Orzeczenia - Kadry i BHP

Wychowanie bez ram czasowych. Wyrok NSA w sprawie rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego

Domowe finanse Emerytury i renty Ubezpieczenia społeczne

Naczelny Sąd Administracyjny nakazał prezesowi Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ponownie przeanalizować wniosek Hanny M. o przyznanie rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego. Kobieta wychowała pięcioro dzieci – swoje biologiczne i czworo w ramach rodziny zastępczej. Prezes ZUS ma uwzględnić fakt, że proces wychowania nie musi trwać 18 lat.

28.04.2025

Renta wyjątkowa nie dla każdego – NSA o granicach wsparcia z FUS

Domowe finanse Emerytury i renty Ubezpieczenia społeczne

Uzyskanie świadczenia w drodze wyjątku wymaga spełniania wszystkich ustawowych przesłanek łącznie. Niespełnienie choćby jednego z warunków uniemożliwia przyznanie świadczenia. Gdy wnioskodawca otrzymuje stałe świadczenie z zagranicznej instytucji ubezpieczeniowej, nie można mówić, że brakuje mu niezbędnych środków utrzymania - orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.

26.04.2025

SN: Za śmierć męża w 1973 roku należy się odszkodowanie

Prawo pracy BHP

Błędem sądów i ZUS była odmowa żonie zmarłego pracownika dochodzenia roszczenia w postaci jednorazowego odszkodowania z tytułu śmierci jej męża spowodowanej skutkami choroby zawodowej. Niewłaściwie przyjęto, że przepisy obowiązujące w dniu ustania jego zatrudnienia nie przewidywały przyznania tego rodzaju świadczenia. Skarga nadzwyczajna prokuratora generalnego jednak odniosła skutek i Izba Kontroli Nadzwyczajnej SN uchyliła poprzednie orzeczenia.

23.04.2025

Sąd: Brak weryfikacji wyniku badania alkotesterem obciążał pracownika

Prawo pracy HR

Pracownik twierdził, że badanie stanu trzeźwości zostało przeprowadzone niewłaściwym urządzeniem, więc nie mogło stanowić podstawy do rozwiązania z nim umowy o pracę. Sąd uznał, że badanie alkotesterem niewyposażonym w ustnik nie mogło stanowić dowodu pozwalającego na dokładne określenie stężenia alkoholu w wydychanym powietrzu, ale wskazywało na jego obecność. Pracownik, chcąc uwolnić się od zarzutu, powinien był skorzystać z możliwości weryfikacji wyniku badania, a nie opuszczać teren zakładu pracy.

22.04.2025

SN: Rencista bez środków do życia może podjąć pracę

Domowe finanse Emerytury i renty

Osoba pobierająca rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy może pracę podjąć, gdy nie ma środków do życia. A wykonywanie pracy nie przekreśla możliwości stwierdzenia całkowitej niezdolności do pracy. Istotne jest to, czy jest to dowód na zachowaną w stopniu ograniczonym zdolność do pracy – orzekł Sąd Najwyższy w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych.

18.04.2025

SN: Pracodawca zapłaci za niezapewnienie bezpieczeństwa

Prawo pracy BHP

Bank nie zgadzał się z zadośćuczynieniem, które zostało przyznane pracownicy z uwagi na brak zapewnienia jej bezpiecznych warunków pracy. W skardze kasacyjnej wskazał, że nie było zależności pomiędzy utrzymaniem ochrony fizycznej i boksów kasowych a wystąpieniem napadu rabunkowego. Sąd Najwyższy nie zgodził się z tą oceną i podkreślił, że niepodjęcie możliwych, dyktowanych doświadczeniem życiowym oraz dbałością o zdrowie i życie ludzi działań, stanowi naruszenie porządku prawnego.

