaniowej.
4.
Wkłady przelewane na rachunek bankowy spółdzielni mieszkaniowej podlegają dodatkowemu oprocentowaniu na rzecz spółdzielni w wysokości 1,5% w stosunku rocznym na finansowanie jej działalności społeczno-wychowawczej.
§  11. 4
W celu obliczenia premii gwarancyjnej będzie ustalony odrębnie po upływie roku kalendarzowego, nie później niż do 31 marca roku następnego, wskaźnik przeliczeniowy 1 m2 powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego za poprzedni rok, zwany dotychczas ceną 1 m2.
§  12.
1. 5
Premię gwarancyjną stosuje się, gdy wskaźnik przeliczeniowy 1 m2 powierzchni użytkowej, ustalony zgodnie z § 11, w roku zadysponowania wkładem jest wyższy od wskaźników obowiązujących w poszczególnych latach gromadzenia wkładu na książeczce mieszkaniowej, a procentowy wzrost wskaźnika przekracza wysokość stopy oprocentowania wkładów.
2. 6
Premię gwarancyjną oblicza się od sumy wpłat wniesionych na książeczkę mieszkaniową w poszczególnych latach, na podstawie procentowego wzrostu wskaźnika przeliczeniowego 1 m2 powierzchni użytkowej w roku zadysponowania wkładem w stosunku do wskaźnika obowiązującego w tych latach. Jeżeli wzrost wskaźnika przeliczeniowego okaże się wyższy niż stopa oprocentowania wkładów, obniża się go o tę stopę oprocentowania.
3.
Warunkiem uzyskania premii gwarancyjnej jest gromadzenie wkładu przez okres nie krótszy niż 5 lat i jego wykorzystanie na udział w budownictwie mieszkaniowym w celu zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych właściciela książeczki.
4.
Premię gwarancyjną dopisuje się do wkładu przy likwidacji książeczki mieszkaniowej.
§  13.
1.
Narodowy Bank Polski - powszechne kasy oszczędności lub banki spółdzielcze na wniosek oszczędzającego dokonują przelewu pełnej kwoty wkładu znajdującego się na książeczce mieszkaniowej wraz z premią gwarancyjną i należnymi odsetkami na rachunek bankowy spółdzielni mieszkaniowej lub na rachunek kredytowy oszczędzającego na budownictwo indywidualne.
2. 7
Kwoty przewyższające wysokość wkładów na mieszkanie spółdzielcze, wymaganych przez spółdzielnię mieszkaniową, mogą być przeznaczane na częściową spłatę kredytu bankowego, na zmniejszenie wysokości opłaty miesięcznej lub na pokrycie tej opłaty za pierwsze miesiące albo na koszty dodatkowego wyposażenia mieszkania.
§  14.
Zgromadzony wkład przeznaczony na cele budownictwa mieszkaniowego realizowanego bez pomocy kredytowej Państwa może być podjęty w gotówce wraz z należnymi odsetkami, jednakże przyznanie premii gwarancyjnej jest uzależnione od stwierdzenia przez bank zaawansowania budowy co najmniej w 20% wartości kosztorysowej budowy.
§  15.
W razie rezygnacji z mieszkania albo odstąpienia od budowy przelany wkład może być wycofany, jednakże członek spółdzielni mieszkaniowej może tego dokonać tylko w uzgodnieniu ze spółdzielnią. W takich wypadkach premia gwarancyjna podlega zwrotowi do banku.
§  16.
Okres gromadzenia wkładu na książeczce mieszkaniowej zalicza się w razie śmierci właściciela książeczki jego współmałżonkowi lub innemu członkowi rodziny, który stosownie do przepisów prawa spadkowego stał się właścicielem tego wkładu i który gromadzi nadal wkład na warunkach ustalonych w zarządzeniu.
§  17.
1. 8
W odniesieniu do książeczek mieszkaniowych wystawionych w okresie do dnia 31 grudnia 1982 r. stosuje się do dnia 31 grudnia 1987 r. zasady ustalone w uchwale nr 125 Rady Ministrów z dnia 22 maja 1965 r. w sprawie dalszego rozwoju oszczędzania na mieszkaniowych książeczkach oszczędnościowych powszechnych kas oszczędności (Monitor Polski z 1965 r. Nr 27, poz. 136, z 1971 r. Nr 60, poz. 400, z 1975 r. Nr 35, poz. 212, z 1976 r. Nr 43, poz. 214, z 1981 r. Nr 19, poz. 169 i Nr 31, poz. 281), z tym że różnicę premii gwarancyjnej, o której mowa w § 5 ust. 4 i 5 tej uchwały, przelewa się na rachunek bankowy spółdzielni mieszkaniowej lub na rachunek kredytowy oszczędzającego na budownictwo indywidualne. Środki te mogą być przeznaczane na częściową spłatę kredytu bankowego, na zmniejszenie wysokości bądź na pokrycie miesięcznych opłat za mieszkania spółdzielcze w pierwszych miesiącach po ich zasiedleniu albo na pokrycie kosztów dodatkowego wyposażenia mieszkania.
2.
