Orzeczenia - Prawo dla każdego

SN: Osiem lat więzienia dla ojczyma molestującego pasierbicę

Prawo karne

Pokrzywdzona wyjawiła rodzinie informacje o jej wieloletnim molestowaniu przez ojczyma. Sądy dwóch instancji orzekły winę mężczyzny, który wykorzystywał seksualnie dziecko i skazały go na osiem lat pozbawienia wolności, a następnie zakaz zbliżania na 100 metrów. Sąd Najwyższy oddalił kasację obrońcy skazanego, który kwestionował opinię biegłego psychologa w sprawie stanu dziewczynki.

29.04.2025

Strasburg: Holandia nie uszanowała prawa więzi matki z dzieckiem

Prawo rodzinne Prawo europejskie

Europejski Trybunał Praw Człowieka jednogłośnie orzekł, że Holandia naruszyła art. 8 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka w sprawie pozbawienia matki władzy rodzicielskiej nad jej córką, która była umieszczona w rodzinie zastępczej. Trybunał orzekł, że władze holenderskie zbyt wcześnie zrezygnowały z połączenia matki i dziecka, bez należytego wykazania, że to połączenie nie byłoby w najlepszym interesie rodziny.

19.04.2025

SN: Kierownik MOPS może wystąpić o alimenty dla dziecka

Pomoc społeczna Prawo rodzinne

Kierownik powiatowego centrum pomocy rodzinie może wytaczać na rzecz obywateli powództwa o roszczenia alimentacyjne. W przypadku miasta na prawach powiatu prawo to przysługuje dyrektorowi miejskiego ośrodka i pomocy społecznej - stanowi ustawa. Izba Cywilna Sądu Najwyższego w składzie siedmiorga sędziów uznała, że nie ma podstaw do podjęcia uchwały, gdyż przepis jest wystarczająco jasny.

09.04.2025

SN: Kierowca z obcym prawem jazdy musi je mieć przy sobie

Prawo karne

Od 5 grudnia 2020 r. obowiązek posiadania i okazania prawa jazdy podczas kontroli drogowej, odnosi się do zagranicznego prawa jazdy, bo nie jest ono odnotowane w polskiej bazie danych, tj. Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców. Jednak kierowca prowadzący samochód bez tych dokumentów, nie może zostać skazany za jazdę bez żadnych uprawnień - orzekł Sąd Najwyższy w Izbie Karnej.

08.04.2025

SN: Przy umorzeniu kary, zakaz prowadzenia auta tylko na dwa lata

Prawo karne

Kierowca, prowadzący samochód w stanie nietrzeźwości, został ukarany grzywną 3 tys. złotych i karami dodatkowymi, m.in. zakazem spożywania alkoholu. Rację miał prokurator generalny, składając kasację, że Sąd Rejonowy w Mogilnie warunkowo umarzając postępowanie karne, nie mógł orzec wobec oskarżonego zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych na trzy lata – orzekł Sąd Najwyższy w Izbie Karnej.

03.04.2025

WSA: Organ musi określić, gdzie należy dokonać nasadzeń zastępczych

Środowisko

Z zaskarżonej decyzji wynikało, że w rzeczywistości to skarżący miał dokonać wyboru miejsca nasadzeń zastępczych drzew. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach podkreślił, że władztwo w tym zakresie zostało przypisane organowi. Nie wyklucza to uwzględnienia ewentualnych sugestii. Niemniej organ powinien wskazać w sentencji decyzji numer działki, na której mają zostać dokonane nasadzenia zastępcze.

28.03.2025

SN: Zmiana imienia ojca w akcie urodzenia dziecka

Prawo cywilne Prawo rodzinne

Mimo że sąd prawomocnie orzekł, że mąż matki nie jest ojcem małoletniej, to mężczyźnie odmówiono sporządzenia nowego aktu urodzenia dziecka. W piątek, 4 kwietnia br., Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego na posiedzeniu niejawnym rozpozna wniosek rzecznika praw obywatelskich. Sąd uznał, że jeśli w postępowaniu o zaprzeczenie ojcostwa nie nakazano sporządzenia nowego aktu urodzenia, to taki wniosek zgłoszony już po wyroku o zaprzeczenie ojcostwa powinien być oddalony.

