Wzorcowy statut straży gminnych (miejskich).

ZARZĄDZENIE
MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH
z dnia 6 września 1996 r.
w sprawie wzorcowego statutu straży gminnych (miejskich).

Na podstawie art. 24 ust. 2 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. Nr 30, poz. 179, z 1991 r. Nr 94, poz. 422 i Nr 107, poz. 461, z 1992 r. Nr 54, poz. 254, z 1994 r. Nr 53, poz. 214, z 1995 r. Nr 4, poz. 17, Nr 34, poz. 163 i Nr 104, poz. 515 oraz z 1996 r. Nr 59, poz. 269 i Nr 106, poz. 496) zarządza się, co następuje:
§  1.
Ustala się wzorcowy statut straży gminnych (miejskich), stanowiący załącznik do zarządzenia.
§  2.
Zarządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

ZAŁĄCZNIK

WZORCOWY STATUT STRAŻY GMINNYCH (MIEJSKICH)

Rozdział  1

Postanowienia ogólne

§  1.
1.
Straż Gminna (Miejska) w ..., zwana dalej "strażą", jest umundurowaną formacją utworzoną uchwałą Rady Gminy nr ... z dnia ... na podstawie art. 23 ust. 1 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. Nr 30, poz. 179, z 1991 r. Nr 94, poz. 422 i Nr 107, poz. 461, z 1992 r. Nr 54, poz. 254, z 1994 r. Nr 53, poz. 214, z 1995 r. Nr 4, poz. 17, Nr 34, poz. 163 i Nr 104, poz. 515 oraz z 1996 r. Nr 59, poz. 269 i Nr 106, poz. 496).
2.
Straż jest jednostką organizacyjną gminy (miasta)

albo

Straż działa w strukturze urzędu gminy (miasta).

§  2.
1.
Terenem działania straży jest obszar administracyjny gminy (gmin, miasta) ...
2.
Siedzibą straży jest ...
3.
Straż używa pieczęci:
1)
okrągłej o treści ...
2)
prostokątnej o treści ...

Rozdział  2

Zadania i środki działania straży

§  3.
1.
Straż wykonuje zadania w zakresie ochrony porządku publicznego wynikające z ustaw i przepisów gminnych.
2.
Realizując zadania, o których mowa w ust. 1, funkcjonariusze straży wykonują wyłącznie czynności administracyjno-porządkowe oraz niezbędne czynności mające na celu fizyczne zabezpieczenie miejsca zdarzenia.
§  4.
Do zadań straży należy w szczególności:
1)
zapobieganie popełnianiu wykroczeń i wykrywanie wykroczeń,
2)
ochrona porządku w miejscach publicznych,
3)
fizyczne zabezpieczanie, do czasu przybycia właściwych służb, miejsca popełnienia przestępstwa lub wykroczenia w celu utrzymania miejsca zdarzenia w takim stanie, w jakim pozostawił je sprawca, a także zabezpieczenia miejsca wypadku lub awarii,
4)
współdziałanie z właściwymi organami, służbami lub instytucjami w zakresie informowania o:
a)
przestępstwach,
b)
wykroczeniach, których ściganie nie należy do straży,
c)
osobach potrzebujących natychmiastowej pomocy lekarskiej, po udzieleniu pierwszej pomocy odpowiedniej do sytuacji i wyposażenia,
d)
innych nieprawidłowościach i zagrożeniach dla życia i zdrowia ludzi albo mienia,
e)
awariach w sieci ciepłowniczej, telekomunikacyjnej, wodnokanalizacyjnej, energetycznej i gazowniczej,
f)
uszkodzeniach i stanie nawierzchni ulic i ciągów pieszych, stanie oznakowania i oświetlenia ulic oraz oznakowania robót prowadzonych w pasie drogowym,
5)
dowożenie lub doprowadzanie osób nietrzeźwych do izby wytrzeźwień lub ich miejsca zamieszkania, jeżeli osoby te zachowaniem swoim dają powód do zgorszenia w miejscu publicznym, znajdują się w okolicznościach zagrażających ich życiu lub zdrowiu albo zagrażają życiu i zdrowiu innych osób.
6)
kontrola utrzymania ładu i czystości na terenie gminy.
§  5.
Funkcjonariusze straży mają prawo do:
1)
legitymowania osób przy zachowaniu przepisów ustawy o Policji oraz wydanych na jej podstawie przepisów wykonawczych,
2)
nakładania grzywien w postępowaniu mandatowym,
3)
kierowania wniosków o ukaranie do kolegium do sprawy wykroczeń,
4)
oskarżania przed kolegium do spraw wykroczeń,
5)
dokonywania na podstawie Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia czynności sprawdzających we zakresie określonym w art. 24 ust. 4 ustawy o Policji,
6)
ujęcia i bezzwłocznego doprowadzenia do najbliższej jednostki Policji osób stwarzających bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi albo mienia, w przypadkach przewidzianych w art. 205 Kodeksu postępowania karnego,
7)
blokowania kół pojazdów.
§  6.
1.
W razie niepodporządkowania się obywatela poleceniom wydanym na podstawie prawa, funkcjonariusze straży mają prawo stosować następujące środki przymusu bezpośredniego:
1)
fizyczne, techniczne i chemiczne środki służące do obezwładniania bądź konwojowania osób,
2)
pałki służbowe,
3)
psy służbowe obronne.
2.
Użycie środków przymusu bezpośredniego, wymienionych w ust. 1, przez funkcjonariuszy straży może nastąpić przy zachowaniu przepisów ustawy o Policji oraz wydanych na jej podstawie przepisów wykonawczych.

