Uczczenie 100. rocznicy wprowadzenia polskiego złotego.

UCHWAŁA
SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
z dnia 26 kwietnia 2024 r.
w sprawie uczczenia 100. rocznicy wprowadzenia polskiego złotego

Sto lat temu, 29 kwietnia 1924 roku, w miejsce marki polskiej wprowadzony został do obiegu złoty. Zmiana waluty była częścią szerszego programu reform gospodarczych, mających na celu powstrzymanie dławiącej polską gospodarkę hiperinflacji. Za reformy i wprowadzenie złotego odpowiedzialny był wywodzący się ze Związku Ludowo-Narodowego minister finansów i ówczesny premier Władysław Grabski.

Złoty został ustanowiony ustawą Sejmu Rzeczypospolitej z dnia 28 lutego 1919 roku. Prace nad polską walutą zostały jednak wstrzymane w związku z wybuchem wojny z bolszewikami. Kontynuowano płacenie marką polską, a jej dodruk bez pokrycia doprowadził do hiperinflacji.

Postanowienia ustawy z 1919 roku zostały podtrzymane rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 20 stycznia 1924 roku, które w art. 1 stanowiło: "Jednostką monetarną Rzeczypospolitej Polskiej jest złoty, zawierający dziewięć trzydziestych pierwszych części grama czystego złota. Złoty dzieli się na sto groszy". Tego samego dnia Prezydent wydał rozporządzenie w sprawie statutu banku emisyjnego, który otrzymał nazwę Bank Polski. Pierwszym prezesem Banku Polskiego został Stanisław Karpiński - pomysłodawca nazwy nowej polskiej waluty, minister skarbu w 1919 roku, senator Związku Ludowo-Narodowego i członek Ligi Narodowej.

W dniu uroczystego otwarcia Banku Polskiego, 28 kwietnia 1924 roku, odsłonięto tablicę pamiątkową z tekstem głoszącym, iż "Państwo polskie, powołując do życia w roku 1924 Bank Polski jako ostoję ładu pieniężnego w kraju i jako wyraz duchowej łączności z przedwiekową instytucją tejże nazwy, wyraża wdzięczność tym licznym obywatelom, którzy nie szczędzili ofiar na skarb narodowy".

29 kwietnia weszło w życie rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 14 kwietnia 1924 roku o zmianie ustroju pieniężnego. Na mocy tego rozporządzenia wycofywano markę polską, a w zamian do obiegu wprowadzano złotego. 1 czerwca 1924 roku Bank Polski rozpoczął skup marki polskiej. 1 lipca 1924 roku przestała być ona prawnym środkiem płatniczym w Polsce. Reforma walutowa Władysława Grabskiego uratowała polską gospodarkę przed upadkiem. Złoty stał się symbolem suwerenności odrodzonej Rzeczypospolitej i znakiem sukcesów politycznych i gospodarczych ówczesnego pokolenia Polaków.

W 100. rocznicę wprowadzenia złotego do obiegu Sejm Rzeczypospolitej Polskiej wyraża wdzięczność architektom reform, na czele z Władysławem Grabskim i Stanisławem Karpińskim, za zasługi dla Ojczyzny oraz wolę kontynuowania chlubnego dziedzictwa silnej polskiej waluty.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.2024.347

Rodzaj: Uchwała
Tytuł: Uczczenie 100. rocznicy wprowadzenia polskiego złotego.
Data aktu: 26/04/2024
Data ogłoszenia: 08/05/2024