27.03.2025

Student nie musi korzystać z pomocy społecznej, by dostać stypendium socjalne - wyrok NSA

Domowe finanse Szkolnictwo wyższe

Rektor uniwersytetu nie może odmówić studentowi stypendium socjalnego, jeśli przedstawione przez studenta zaświadczenie z ośrodka pomocy społecznej nie zawiera informacji o dochodach. Osoby o niskich zarobkach nie muszą korzystać z pomocy społecznej, a wówczas OSP nie ma informacji o ich sytuacji majątkowej. Rektor uniwersytetu może to ustalić na podstawie innych dowodów - wynika z orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego.

23.03.2025

WSA: Zabranie kluczy lokatorowi nie daje podstaw do wymeldowania

Samorząd terytorialny Nieruchomości

Nie można wymeldować lokatora, który nie opuścił miejsca stałego pobytu w sposób dobrowolny i trwały. A że tak się nie stało, to trzeba wykazać, przed rozstrzygnięciem sprawy o jej wymeldowanie, że podjęło się skuteczne działania prawne i faktyczne celem wprowadzenia się do spornego lokalu. Choćby wszczęcie procesu o przywrócenie posiadania - orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu.

22.03.2025

SO: Ojciec nie mógł cofnąć darowizny na rzecz córki

Prawo cywilne Domowe finanse

Nie każdy konflikt rodzinny można uznać za przejaw rażącej niewdzięczności w stosunku do obdarowanego. Czyny dowodzące niewdzięczności muszą świadczyć o znacznym natężeniu złej woli obdarowanego i w danych warunkach wykraczać poza zwykłe przypadki rodzinnych konfliktów – orzekł Sąd Okręgowy w Łodzi i oddalił pozew ojca przeciwko córce o zwrot darowizny.

15.03.2025

TK: Ograniczenie możliwości wytoczenia powództwa o zaprzeczenie ojcostwa niezgodne z Konstytucją

Prawo rodzinne

Trybunał Konstytucyjny rozpoznał w środę skargę konstytucyjną obywatela W. Sz. Chodziło o kwestię zgodności z Konstytucją RP art. 63 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Wynika z niego, że mąż matki może wytoczyć powództwo o zaprzeczenie ojcostwa w ciągu roku od dnia, w którym dowiedział się, że dziecko od niego nie pochodzi, nie później jednak niż do dnia osiągnięcia przez dziecko pełnoletności.

12.03.2025

TSUE: Karta pokładowa może wystarczyć do wykazania potwierdzonej rezerwacji na lot

Turystyka Prawo europejskie Transport

Zapłata ceny imprezy turystycznej obejmującej lot przez osobę trzecią nie wyklucza prawa do odszkodowania w przypadku dużego opóźnienia lotu - orzekł w czwartek w polskiej sprawie Trybunał Sprawiedliwości UE. Uznał, że pasażerowie, którzy stawili się na odprawę i odbyli dany lot, posiadając na niego kartę pokładową, mieli potwierdzoną rezerwację na ten lot.

06.03.2025

SN: Picie piwa niesłusznie ukarane pracami społecznymi

Prawo karne

Skazana kobieta piła piwo w miejscu publicznym, co było naruszeniem ustawy o wychowaniu w trzeźwości. Sąd rejonowy wyrokiem nakazowym orzekł wobec obwinionej karę ograniczenia wolności nieprzewidzianą w ustawowym zagrożeniu za to wykroczenie. Z tego powodu Sąd Najwyższy przyznał rację prokuratorowi generalnemu i uchylił orzeczenie.