Rozdział  3

Organizacja straży

§  7.
1.
Strażą kieruje komendant i reprezentuje ją na zewnątrz.
2.
Komendant wykonuje swoje zadania przy pomocy Komendy.
3.
W skład Komendy, w zależności od potrzeb, mogą wchodzić:
1)
oddziały,
2)
wydziały,
3)
referaty,
4)
sekcje,
5)
samodzielne stanowiska.
§  8.
Szczegółowe zakresy czynności na poszczególnych stanowiskach oraz sposób ich wykonywania określa komendant straży.
§  9.
Nadzór nad działalnością straży sprawuje:
1)
w zakresie wykonawczym - wójt (burmistrz, prezydent miasta) lub inna osoba działająca z jego upoważnienia,
2)
w zakresie fachowym - Komendant Główny Policji.

Rozdział  4

Uprawnienia i obowiązki funkcjonariuszy straży

§  10.
Prawa i obowiązki funkcjonariuszy straży regulują przepisy o pracownikach samorządowych.
§  11.
Podczas wykonywania czynności służbowych funkcjonariusze straży korzystają z ochrony prawnej przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych.
§  12.
1.
Funkcjonariusze straży podczas wykonywania czynności służbowych obowiązani są do noszenia przepisowego umundurowania i legitymacji służbowej oraz znaku identyfikacyjnego.
2.
Funkcjonariusz straży, przystępując do czynności służbowych, jest obowiązany podać imię i nazwisko, a ponadto, na żądanie osoby, której czynności te dotyczą, okazać legitymację służbową w sposób umożliwiający odczytanie (zapisanie) nazwiska funkcjonariusza oraz organu wydającego legitymację.

Rozdział  5

Umundurowanie, dystynkcje, odznaki

§  13.
1.
Umundurowanie funkcjonariuszy straży składa się z ubiorów: wyjściowego i służbowego, których wzory określa załącznik nr 1 do statutu.
2.
Podstawowymi przedmiotami umundurowania wchodzącego w skład ubioru wyjściowego są:
1)
marynarka w kolorze ciemnogranatowym,
2)
spodnie w kolorze ciemnogranatowym z lamówką (lampasem) koloru żółtego lub spódnica w kolorze ciemnogranatowym,
3)
koszula w kolorze białym,
4)
czapka garnizonowa okrągła w kolorze ciemnogranatowym z otokiem w szachownicę żółto-granatową,
5)
obuwie w kolorze czarnym,
6)
krawat w kolorze czarnym.
3.
Podstawowymi przedmiotami umundurowania wchodzącymi w skład ubioru służbowego są:
1)
kurtka zimowa 3/4,
2)
kurtka uniwersalna w kolorze czarnym,
3)
spodnie w kolorze ciemnogranatowym z lamówką (lampasem) w kolorze żółtym lub spódnica w kolorze ciemnogranatowym,
4)
wiatrówka w kolorze ciemnogranatowym,
5)
koszula w kolorze błękitnym z długim rękawem,
6)
sweter w kolorze ciemnogranatowym,
7)
koszulobluza w kolorze ciemnogranatowym z długim rękawem,
8)
koszula letnia w kolorze błękitnym z krótkim rękawem,
9)
krawat w kolorze czarnym,
10)
czapka garnizonowa okrągła w kolorze ciemnogranatowym z otokiem w szachownicę żółto-granatową,
11)
czapka zimowa z nausznikami w kolorze ciemnogranatowym z futrem w kolorze czarnym,
12)
czapka letnia typu baseball w kolorze ciemnogranatowym,
13)
pas główny w kolorze czarnym,
14)
obuwie w kolorze czarnym.
§  14.
1.
Na umundurowanie funkcjonariuszy straży składają się również:
1)
dystynkcje, których wzory określa załącznik nr 2 do statutu,
2)
znak identyfikacyjny, którego wzór określa załącznik nr 3 do statutu,
3)
emblematy i korpusówki, których wzór określa załącznik nr 4 do statutu.
2.
Na nakryciach głowy wchodzących w skład umundurowania funkcjonariuszy straży umieszcza się stylizowany wizerunek orła w kolorze żółtym, którego wzór określa załącznik nr 5 do statutu.
3.
Na guzikach zewnętrznych przedmiotów umundurowania, w kolorze tego przedmiotu, umieszcza się wizerunek orła w koronie.
§  15.
1.
Dystynkcje na ubiorze wyjściowym (w tym sznury) i służbowym są haftowane w kolorze żółtym.
2.
Dystynkcje umieszcza się na naramiennikach kurtek, marynarki, wiatrówki, swetra, koszulobluzy i koszuli letniej.
§  16.
1.
Funkcjonariuszowi straży przysługuje komplet umundurowania zapewniający wykonywanie obowiązków służbowych o każdej porze roku.
2.
Poszczególne ubiory funkcjonariusze straży noszą według zestawów ubiorczych, z uwzględnieniem pory roku. Rozróżnia się:
1)
okres letni od 1 maja do 30 września,
2)
okres zimowy od 1 listopada do 31 marca.

