Ustawa o systemie rad narodowych i samorządu terytorialnego stała się ważnym instrumentem prawnoustrojowym tworzącym warunki do upodmiotowienia rad narodowych jako gospodarzy terenu pobudzających i skupiających inicjatywy społeczne na rzecz rozwoju ekonomicznego i społecznego gmin, miast i regionów.
Ustawa ta zajmuje szczególne miejsce wśród aktów normatywnych tworzących system prawa w państwie. Ze względu na jej ustrojowe znaczenie powinna być traktowana w toku wszelkich działań legislacyjnych jako akt normatywny, z którego postanowieniami nie mogą być niezgodne inne ustawy ani tym bardziej akty normatywne niższej rangi. W związku z tym Sejm zwraca się do Rady Państwa i do Rady Ministrów o przeprowadzenie, do końca bieżącej kadencji rad, weryfikacji obowiązujących ustaw oraz aktów wykonawczych, zwłaszcza z zakresu prawa administracyjnego i finansowego, w celu doprowadzenia do ich zgodności z ustawą o systemie rad narodowych i samorządu terytorialnego.
Kierując się troską o pełną realizację intencji zawartych w ustawie, Sejm uznaje, iż potrzebny jest nadal konsekwentny wysiłek, zwłaszcza organów państwowych, w celu zapewnienia radom narodowym prawnych i gospodarczych podstaw do samodzielnego i samorządnego decydowania o sprawach terenu.
W tym celu należy w szczególności:
- ustabilizować, co najmniej w ramach okresów objętych narodowymi planami społeczno-gospodarczymi dochody budżetów rad narodowych,
- zapewnić radom pełną samodzielność w dysponowaniu ponadplanowymi dochodami, osiąganymi dzięki własnej przedsiębiorczości bądź gospodarności,
- konsekwentnie realizować zasadę wyłączności uprawnień rad narodowych do dysponowania funduszami celowymi tworzonymi na szczeblu wojewódzkim lub gminnym (miejskim),
- zapewnić postęp w decentralizacji zadań i kompetencji, miedzy innymi przez przykładowe określenie spraw należących do właściwości wojewódzkich rad narodowych, które mogą być przekazywane na rzecz rad narodowych stopnia podstawowego, oraz spraw należących do właściwości rad narodowych stopnia podstawowego, które mogą być przekazywane do rozpatrzenia i rozstrzygania organom samorządu mieszkańców w miastach i wsiach; upowszechniać dobre doświadczenia w tym zakresie i udzielać stałej metodycznej pomocy radom narodowym w kształtowaniu rozwiązań decentralizacyjnych,
- ustalić zasady odpowiedzialności kierowników urzędów i izb skarbowych wobec rad narodowych w zakresie dochodów podatkowych realizowanych przez aparat skarbowy na rzecz rad.
Sejm z uznaniem ocenia rosnącą samodzielność rad narodowych w planowaniu społeczno-gospodarczym oraz w sporządzaniu, uchwalaniu i realizowaniu planów przestrzennych. Umocnienie tych tendencji jest ważnym zadaniem wszystkich organów państwowych i będzie pozostawało pod szczególną pieczą Sejmu.
Sejm zwraca się do rad narodowych o szersze korzystanie z uprawnień ustawowych w celu pełniejszego wiązania treści planów społeczno-gospodarczych z planami przedsiębiorstw i innych organizacji gospodarczych działających na danym terenie.
Ustawa stworzyła także normatywne podstawy do właściwego kształtowania organizacyjno-prawnych i funkcjonalnych układów między dwoma ważnymi elementami terenowego aparatu państwa - wybieralnym organem władzy państwowej i jej organem wykonawczym, terenowym organem administracji państwowej. Sejm oczekuje, że stosunki między tymi organami rozwijać się będą nadal zgodnie z zasadą ustrojowej pozycji rad narodowych i ich nadrzędności nad terenowymi organami administracji państwowej. Rosnąca jakość działania i współdziałania tych ważnych ogniw systemu władzy ludowej powinna sprzyjać realizacji zadań społeczno-gospodarczych w terenie oraz zwiększeniu roli czynnika społecznego w decydowaniu o sprawach publicznych.
Rady narodowe powinny doskonalić własny styl pracy, zapobiegać przejawom formalizmu w swojej działalności, konsekwentnie prowadzić kontrolę realizacji uchwał i programów, w tym zwłaszcza realizacji postulatów wyborczych. Szczególnie ważnym zadaniem rad jest zwalczanie wszelkich przejawów biurokracji w działalności administracji, służb komunalnych i placówek usługowych.
Sejm przyjmuje do aprobującej wiadomości informację Rady Państwa o realizacji ustawy z dnia 20 lipca 1983 r. o systemie rad narodowych i samorządu terytorialnego w pierwszej połowie kadencji rad. Sejm zwraca się do Prezydium Sejmu, do Rady Państwa i Rady Ministrów o wykorzystanie treści informacji, a zwłaszcza wynikających z niej szczegółowych wniosków, w celu tworzenia warunków do pełnej realizacji postanowień ustawy. Sejm oczekuje także, iż w tym samym kierunku wykorzystana będzie niniejsza uchwała.
Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej zwraca się do Rady Państwa o przygotowanie i przedłożenie kolejnej informacji o realizacji ustawy oraz o wykonaniu niniejszej uchwały w pierwszym półroczu 1988 r.
W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.
24.04.2025Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.
23.04.2025Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.
22.04.2025Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.
22.04.2025Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.
17.04.2025Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
11.04.2025Identyfikator: | M.P.1986.34.259 |
Rodzaj: | Uchwała |
Tytuł: | Realizacja ustawy o systemie rad narodowych i samorządu terytorialnego. |
Data aktu: | 19/12/1986 |
Data ogłoszenia: | 30/12/1986 |
Data wejścia w życie: | 30/12/1986 |