Do dnia 31 grudnia 1987 r. wkłady oszczędnościowe gromadzone na studenckich książeczkach mieszkaniowych podlegają premiowaniu przez planowy okres studiów w wysokości 100 zł od każdej systematycznie wnoszonej wpłaty, nie niższej niż 100 zł miesięcznie, niezależnie od okresu oszczędzania. Premia może być przyznana, jeżeli środki pieniężne zgromadzone na książeczce studenckiej zostaną przeznaczone na wkład członkowski do spółdzielni mieszkaniowej, a w razie gdy w miejscu zatrudnienia studenta nie jest realizowane spółdzielcze budownictwo mieszkaniowe - na budowę lub kupno od Państwa domu jednorodzinnego lub mieszkania; w pozostałym zakresie do tych książeczek stosuje się przepisy uchwały nr 125 Rady Ministrów z dnia 22 maja 1965 r., o której mowa w ust. 1.
3.
W odniesieniu do budowlanych książeczek oszczędnościowych spółdzielni oszczędnościowo-pożyczkowych, wystawionych do 31 grudnia 1982 r., stosuje się do 31 grudnia 1987 r. zasady ustalone w uchwale nr 363 Rady Ministrów z dnia 28 listopada 1964 r. w sprawie celowego oszczędzania na budowlanych książeczkach oszczędnościowych spółdzielni oszczędnościowo-pożyczkowych (Monitor Polski z 1964 r. Nr 85, poz. 399, z 1971 r. Nr 44, poz. 279 i z 1973 r. Nr 27, poz. 167).
4.
Właściciele wkładów, o których mowa w ust. 1 i 2, zachowują prawo do:
1)
oprocentowania wkładów w wysokości oprocentowania wkładów płatnych na każde żądanie,
2)
premii za systematyczne oszczędzanie od dnia wystawienia książeczki oszczędnościowej do dnia likwidacji wkładu, nie później jednak niż do 31 grudnia 1987 r.,
3)
premii gwarancyjnej.
5.
Właściciele wkładów, o których mowa w ust. 3, zachowują prawo do:
1)
oprocentowania wkładów w wysokości oprocentowania wkładów płatnych na każde żądanie,
2)
premii gwarancyjnej.
§  18.
1.
W okresie do 31 grudnia 1987 r. właściciele książeczek mieszkaniowych i budowlanych wystawionych w okresie do 31 grudnia 1982 r. mogą składać deklaracje przystąpienia do systematycznego oszczędzania na zasadach przewidzianych w niniejszym zarządzeniu i wnosić wpłaty w wysokościach właściwych dla wybranej formy budownictwa i długości okresu oszczędzania.
2.
Do zadeklarowanego okresu oszczędzania zalicza się taki okres oszczędzania na dotychczasowych warunkach, jaki wynika z podzielenia kwoty wkładu zgromadzonego w miesiącu złożenia deklaracji przez wysokość zadeklarowanych wpłat miesięcznych.
3.
Wkłady na książeczkach mieszkaniowych wystawionych do 31 grudnia 1982 r., których właściciele nie zadeklarują do 31 grudnia 1987 r. przystąpienia do oszczędzania na zasadach określonych w niniejszym zarządzeniu, stają się wkładami oszczędnościowymi umiejscowionymi, płatnymi na każde żądanie.
§  19.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą od dnia 1 stycznia 1983 r.
* Z dniem 1 stycznia 1988 r. utraciły moc przepisy nin. zarządzenia określające wysokość oprocentowania wkładów oszczędnościowych, zgodnie z § 1 pkt 2 zarządzenia z dnia 29 stycznia 1988 r. w sprawie wysokość oprocentowania wkładów oszczędnościowych gromadzonych w bankach przez osoby fizyczne (M.P.88.5.51).
1 § 9 ust. 2 pkt 2 zmieniony przez § 1 pkt 1 lit. a) tiret pierwsze zarządzenia z dnia 26 sierpnia 1985 r. (M.P.85.24.188) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 26 września 1985 r.
2 § 9 ust. 2 pkt 3 skreślony przez § 1 pkt 1 lit. a) tiret drugie zarządzenia z dnia 26 sierpnia 1985 r. (M.P.85.24.188) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 26 września 1985 r.
3 § 9 ust. 3 zmieniony przez § 1 pkt 1 lit. b) zarządzenia z dnia 26 sierpnia 1985 r. (M.P.85.24.188) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 26 września 1985 r.
4 § 11 zmieniony przez § 1 pkt 2 zarządzenia z dnia 26 sierpnia 1985 r. (M.P.85.24.188) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 26 września 1985 r.
5 § 12 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 3 zarządzenia z dnia 26 sierpnia 1985 r. (M.P.85.24.188) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 26 września 1985 r.
6 § 12 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 3 zarządzenia z dnia 26 sierpnia 1985 r. (M.P.85.24.188) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 26 września 1985 r.
7 § 13 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 1 zarządzenia z dnia 3 grudnia 1983 r. (M.P.83.42.245) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 27 grudnia 1983 r.
8 § 17 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 2 zarządzenia z dnia 3 grudnia 1983 r. (M.P.83.42.245) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 27 grudnia 1983 r.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1983.14.83

Rodzaj: Zarządzenie
Tytuł: Zasady i warunki gromadzenia przez ludność środków własnych na oszczędnościowych książeczkach mieszkaniowych.
Data aktu: 21/04/1983
Data ogłoszenia: 23/04/1983
Data wejścia w życie: 23/04/1983, 01/01/1983