Miesiące kwiecień i październik stanowią okresy przejściowe.

§  17.
Funkcjonariusze straży powinni:
1)
użytkować przedmioty umundurowania zgodnie z obowiązującym zestawem ubiorczym oraz zgodnie z ich przeznaczeniem,
2)
nosić przedmioty umundurowania w sposób nie naruszający godności munduru.

Rozdział 6

Postanowienie końcowe
§  18.
Zmiany w statucie straży następują w trybie jego nadania.

ZAŁĄCZNIKI

Załącznik Nr  1

WZORY UBIORÓW

1. Ubiór służbowy letni z czapką typu baseball

2. Ubiór służbowy letni z koszulobluzą

3. Ubiór służbowy letni z wiatrówką

4. Ubiór służbowy zimowy z kurtką uniwersalną krótką

5. Ubiór służbowy zimowy z kurtką 3/4 i czapką zimową

6. Ubiór wyjściowy

(pominięte)

WZORY PRZEDMIOTÓW UMUNDUROWANIA

1. Czapka garnizonowa

a) komendant i zastępca komendanta noszą na daszku czapki garnizonowej 2 żółte galony,

b) strażnicy starsi noszą jeden żółty galon,

c) strażnicy młodsi nie noszą galonów.

2. Czapka zimowa

3. Kurtka zimowa 3/4

4. Kurtka uniwersalna krótka

5. Marynarka wyjściowa

6. Wiatrówka

7. Sweter

8. Koszulobluza

9. Koszula letnia

(pominięte)

Załącznik Nr  2

WZORY DYSTYNKCJI

1. Komendant straży gminnej (miejskiej)

2. Zastępca komendanta straży gminnej (miejskiej)

3. Strażnicy:

a) starsi:

starszy inspektor straży gminnej (miejskiej)

inspektor straży gminnej (miejskiej)

b) młodsi:

starszy strażnik straży gminnej (miejskiej)

strażnik straży gminnej (miejskiej)

młodszy strażnik straży gminnej (miejskiej)

aplikant straży gminnej (miejskiej)

Dystynkcje haftowane w kolorze żółtym

(pominięte)

Załącznik Nr  3

WZÓR ZNAKU IDENTYFIKACYJNEGO

1. Dla straży gminnej

2. Dla straży miejskiej

Tłoczony z metalu koloru żółtego, numer służbowy i nazwa gminy (miasta, grawerowane

Wymiary 80 mm x 65 mm

Orzeł, napisy błyszczące, tło matowe ewentualnie tło relief

(pominięte)

Załącznik Nr  4

WZORY EMBLEMATÓW I KORPUSÓW

1. Emblemat dla straży gminnej

2. Emblemat dla straży miejskiej

Emblemat wykonany techniką haftu komputerowego, napisy i obwódka w kolorze żółtym, tło ciemnogranatowe. W wolnym polu emblematu wyhaftowany herb gminy lub stylizowany wizerunek orła w koronie, którego wzór określa załącznik nr 5.

Wymiary emblematu 130 mm x 105 mm

3. Korpusówka dla straży gminnej

4. Korpusówka dla straży miejskiej

Tłoczona z metalu koloru żółtego. Wymiary 20 mm x 15 mm

(pominięte)

Załącznik Nr  5

WZÓR STYLIZOWANEGO WIZERUNKU ORŁA W KORONIE

1. Dla straży gminnej

2. Dla straży miejskiej

Stylizowany wizerunek orła tłoczony z metalu koloru żółtego lub haft komputerowy żółty na tle granatowym

Wymiary 55 mm x 55 mm

(pominięte)

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1996.81.722

Rodzaj: Zarządzenie
Tytuł: Wzorcowy statut straży gminnych (miejskich).
Data aktu: 06/09/1996
Data ogłoszenia: 17/12/1996
Data wejścia w życie: 01/01/1997