27.02.2025

SN: Prawnuk dziedziczy, gdy jego rodzice są wydziedziczeni

Prawo cywilne

Sąd Najwyższy oddalił skargę kasacyjną uczestnika, będącego prawnukiem spadkodawczyni, w sprawie z wniosku córki spadkodawczyni o dział spadku. W postępowaniu jako uczestniczka brała udział również druga córka spadkodawczyni, czyli siostra wnioskodawczyni. Z tym że nie ma konieczności ustalenia wartości korzyści, którą mógłby uzyskać dalszy zstępny spadkodawcy, a zaliczenie darowizn przeprowadzane jest bez ustalania rzeczywistego lub hipotetycznego przysporzenia.

20.02.2025

SN: Odszkodowanie za hałas, nawet gdy dom jest ”w strefie zewnętrznej" obszaru utworzonego dla lotniska

Prawo cywilne

Skoro mamy do czynienia z legalnym działaniem władzy, to nie ma możliwości, aby powodowie przed tym hałasem obronili się, korzystając z prawa własności. A zatem szkoda polega na tym, że ograniczone zostaje ich prawo własności przez wykluczenie możliwości obrony przed nadmiernym hałasem - stwierdził Sąd Najwyższy w sprawie odszkodowania dla właścicieli budynku, który znajduje się poza sferą ograniczonego użytkowania z powodu działalności lotniska.

19.02.2025

SN: Realizacja obowiązku małżeńskiego siłą - jest i była karana

Prawo karne

Gdy drugi małżonek wymusza realizację obowiązku małżeńskiego siłą, groźbą lub podstępem, to popełnia przestępstwo zgwałcenia. I będzie ukarany. W czwartek, 13 lutego, weszła w życie nowelizacja kodeksu karnego zmieniająca definicję gwałtu. Zgwałceniem jest teraz doprowadzenie innej osoby do obcowania płciowego przemocą, groźbą bezprawną, podstępem lub w inny sposób, mimo braku jej zgody. Z tym, że – tu nowość - brak zgody będzie więc występować obok przemocy, groźby i podstępu.

14.02.2025

SN: Ruch lądowy nie odbywa się na podwórku

Prawo karne Drogi Transport

Kierowca agresywnie jeździł po własnej posesji, będąc pod wpływem alkoholu. Usiłował wprawdzie wyjechać z tego podwórka na drogę publiczną, ostatecznie jednak do tego nie doszło, gdyż w czasie jazdy nie zapanował nad pojazdem i uderzył w ogrodzenie sąsiadującej posesji. Sąd II instancji błędnie uznał, że nie ma to znaczenia dla orzeczenia o utracie prawa jazdy. Sąd Najwyższy uchylił wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania.

11.02.2025

SN: Zakaz jazdy rowerem to nie to samo co zakaz prowadzenia auta

Prawo karne

Nie budzi wątpliwości, że rower nie jest pojazdem mechanicznym. Oznacza to, że gdy oskarżony prowadził rower po wyroku zakazującym prowadzenia pojazdów rowerowych, to sąd nie mógł zastosować kary jak dla skazanych za złamanie zakazu prowadzenia samochodu czy traktora. Nie ma zatem podstaw do orzekania zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych – stwierdził Sąd Najwyższy.

08.02.2025

TSUE: Niezdanie egzaminu z integracji społecznej nie może być karane

Prawo europejskie

Prawo Unii nie stoi na przeszkodzie – pod pewnymi warunkami – temu, by beneficjenci ochrony międzynarodowej byli zobowiązani do pomyślnego złożenia egzaminu z integracji społecznej. Należy jednak uwzględnić szczególne okoliczności indywidualne, takie jak wiek, poziom wykształcenia, sytuacja finansowa lub stan zdrowia zainteresowanej osoby - orzekł we wtorek, 4 lutego, Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

05.02.2025

SN: Parkowanie w strefie zakazu było dozwolone

Prawo karne

Kierowca został ukarany przez sąd naganą za parkowanie w strefie zakazu, w sytuacji, gdy zakaz ten nie dotyczył jego samochodu ani też 15-minutowego postoju w celach zawodowych. Sąd Najwyższy w Izbie Karnej uchylił wyrok nakazowy Sądu Rejonowego w Brzegu i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania z sugestią umorzenia postępowania.

15.01.2025