17.04.2025

Spacer do sądu nie pozbawia prawa do zasiłku chorobowego

Ubezpieczenia społeczne

Podczas korzystania ze zwolnienia lekarskiego, ubezpieczona wybrała się z przyjaciółką do budynku sądu. Informacja o tym trafiła do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, który pozbawił ją prawa do zasiłku chorobowego. Sąd uznał jednak, że zachowanie ubezpieczonej nie było sprzeczne z zaleceniami lekarza i nie wpłynęło negatywnie na przebieg zwolnienia. Decyzja organu została więc zmieniona.

05.04.2025

SN: Składka zdrowotna i od renty socjalnej, i od rodzinnej

Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne

W sytuacji równoczesnego pobierania renty rodzinnej i renty socjalnej oba świadczenia jako samoistne tytuły ubezpieczenia zdrowotnego powinny być obciążone składką na ubezpieczenie zdrowotne, stosownie do art. 82 ust. 6 i 7 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej. Skoro ani jedna, ani druga renta nie zostały wskazane w katalogu wyłączeń, to w sytuacji pobierania przez ubezpieczonego tych dwóch świadczeń, właściwy organ rentowy odlicza, pobiera i odprowadza składkę od każdego z tych świadczeń - taki jest sens uchwały trzech sędziów Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych SN.

12.03.2025

Sąd: Niezdolność do pracy może zostać wykazana opinią biegłego

Ubezpieczenia społeczne

Niezdolność do pracy należy rozumieć jako obiektywnie istniejący stan, który uniemożliwia podjęcie pracy z przyczyn zdrowotnych, bez względu na to, czy został stwierdzony zaświadczeniem lekarskim. W sferze realizacyjnej niemożliwe jest nabycie prawa do zasiłku bez wykazania niezdolności do pracy zaświadczeniem lekarskim. Niemniej sam fakt niezdolności do pracy może zostać udowodniony innymi dowodami, np. opinią biegłego.

11.03.2025

TSUE: Pięć państw UE skazanych na kary finansowe za sygnalistów

Administracja publiczna Prawo pracy Prawo europejskie Sygnaliści

Pięć państw członkowskich zostało skazanych na kary finansowe za niedokonanie transpozycji dyrektywy o ochronie sygnalistów. Są one zobowiązane do zapłaty na rzecz Komisji Europejskiej kary ryczałtowej, a Estonia, w wypadku utrzymywania się braku działania w tym zakresie, jest również zobowiązana do zapłaty dziennej kary pieniężnej – orzekł Trybunał Sprawiedliwości UE.

06.03.2025

SN: Krzyk szefowej powodował traumę, poniesie karę

Prawo karne Prawo pracy

Kierowniczka ośrodka pomocy społecznej naruszała prawa pracownicze. Należałoby więc uznać ją winną popełnienia zarzuconych jej czynów opisanych w akcie oskarżenia, ale sąd I instancji orzekł uniewinnienie. Sąd odwoławczy częściowo uchylił wyrok. Sprawa wraca do ponownego rozpoznania, gdyż zachowanie oskarżonej odznaczało się złośliwością, a działała w celu dokuczenia, okazania lekceważenia pracownikom poprzez nierespektowanie ich uprawnień.

03.03.2025

SN: Brak makijażu, eleganckich butów i wolne liczenie - przyczyną zwolnienia

Prawo pracy

Osoba niebinarna może być nierówno traktowana ze względu na płeć, z którą zakład pracy ją identyfikuje. Choć sama może nie czuć się ani kobietą, ani mężczyzną – taką nietypową konkluzją zakończyła się rozprawa w Izbie Pracy Sądu Najwyższego w sprawie odszkodowania za bezprawne rozwiązanie zatrudnienia i dyskryminację.

26.02.2025

Sąd: Ubezpieczonemu należała się rekompensata za pracę w szczególnych warunkach

Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne

Organ rentowy odmówił ubezpieczonemu prawa do rekompensaty z tytułu pracy w szczególnych warunkach z uwagi na nieprawidłowości dotyczące przedstawionych przez niego dokumentów. Sąd podkreślił, że autentyczność i zgodność z prawdą tych dokumentów nie była kwestionowana. Natomiast dokonane w toku procesu ustalenia wskazywały, że ubezpieczony pracował 23 lata w szczególnych warunkach, więc należało mu przyznać rekompensatę.

22.02.2025

Ciąża z pracodawcą nie świadczy o pozorności umowy

Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne

Pracownica była w ciąży z pracodawcą. Umowa o pracę, którą zawarli nie mogła jednak zostać uznana za pozorną. Sąd podkreślił, że przepisy nie zawierają ograniczeń w zakresie nawiązywania stosunku pracy pomiędzy członkami rodziny i nie zabraniają zatrudniania kobiet w ciąży. Natomiast zgromadzony materiał dowodowy potwierdził wykonywanie pracy przez ubezpieczoną w ramach powierzonego jej stanowiska.

21.02.2025

Sąd: Nieuzasadniona dyscyplinarka za nieodebranie skierowania na badania

Prawo pracy HR

Jednym z powodów zwolnienia dyscyplinarnego było nieodebranie przez pracownicę, w trakcie trwania urlopu wychowawczego, skierowania na kontrolne badania lekarskie. Sąd uznał, że nie doszło w ten sposób do naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych. Pracownik, stawiający się do pracy po długiej nieobecności, nie ma bowiem obowiązku dostarczenia już pierwszego dnia orzeczenia o zdolności do pracy.

18.02.2025

SN: Dodatek funkcyjny należy się zastępcy dyrektora

Wymiar sprawiedliwości Prawo pracy

Wyłączną przesłanką nabycia prawa do dodatku funkcyjnego był sam fakt zatrudnienia na stanowisku zastępcy dyrektora do spraw ekonomiczno-administracyjnych szpitala, nie zaś wykonywanie obowiązków związanych z powierzeniem funkcji – orzekł Sąd Najwyższy. I podkreślił, że wypowiedzenie umowy o pracę pracownikowi w okresie ochronnym było bezskuteczne.

15.02.2025

SN: Choroba nie mogła zawiesić biegu przedawnienia

Prawo pracy HR

Okoliczność związana z przebywaniem przez powódkę na zwolnieniach lekarskich przez kilka miesięcy nie mogła wiązać się z zawieszeniem biegu przedawnienia. Po upływie okresu objętego zwolnieniami nie wystąpiły żadne okoliczności uniemożliwiające jej wytoczenie powództwa. Sąd Najwyższy podkreślił, że choroba nie stanowiła siły wyższej, więc nie mogła zawiesić biegu przedawnienia.

12.02.2025

Sąd: Ugoda z pracownikiem bez klauzuli wykonalności

Prawo pracy

Pracodawca zawarł z pracownikiem ugodę, w której określono sposób naprawienia szkód. Sąd oddalił jednak wniosek o nadanie jej klauzuli wykonalności, ponieważ uznał przepis kodeksu pracy za sprzeczny z Konstytucją. Z ostrożności procesowej ustalono również, że ugoda była sprzeczna z zasadami współżycia społecznego. Pracownik został bowiem postawiony w sytuacji, w której myślał, że nie ma innego wyjścia niż podpisanie ugody. Tym samym nie wyrażał on swojej woli, lecz poddawał się woli pracodawcy.

31.01.2025

Sąd: Pomimo schorzeń, ubezpieczony mógł podjąć pracę

Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne

Ubezpieczony starał się o ponowne ustalenie prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy. W toku procesu wykazano, że jest on obciążony schorzeniami ze strony układu neurologicznego. Jednakże okoliczność ta sama w sobie nie mogła być utożsamiana z niezdolnością do pracy zarobkowej.

25.01.2025

Siedmiu sędziów odpowie, czym jest „zakończone postępowanie”

Prawo pracy

Czy przez pojęcie "dopóki postępowanie wszczęte w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia nie zostanie zakończone" należy rozumieć moment kończący postępowanie, czyli dzień, w którym orzeczenie sądowe staje się prawomocne? Czy też tym momentem jest dzień wydania orzeczenia przez sąd, który orzekał jako ostatni w sprawie – na to pytanie odpowie siedmioro sędziów Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego.

22.01.2025